David Levithan powiedział kiedyś: “Narcyzm. Nie mogłeś uwierzyć, że nie posiadam pełnowymiarowego lustra”.
W rzeczywistości narcyzm oznacza szukanie zgodnego z prawem bytu, jak również poczucia własnej wartości. Dlatego łatwo jest pomylić narcyzm z poczuciem własnej wartości. Istnieją jednak różnice między tymi dwoma, których nie da się pogodzić i im właśnie zamierzamy poświęcić ten artykuł.
Zarówno narcyzm, jak i poczucie własnej wartości szukają w pewien sposób swego uprawomocnienia. Na czym polega różnica? Dlaczego tak łatwo je pomylić? To proste, podczas gdy narcyzm szuka prawomocności poprzez dobry wizerunek, samoocena czyni to przez proste, bezwarunkowe istnienie.
Różnice między narcyzmem a poczuciem własnej wartości
Idąc za powyższym rozumowaniem, jasne jest, że narcyzm i poczucie własnej wartości są przeciwieństwami jeśli chodzi o motywacje i formy, które tworzą. Po pierwsze, przyjrzyjmy sie dwóm psychologom, którzy próbowali to zamieszanie wyjaśnić. Są to – Pilar Mallor i Manuel Villegas.
W swoich badaniach odkryli wyraźne różnice między narcyzmem a poczuciem własnej wartości, pomimo istnienia zachowań, które początkowo mogą wydawać się podobne. Jak rozróżniamy te zachowania? Czytajcie dalej…
Narcyzm oznacza postrzeganie siebie w przesadny sposób
Główną różnicą między narcystyczną osobą a taką, która ma wysoką samoocenę, jest jej sposób postrzegania siebie. Narcyzom przypisuje się przesadne i zniekształcone poczucie własnego znaczenia. Tym, którzy charakteryzują się dobrym poczuciem własnej wartości, z drugiej strony, przypisuje się poczucie wewnętrznej satysfakcji, która jest nie tyle zawyżona, co bardziej uzasadniona.
Narcyz szuka dobrego samopoczucia i bezpieczeństwa poprzez przesadny obraz siebie, który w rzeczywistości jest zniekształconym postrzeganiem swojej osoby. Pokazuje prawdziwą wewnętrzną próżnię, w której ukrywa się niepewna siebie osoba.
Z drugiej strony, osoba o wysokiej samoocenie opiera swoje dobre samopoczucie na satysfakcjonujących relacjach. Nie przywiązuje zbytniej wagi do swojego wizerunku. Bycie pewnym siebie oznacza, że nie trzeba wyolbrzymiać lub podkreślać swoich sukcesów w porównaniu z innymi, ale po prostu czerpać radość z ich świętowania.
“Czy nie sądzisz, że to dziwne, gdy ktoś ma swoje zdjęcia poumieszczane w całym domu? To tak, jakby próbował udowodnić, że istnieje”
– Candace Bushnell-
Asertywność przeciwko potrzebie zwrócenia na siebie uwagi
Osoba o wysokiej samoocenie jest asertywna. Wie, jak słuchać i kiedy się odezwać. Robi to w sposób inteligentny i zawsze dodaje rozmowie wartości. Posiada emocjonalną i społeczną inteligencję. Ponadto jest cierpliwa i wie, że kiedy nadejdzie jej kolej, będzie mogła wyrazić uzasadniona opinię.
Natomiast narcystyczna osoba, biorąc pod uwagę jej wygórowany kult własnego wizerunku, wymaga uwagi. Zawsze będzie starała się być w centrum uwagi. Być duszą imprezy, informując wszystkich, że się pojawiła. Potrzebuje stałego uwielbienia innych.
Empatia
Oprócz poprzedniego punktu, sposób, w jaki narcystyczne i pewne własnej wartości osoby różnią się, polega na ich zdolności do empatii. Osoba o zdrowej samoocenie może rozwijać się poprzez interakcję społeczną, cierpliwość i empatię, które są niezbędne do aktywnego słuchania.
Podczas gdy narcyz myśli tylko o sobie i swoim wizerunku. Dlatego osoba o zdrowej samoocenie jest w lepszej pozycji, by nawiązać kontakt z ludźmi. Nie ma w sobie nieustannej potrzeby zadowalania siebie, może skupić się na patrzeniu z punktu widzenia innych osób . Ułatwia to zrozumienie różnych punktów widzenia, pomysłów i uczuć.
Samolubstwo i współpraca
Kolejnym kluczem, dzięki któremu możemy odróżnić narcyza od osoby o zdrowej samoocenie, jest samolubstwo. Łatwo jest myśleć, że ktoś, kto myśli tylko o sobie, jest pełen miłości własnej. W rzeczywistości ten człowiek jest tak pełen wątpliwości, że jest sam sobie najgorszym wrogiem.
Podczas gdy osoba o wysokim poczuciu własnej wartości wie, kiedy i jak okazać hojność i jest chętna do współpracy, narcyz nie jest w stanie tego zrobić. Jeśli wie, że nie odniesie z danej rzeczy żadnych korzyści, trudno mu będzie podjąć wysiłek.
“To, co sprawia, że ból zazdrości jest tak ostry, to to, że próżność tylko go w tym wspiera.”
Arogancja kontra współczucie
Arogancja to również coś, co odróżnia narcystyczne osoby od tych o zdrowym poczuciu własnej wartości. Podczas gdy pierwszy typ nie okazuje współczucia nikomu, być może z wyjątkiem samego siebie, ludzie z dobrą samooceną naprawdę kochają innych i mają poczucie własnej wartości. Doceniają piękne wyzwanie, jakim jest pomaganie innym.
W związku z tym narcyz w swojej arogancji jest zwykle agresywny, zazdrosny i musi dominować nad innymi, aby czuć się dobrze. Nie jest w stanie zaakceptować krytyki i, jakkolwiek neutralna by ona nie była, będzie ją traktować osobiście. Nie uczy się na swoich błędach, ponieważ ma duże trudności z ich dostrzeżeniem , a przede wszystkim z akceptacją.
Osoba narcystyczna i osoba o zdrowej samoocenie mogą na pierwszy rzut oka wydawać się bardzo podobne. Jednak wraz z upływem czasu wyraźnie widać różnice między tymi dwoma osobowościami.