Kolory są wynalazkiem naszego mózgu. W rzeczywistości są niczym innym jak subiektywną reprezentacją długości fal, które przechwytuje Twoje oko. Dlatego kolor czarny, chociaż tak go nazywamy, jest po prostu brakiem światła.
W dziedzinie psychologii czerń ma specyficzne znaczenie. Poznawcze reprezentacje kolorów, choć arbitralne, mają wpływ na emocje i myśli danej osoby. Zwłaszcza czerń zawsze była utożsamiana z mrocznymi uczuciami. To dlatego, że nasz strach przed ciemnością jest prymitywny i adaptacyjny.
Psychologia dogłębnie przeanalizowała wpływ kolorów na ludzki umysł. Jeśli interesuje Cię ten temat, a szczególnie efekty, jakie wywołuje kolor czarny, czytaj dalej.
Brak światła
Kolor, jak wspomnieliśmy wcześniej, to nic innego jak rysunek, który mózg tworzy w Twoim umyśle, zgodnie z tym, jak daleko dociera światło, które wychwytują Twoje oczy. W ten sposób długie fale dają ciepłe kolory, takie jak żółty, pomarańczowy i czerwony. I odwrotnie, światło odbite z mniejszej odległości będzie miało chłodniejsze odcienie, takie jak niebieski.
Czerń uznano za całkowity brak koloru i przeciwieństwo bieli. Jednak w rzeczywistości jest to nie tyle brak koloru, co brak światła. Wszystkie czarne obiekty i przedmioty postrzegamy w ten sposób, ponieważ pochłaniają większość długości fal, które do nich docierają.
Nie jest prawdą, że czarne powierzchnie obiektów pochłaniają wszystkie długości fal, tylko większość z nich. Gdyby nie odbijały żadnego światła, czerń byłaby niewidoczna.
Mówienie o postrzeganiu koloru czarnego jest niejako paradoksem. Tak naprawdę chodzi o naszą częściową niezdolność do postrzegania go. Wraz ze zmniejszaniem się ilości światła odbijanego w naszych oczach, nasze widzenie ciemnieje.
Znaczenie koloru czarnego
W najbardziej podstawowy i symboliczny sposób kolor czarny jest łączony z ciemnością i nocą. W rezultacie semantyka tego koloru stała się pejoratywna w całym rozwoju myśli zbiorowej. Wynika to ze skojarzenia niebezpieczeństwa z częścią doby, jaką jest noc.
Mamy tendencję do łączenia koloru czarnego z czymś nieznanym, przerażającym i złym. Skojarzenie z tym, czego nie widać gołym okiem, stanowi podstawę do łączenia tego z niebezpieczeństwem, a nawet śmiercią. Wiąże się to również z samotnością, cierpieniem, smutkiem i tęsknotą. Z tego powodu w wielu kulturach kolor czarny jest stosowany podczas rytuałów pogrzebowych.
Jeśli chodzi o cechy osobiste, czerń kojarzy się z okrucieństwem, kłamstwem, manipulacją, zdradą i ukrywaniem pewnych rzeczy. Wiąże się to również z indywidualizmem i introwersją osób wycofanych i tajemniczych.
Jednak nie wszystkie konotacje czerni są w psychologii pejoratywne. Jest to kolor, który często wskazuje na tajemnicę, elegancję, powagę, moc i samodzielność. To także symbol prostoty, porządku i odpoczynku.
Według Evy Heller, autorki słynnej książki Psychologia koloru, kolor czarny kojarzy się z młodością i bezstronnością. Jego praktyczne zastosowanie ma tendencję do wzbudzania zaufania u innych ze względu na jego formalność. Z drugiej strony może też onieśmielać.
Kolor czarny w różnych obszarach
Wraz z rozwojem kultury i psychologii symbolika koloru rozszerzyła się i zróżnicowała w różnych dziedzinach życia. Aby podać więcej konkretnych informacji na temat znaczenia koloru czarnego, oto kilka różnych obszarów, w których używa się go do osiągnięcia określonych efektów psychologicznych.
Kolor czarny w marketingu
W marketingu nic nie jest przypadkowe . Wszystko jest dokładnie zamierzone, aby kontrolować efekt, jaki produkt wywiera na konsumentach. Z tego powodu dana firma nie wprowadziłaby produktu na rynek bez uprzedniego przestudiowania jego koloru.
W marketingu czerń budzi tajemnicę i potrzebę odkrycia. Zwykle kojarzy się z luksusowymi produktami i technologią. Jeśli chodzi o logo, udowodniono, że neutralne kolory, takie jak czerń i szarość, kojarzą się z psychologicznymi wymiarami szczerości, wyjątkowości i wyrafinowania.
Kolor czarny w architekturze i designie
Wpływ środowiska i designu na nasz nastrój jest również jednym z najczęściej badanych obszarów, zwłaszcza w obiektach handlowych i innych usługach skierowanych do klienta. W tym sensie percepcja koloru odgrywa decydującą rolę w relacji, jaką jednostka nawiązuje z otoczeniem.
We wnętrzach czerń służy do podkreślenia innych kolorów, ponieważ sprawia, że wydają się one jaśniejsze. Sam kolor czarny tworzy wrażenie abstrakcji i czegoś nieznanego. Ponadto znacznie zwiększa percepcję głębi przestrzeni.
Kolor czarny w psychologii życia codziennego
Jak wspomniano powyżej, używanie czerni podczas pogrzebów jest powszechne w kulturach zachodnich. Uważa się, że ma to pewne znaczenie adaptacyjne, w sensie kamuflażu, jakim było chowanie zwłok w nocy. Jednak z biegiem czasu kolor ten stał się częścią rytuału.
Z drugiej strony na tradycyjnych ślubach mężczyzna ubiera się na czarno ze względu na powiązanie tego koloru z siłą, bezpieczeństwem i formalnością. Ogólnie rzecz biorąc, w świecie mody czerń jest używana, aby sprawiać wrażenie elegancji, buntu, tajemniczości i profesjonalizmu, w zależności od sytuacji.
Czerń w różnych kulturach
Jak powiedzieliśmy, kolor czarny ma pierwotny aspekt powiązany z niebezpieczeństwem i ciemnością. Jednak w zbiorowej psychologii każdej innej kultury kolor ten ma swoje własne znaczenie. Oto kilka przykładów:
- Starożytny Egipt. Czerń była symbolem wzrostu i płodności.
- Plemiona afrykańskiej sawanny. Na przykład Masajowie kojarzą czerń z życiem i dobrobytem. Wiążą to z ciemnym niebem pokrytym chmurami, które przynoszą deszcz.
- Japonia. Czerń wiąże się z tajemnicami kobiecości.
- Chiny. Czarny to kolor chi lub qi, czyli energii, która daje nam życie. Kiedyś był symbolem piękna – uważano za piękne farbowanie zębów na czarno.
- Religie chrześcijańskie, judaistyczne i islamskie. To w tych kulturach czerń kojarzy się głównie z bólem i śmiercią. Na przykład w islamie Mekkę uważa się za białą, ale splamioną na czarno grzechem ludzi.
- Indie. Kolor czarny to zły omen, kojarzony z nicością i złem. Służy jednak również do ochrony przed złem.
Lista znaczeń czerni w psychologii wykracza daleko poza to, o czym wspomnieliśmy w tym artykule. Kolor ten ma również zastosowania w obszarze społecznościowym. Badania nad kolorem uznano nawet za istotne w wyjaśnianiu pochodzenia rasizmu i innych historycznych zjawisk konfliktów i represji. Jak widać, psychologia koloru to naprawdę ciekawy temat do zgłębienia.
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
- Elliot A. J. (2015). Color and psychological functioning: a review of theoretical and empirical work. Frontiers in Psychology, 6, 368. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4383146/
- Gan, T., Fang, W., & Ge, L. (2016). Colours’ Impact on Morality: Evidence from Event-related Potentials. Scientific Reports, 6, 38373. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5177878/
- Goldberg, F. J., & Stabler, J. R. (1973). Black and white symbolism in Japan. International Journal of Symbology, 4(3), 37–46. https://psycnet.apa.org/record/1974-30115-001
- Heller, E. (2004). Psicología del color. Editorial Gustavo Gili.
- Sherman, G. D., & Clore, G. L. (2009). The color of sin: white and black are perceptual symbols of moral purity and pollution. Psychological Science, 20(8), 1019–1025. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19619180/
- Rivera, M. E. (2001). Percepción y significado del color en diferentes grupos sociales. Investigación Universitaria Multidisciplinaria: Revista de Investigación de la Universidad Simón Bolívar, (3), 74-83. https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=3684094
- Segura, N. (2016). Marketing del color. ¿Cómo influye el color del logotipo en la personalidad de una marca?[Tesis de maestría, Universidad de Chile]. Archivo digital. https://repositorio.uchile.cl/handle/2250/140132
- Yılmaz, A. (2017). Color of absence and presence: Reconsidering black in architecture. Color Research & Application, 42(3), 378-387. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/col.22090