Jedną z najciekawszych w naszym życiu kwestii jest to, że za postawą pełną pewności siebie i poczucia wielkości ukrywa się osoba, której brak wiary w siebie.
Czy kiedykolwiek znałeś kogoś, kto sprawił, że poczułeś się gorszy? Może nawet jak zupełny słabeusz? A mimo to przez cały czas patrzyłeś na tę osobę, jak na kogoś najwspanialszego na świecie? Z pewnością coś takiego spotkało cię przynajmniej raz w życiu.
Bardzo często zdarza się, że osoba, której brak wiary w siebie ukrywa swoje obawy i lęki pod postacią udawanej pewności. To sprawia, że inni czują się od niej gorsi.
Nie jest to brak skromności, ale raczej to, co Alfred Adler nazwał kompleksem niższości. To nie przypadek, że często odkrywamy, iż osoba niepewna siebie ukrywa się pod maską kompleksu niższości.
Według Adlera ludzie, którzy czują się gorsi, próbują zrekompensować sobie to uczucie poprzez to, co nazywa on walką o przewagę. Jedynym sposobem na to jaki ci ludzie mogą stawić czoło niepewności co do własnych zdolności i poczuć się dobrze z samymi sobą, jest uczynić innych nieszczęśliwymi.
Dla Adlera ta walka o przewagę stanowi sedno ich nerwicy.
Niepewność i narcyzm u osoby, której brak wiary w siebie
Dziś uważa się, że ta walka o przewagę jest charakterystyczna dla narcystycznego zaburzenia osobowości. Wiąże się to z odejściem od normalnego rozwoju osobowości i przekłada na osobę, która ciągle stara się podnieść poczucie własnej wartości.
W narcyzmie możemy znaleźć dwa rodzaje wzorców: manię wielkości i słabość. Narcyzm pierwszego rodzaju charakteryzuje się ekstrawertyzmem, dominacją i próbami skupienia na sobie uwagi.
Drugi rodzaj narcyzmu to osoby bardzo wrażliwe na krytykę lub sfrustrowane do tego stopnia, że mogą wpaść w obsesję ciągłego krytykowania. Ponadto ich relacje społeczne pogarszają się z powodu ich pretensjonalności i stałej potrzeby bycia podziwianym.
W jednym z tych dwóch przypadków, kiedy masz do czynienia z kimś, kto sprawia, że czujesz się gorszy, bardzo prawdopodobne jest, że narcyzm i brak poczucia własnej wartości są prawdziwymi winowajcami.
W rzeczywistości, choć narcyzm nie zawsze wzrasta do poziomu patologicznego, to mimo to bywa bardzo powszechny.
Poczucie własnej wartości i narcyzm
Niektórzy badacze uważają, że narcyzm można scharakteryzować lepiej używając pojęć widocznego i ukrytego narcyzmu, zamiast pojęć mani wielkości i słabości. Leczenie różniłoby się w zależności od tego, co przedstawia sobą dana osoba.
Psycholog James Brookes z Uniwersytetu w Derby (Wielka Brytania) postanowił przyjrzeć się, jak ludzie z silną tendencją narcystyczną postrzegają siebie w sensie własnej wartości, skuteczności i ufności w to, że dzięki swoim zdolnościom osiągną sukces.
Przeprowadzając badania na studentach Brookes przeanalizował związek pomiędzy widocznym i ukrytym narcyzmem, poczuciem własnej wartości i skutecznością działania danej osoby.
Narcystyczne cechy, które zdradzają osobę o niskim poczuciu własnej wartości
Badanie dostarcza informacji, które pomogą określić osobowość narcystyczną i mogą podpowiedzieć nam jak zinterpretować działania osób narcystycznych jako dowód ich braku pewności siebie.
1. Ludzie, którym brakuje wiary w siebie, będą starali się, byś poczuł się niepewnie
Czy często zastanawiasz się, czy jesteś coś wart w obecności danej osoby? Czy ta osoba zawsze mówi o swoich mocnych stronach? Jesteś kimś, kto na ogół nie czuje się niepewnie, ale zaczyna mieć wątpliwości lub czuje się gorszy, gdy jest w pobliżu pewnych osób?
Wówczas jest bardzo prawdopodobne, że ludzie ci przerzucają swój brak pewności na ciebie.
2. Osoba, której brak wiary w siebie, czuje potrzebę chwalenia się własnymi osiągnięciami
Nie zawsze musi być tak, że osoba, której brakuje pewności siebie poczuje się silniejsza, gdy wzbudzi niepewność w swoim rozmówcy. Wystarczy, że będzie mogła pochwalić się swoim wspaniałym życiem, doskonałym wykształceniem i fantastyczną rodziną. To jej sposób na przekonanie, że naprawdę ma jakąś wartość.
3. Osoby, którym brakuje pewności siebie zbyt często podkreślają własną skromność
Ciągłe wspominanie, jak bardzo skromny jesteś to zawoalowany sposób na zwrócenie na siebie uwagi. Sprawia, że inni będą czuli się gorzej i stanowi próbę uczynienia siebie lepszym od innych. Chełpienie się własną skromnością zdradza osobę, której brak wiary w siebie.
4. Osoba, której brak wiary w siebie ma w zwyczaju narzekać na rzeczy, które w jej mniemaniu nie są wystarczająco dobre
Ludzie z dużym kompleksem niższości nigdy nie będą mieli wystarczająco dużo powodów, aby być szczęśliwymi. Biorąc pod uwagę, że czują się niepewnie w teraźniejszości, skupiają się na bardzo wysokich celach.
Mają obsesję na punkcie prestiżu i próbują zdobyć sławę w oczach innych. W ten sposób wykazują swoją przewagę, dzięki rzekomo wyższym celom, co zakończy się tylko wzmocnieniem ich niepewności, jeśli celów tych nie osiągną.
Ostatnie uwagi
Jeśli będziesz w stanie wykryć brak poczucia bezpieczeństwa u ludzi w twoim otoczeniu, pomoże ci to w zlikwidowaniu wszystkich wątpliwości dotyczących własnego wizerunku i własnych umiejętności.
W ten sposób będziesz mógł rozwiązać te wątpliwości, które osoby o niskim poczuciu własnej wartości rozbudzają w tobie po to, by same mogły poczuć się lepiej.
Nie poddawanie się tym wątpliwościom może pomóc w pielęgnowaniu uczucia spełnienia, zarówno w sobie, jak i w ludziach wokół ciebie, którym brakuje wiary we własne siły.
Kompleks niższości tych osób nie zmniejszy się na stałe, gdy ty poczujesz się gorszy. Będzie to raczej przejściowa poprawa. Ale w tobie może spowodować głęboką ranę, trudną do wyleczenia.
Nie pozwól, aby inni tobą pomiatali. Wystarczy, jeśli nie będziesz traktować poważnie tego, co tobie mówią. Nie przyjmuj pozycji obronnej i nie stosuj samokrytyki. Zamiast tego, okaż zrozumienie tym, którzy mają wystarczająco dużo problemów z samymi sobą.