Bycie szczęśliwym i szczęście w życiu to rozległy temat, który jednak dotyczy nas bezpośrednio. Wynika to między innymi z tego, że średnia długość naszego życia wzrosła w ciągu ostatniego stulecia, co przekłada się automatycznie na to, że mamy po prostu teraz znacznie więcej czasu dla siebie.
Z tego też powodu niezwykle istotną kwestią wydaje się to, aby rzucić trochę światła na tajemnicę udanego życia, którą określamy ogólnie jako szczęście.
Poruszona przez nas powyżej kwestia stała się już dawno temu przedmiotem niezliczonych wręcz badań naukowych. Obecnie wiemy już, że mniej więcej pięćdziesiąt procent tego, czy będziemy mieli szczęście w życiu zależy od czynników takich jak przekonania, światopogląd i nasze nawyki. A to oznacza ni mniej, ni więcej, że można po prostu nauczyć się szczęścia. Przynajmniej do połowy.
Możesz nauczyć się, jak być w życiu szczęśliwym
Od 2006 roku jeden z najsławniejszych uniwersytetów na świecie, jakim niewątpliwie jest Harvard prowadzi zajęcia, których głównym temat jest szczęście. Nie powinno chyba nikogo dziwić, że z miejsca stały się one ulubionym przedmiotem studiów dla szerokiej rzeszy studentów.
“Szczęście jest czasami czystym błogosławieństwem,
ale ogólnie rzecz biorąc jest ono podbojem”.
–Paulo Coelho–
Zajęcia ze szczęścia prowadzi Tal Ben-Shahar, izraelski ekspert w dziedzinie psychologii pozytywnej. W swojej pracy opiera się on na szeregu ankiet i badań terenowych dotyczących tych wszystkich cech, które pozwalają ludziom wieść szczęśliwe i spokojne życie.
Szczęście i jego sekret
Mieszkający i pracujący w Stanach Zjednoczonych psycholog i pisarz Martin Seligman, pomysłodawca i twórca „psychologii pozytywnej” utrzymuje, że w celu osiągnięcia szczęścia trzeba pracować nad trzema konkretnymi aspektami w życiu. Są to kolejno:
- Satysfakcjonujące życie. Innymi słowy szczęście może zapewnić jedynie życie w sposób obejmujący i spełniający nasze podstawowe potrzeby.
- Dobre życie. Oznacza to odkrywanie naszego własnego potencjału i rozwijanie go tak, abyśmy mogli poczuć się spełnieni.
- Życie mające określony sens. W tym celu należy określić nasz potencjał przyczyniający się do szczęścia innych i przeznaczyć przynajmniej część wysiłków na jego wykorzystanie.
Martin Seligman przeprowadził także szczegółowe badania dotyczące tego, czym jest tak naprawdę szczęście dla różnych ludzi. Zbadał także wszystko to, co czyni ludzi szczęśliwymi (według naturalnie ich własnych kryteriów). W efekcie udało mu się opracować 5 kluczowych punktów składających się w ogólnym pojęciu na szczęście w życiu:
1. Pozytywne emocje
Znajduje to odzwierciedlenie w ilości pozytywnych słów, które wypowiadamy oraz pozytywnych emocji, jakie czujemy przez cały dzień. Im wyższa ogólna ilość pozytywnych emocji, tym lepszy będzie nasz ogólny poziom samopoczucia. Wydaje się to być oczywiste, ale w praktyce wiele osób ma z tym spory problem.
Nasz poziom szczęścia w życiu zależy także ściśle od naszej interpretacji zdarzeń zewnętrznych, a nie samych tylko wydarzeń w ujęciu bezwzględnym. Nie możesz w pełni kontrolować tego, co się dzieje istotnego wokół Ciebie (utrata pracy, śmierć bliskiej osoby, rozpad związku nie z Twojej winy), ale możesz kontrolować to, co czujesz i jak się z tym uporasz oraz ile czasu Ci to zajmie.
Krótko mówiąc kontrola nad swoimi emocjami jest zapewne kluczową i najważniejszą częścią składową tego, czym jest ogólnie pojmowane szczęście w życiu.
“Dziewięćdziesiąt dziewięć procent wszystkich rzeczy,
którym ludzie się nieustannie martwią to coś,
co nigdy się nie wydarzyło i co nigdy się nie wydarzy.”
–Emilio Duró–
2. Zaangażowanie się w coś i motywacja do działania
Kiedy wykonujemy pracę lub zadanie, które naprawdę lubimy, zapominamy w tym wypadku o czymś takim, jak upływający czas. W ten sposób możemy cieszyć się tym, co robimy. Dlatego też im bardziej angażujemy się w to, co robimy, tym więcej szczęścia będziemy w stanie odczuwać.
3. Pozytywne relacje z innymi osobami
Ludzie są istotami społecznymi i jako tacy stale rozwijamy nowe związki i relacje z innymi osobami. Zdrowe i konstruktywne relacje z ludźmi tworzącymi nasze otoczenie (a nie tylko będącymi naszymi partnerami) są naprawdę korzystne dla naszego dobrego samopoczucia.
4. Pomoc innym ludziom
Przynależność do większego grona niż tylko przebywanie samemu ze sobą to duży krok w kierunku rozwoju swojego własnego szczęścia. Martin Seligman utrzymuje, że pomaganie innym wpływa na Twoje szczęście i jego odczuwanie znacznie bardziej, niż na przykład kupowanie rzeczy materialnych.
5. Osiąganie założonych sobie wcześniej celów
Stawianie przed sobą nowych celów i osiąganie ich znacząco wpływa na nasze szczęście. Jeśli będziemy mieć świadomość tego, że podążamy właściwą ścieżką przez życie, że cały los spoczywa w naszych rękach, a wszelkie przeszkody, czy trudności jesteśmy w stanie rozwiązać samodzielnie bez konieczności korzystania z pomocy innych osób sprawia, że nasza ocena wzrasta do naprawdę wysokiego poziomu.
A dobra samoocena i szczęście stanowią nierozerwalną parę.
13 porad, które pomogą Ci mieć szczęście w życiu
Zajęcia prowadzone przez Tala Ben-Shahara na Uniwersytecie Harvarda pozwalają między innymi na poznanie opracowanych przez niego 13 porad na temat tego, jak być szczęśliwszym w życiu. W wersji skróconej prezentują się one następująco:
Ćwiczenia fizyczne
Podczas aktywności fizycznej i wykonywania ćwiczeń Twój mózg wytwarza hormony określane ogólnie mianem endorfin, które zapewniają Ci poczucie spokoju i zadowolenia przez dłuższy czas. Nie musisz wykonywać jednak w tym celu nadmiernie intensywnych ćwiczeń. Wystarczy, że po prostu każdego dnia zafundujesz sobie trwający przez 20 lub 30 minut spacer.
Jedz śniadanie
Wiele osób pomija ten najważniejszy w ciągu dnia posiłek. Zwykle tłumaczą się tym, że po prostu nie mają czasu lub dlatego, że nie chcą zjadać niepotrzebnych kalorii. Prawda jest jednak taka, że zjedzenie śniadania z samego rana dostarczy Ci więcej energii.
Przełoży się to na znacznie większą sprawność umysłową, co z kolei pozwoli Ci przemyśleć i zaplanować wszystkie swoje zadania na cały dzień z o wiele większą skutecznością. A naturalnie udany dzień w pracy przekłada się na Twoje dobre samopoczucie.
Wdzięczność
Wyrażaj wdzięczność, gdy tylko będzie ku temu okazja. Dziękowanie komuś, kto w jakiś sposób Ci się przysłużył powoduje nawiązywanie między ludźmi więzów opartych o empatię. Wyrażanie wdzięczności pokazuje w ten sposób, że akceptujesz rzeczy, które ludzie uważają za oczywiste.
Zastanów się w takim razie już teraz nad 10 rzeczami, które sprawiają, że Twoje życie wypełnia szczęście. Bądź za nie wdzięczny losowi i sporządź z nich listę, aby o nich nie zapomnieć.
Asertywność
Bądź asertywny. Poproś o to, czego chcesz i powiedz, co myślisz. Ale pamiętaj o zachowaniu przy tym odpowiedniej dozy kultury i szacunku względem swojego rozmówcy.
Odkładanie myśli i odczuć „na później” lub spychanie ich gdzieś w głąb nie pomaga nam w byciu szczęśliwszymi. A zgadzanie się na wszystko, co inni ludzie nam mówią lub nakazują, bez jakichkolwiek reakcji obronnych z naszej strony spowoduje u nas narastające poczucie zgorzknienia.
Właściwy użytek z pieniędzy
Wydawaj swoje pieniądze na wzbogacanie swoich doświadczeń i wspomnień, a nie na dobra materialne. Wyniki wielokrotnie przeprowadzonych badań naukowych wykazały, że ponad 75% ludzi czuje się bardziej szczęśliwymi, gdy inwestują swoje pieniądze w podróże i kursy, niż w przypadku zakupu nawet drogich i trudno dostępnych rzeczy.
Zbilansowana dieta
Jedz zdrowo. Żyjemy w czasach, w których tempo życia biegnie bardzo szybko. Często z tego powodu lekceważymy naszą dietę. Ważne jest jednak to, aby nie pomijać żadnych posiłków i być świadomym tego, co jemy.
Wiedza na temat tego, jak odżywiać się właściwie, co jeść i jak różne pokarmy wpływają na nasz organizm to podstawowe, wręcz kluczowe aspekty określające to, czy będziemy w stanie poczuć się lepiej.
Plany i cele
Sprostaj postawionym przez siebie wyzwaniom. Ustal sobie zawczasu szczegółowy plan na przyszły tydzień. Określ w nim swoje cele oraz sposób, w jaki zamierzasz je osiągnąć. Dzięki temu będziesz mógł śledzić wszystko to, co musisz zrobić i unikniesz tym samym niepotrzebnego niepokoju i stresu.
Kojące dźwięki
Słuchaj muzyki. Nie bez kozery mówi się, że muzyka łagodzi obyczaje. Muzyka budzi nasze pragnienie śpiewania i tańca, a także sprawia, że po prostu czujemy się dobrze.
Akceptuj porażki
Akceptuj swoje błędy. Wpadki, błędy i pomyłki są nieodzowną częścią Twojego życia. Trzeba się nauczyć z nimi żyć i kontynuować swoją pracę. Po prostu – zobaczysz, że znacznie Ci to pomoże.
Czerp siłę ze wspomnień
Otaczaj się tylko dobrymi wspomnieniami. Umieść w swoim otoczeniu wszystkie te pamiątki i zdjęcia swoich bliskich, które wprawiają Cię w dobry nastrój. Ustaw ramki ze zdjęciami w domu – na lodówce, na biurku, itp. Otocz się rzeczami, które przynoszą Ci na myśl piękne chwile warte zapamiętania.
Wygląd
Zadbaj o swój wygląd. Ponad czterdzieści procent przebadanych przez naukowców osób twierdzi, że czują się szczęśliwe zawsze wtedy, gdy wyglądają dobrze. Spójrz w lustro i oceń swój wygląd. Nie oznacza to, że nowa fryzura może zapewnić Ci szczęście, ale bez wątpienia nieco poprawi samopoczucie.
Dobre nastawienie
Bądź miły i uśmiechnięty. Zawsze witaj ludzi z serdecznością i bądź przyjaźnie nastawiony wobec innych. Zwykły uśmiech może zmienić nastrój także u kogoś innego, a większość ludzi będzie dzięki temu Cię wyżej oceniała i lepiej traktowała.
Głowa do góry!
Utrzymuj prawidłową, dobrą postawę całego ciała. Chodzenie wyprostowanym, z ramionami odchylonymi do tyłu i pewnym spojrzeniem przed siebie pomaga utrzymać dobry nastrój.
“Kiedyś podejrzewałem,
że jedyną rzeczą pozbawioną tajemniczej otoczki jest szczęście,
ponieważ jego obecność jest uzasadniona przez nie samo.
Teraz mam co do tego pewność.”
–Jorge Luis Borges–