Josef Breuer był znanym i szanowanym lekarzem i fizjologiem, który odegrał kluczową rolę w procesie tworzenia psychoanalizy. Przyjaźnił się z Sigmundem Freudem, dla którego był niemal jak ojciec. Obydwaj mężczyźni wzajemnie się szanowali, a ich relacja zawodowa miała ogromne znaczenie dla obojga.
Wspólnie napisali pierwsze wydanie dzieła “Studia nad histerią”, które stało się podstawą do stworzenia późniejszej psychoanalizy. Był on również pierwszym specjalistą badającym Annę O., pacjentkę, która została pierwszym królikiem doświadczalnym Freuda rozwijającego wówczas psychoanalizę. Josef Breuer zaczął pracować z Anną O., jednak potem przekazał ją w ręce Freuda.
Ten niezwykły lekarz z Austrii odkrył również zależność pomiędzy oddechem a temperaturą ciała oraz pomiędzy zdolnością zachowania równowagi a uchem wewnętrznym. Breuer jest również uważany za twórcę metody katartycznej opartej na wolnych skojarzeniach i będącej wstępem do późniejszej psychoanalizy. W poniższym artykule mówimy o życiu Josefa Breuera i znaczeniu jego odkryć.
Josef Breuer – lata młodości
Joseph Breuer urodził się 15 stycznia 1842 r. w Wiedniu. Jego ojciec był ważną postacią w środowisku żydowskim. Breuer nigdy nie był zbyt religijny, ale również nie odcinał się od judaizmu.
Matka Breuera zmarła, kiedy miał on zaledwie cztery lata. Po śmierci matki Józef wychowywał się o boku ojca i babki ze strony mamy. Kiedy Breuer skończył 19 lat, zaczął studiować medycynę na Uniwersytecie Wiedeńskim. Studiował tam z jednymi z najbardziej cenionych naukowców tamtych czasów, Karlem Rokatinskym i Josephem Skodą.
Jednym z nauczycieli Breuera był Johann Ritter von Oppolzer, słynny wiedeński lekarz chorób wewnętrznych. Breuer zaczął najpierw pracować jako asystent u boku Von Oppolzera w szpitalu w w Wiedniu. Potem zatrudnił go w swoim laboratorium Ewald Hering, który prowadził badania nad percepcją.
Pracując w laboratorium Breuer odkrył, jaką rolę pełni nerw błędny w regulacji temperatury ciała. Dzięki temu odkryciu zasłynął on w środowisku medycznym. Potem Breuer odkrył zależność pomiędzy uchem wewnętrznym a równowagą.
Znajomość z Sigmundem Freudem
W 1871 roku Josef Breuer postanowił otworzyć własny gabinet lekarski. Wśród jego pacjentów było wiele słynnych osób, m.in. Franz Brentano i Johannes Brahms. Breuer dzielił czas pomiędzy praktykę lekarską a uczenie i prowadzenie badań w Katedrze Fizjologii i Farmakologii na Uniwersytecie Wiedeńskim. Tam zaprzyjaźnił się z jednym ze swoich studentów, a był nim sam Sigmund Freud.
Pod koniec lat 70. XIX w. Josef Breuer mocno zainteresował się psychologią. Ciekawiła go hipnoza, która zyskiwała w tamtym czasie dużą popularność. Niektórzy twierdzą, że zainteresowanie to zrodziło się u Breuera dlatego, że w pracy stykał się głównie z bogatymi kobietami, u których występowały objawy histerii.
Freud i Breuer mieli wiele wspólnych zainteresowań i z czasem bardzo się zaprzyjaźnili. Breuer pożyczył Freudowi pokaźną sumę pieniędzy na otworzenie własnej praktyki lekarskiej. Poradził również Freudowi, by zaczął studiować medycynę. Ciekawość i wspólne zainteresowania sprawiły, że dwaj przyjaciele zaczęli się specjalizować w zaburzeniach umysłowych.
Anna O. i histeria
Josef Breuer jako pierwszy zaczął pracować z Anną O. Kobieta ta zasłynęła potem jako pacjentka Freuda. Breuer stosował w jej leczeniu hipnozę, co przynosiło bardzo dobre rezultaty. Anna O. za bardzo jednak polubiła doktora, przez co czuł się on niekomfortowo. Ich współpraca zakończyła się, kiedy Anna O. uroiła sobie, że zaszła w ciążę z doktorem Breuerem.
Josef Breuer postanowił oddać pacjentkę Freudowi, co zakończyło się konfliktem na polu naukowym. To z kolei tak mocno wpłynęło na relacje pomiędzy dwoma naukowcami, że ich przyjaźń się zakończyła. Kiedy Freud zakończył leczenie Anny O., był już gotów do opublikowania ostatecznie uformowanej teorii na temat histerii. Niestety, Breuer nie zgadzał się z wysuwanymi przez Freuda założeniami.
Koniec przyjaźni Breuera i Freuda
Jedną z oznak pogarszającej się sytuacji pomiędzy dwojgiem przyjaciół był fakt, że Breuer poprosił Freuda o zwrot pożyczki, jakiej mu udzielił. To, wraz z niesnaskami na polu zawodowym definitywnie rozbiło ich przyjacielską relację. Warto jednak zaznaczyć, że Breuer do końca życia śledził profesjonalne poczynania swojego wyjątkowo uzdolnionego studenta.
Kiedy Josef Breuer zmarł w 1925 r., Freud wysłał kondolencje jego synowi. Ten mu odpisał, że jego ojciec nigdy nie stracił zainteresowania karierą zawodową Freuda i że zawsze śledził jego poczynania. Freud na to odpowiedział: “To, co powiedziałeś o stosunku Twojego ojca do moich postępów w dziedzinie psychoanalizy jest dla mnie nową informacją i pomaga zaleczyć ranę, która dotychczas była otwarta.”
Jak widzimy, jedna z najciekawszych naukowo i najbardziej produktywnych przyjaźni tamtego okresu zakończyła się słodko-gorzkim akcentem. Wzajemny podziw pomiędzy Breuerem i Freudem utrzymał się do końca życia, ale różnice pomiędzy nimi były zbyt silne, by podtrzymać przyjaźń. Dziś obydwaj są szanowani w środowisku naukowym, choć nazwisko Freuda jest lepiej znane przeciętnemu człowiekowi. Najważniejsze jednak, by pamiętać, że to Josef Breuer stworzył podwaliny psychoanalizy.
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
- Bedó, T., & Rocco, I. M. (1976). A propósito de la contribución de Josef Breuer a los Estudios sobre la histeria. México: Siglo Veintiuno Editores.