Miłość romantyczna przez wielu ludzi jest uważana za najcudowniejszą, najpiękniejszą rzecz na świecie. Na ogół mówimy o zaletach posiadania partnera i o tym, jak dobrze jest mieć kogoś, kto szczerze Cię kocha i rozumie Cię „bez słów“.
Oczywiście miłość romantyczna ma pozytywne cechy, ale nie możemy zapominać, że ma również pewne negatywne aspekty.
Sposób, w jaki doświadczana jest miłość romantyczna może doprowadzić Cię do porzucenia innych intymnych relacji (nie tylko tych romantycznych). Ponadto sprawia, że tracisz autonomię, niezależność i wolność osobistą.
Mogą jej towarzyszyć kłótnie i zazdrość, albo stan, w którym jeden z partnerów zaczyna myśleć, że druga osoba nie wnosi do relacji tak dużo jak on. Wszystko to może doprowadzić do zniszczenia pięknej więzi partnerami.
„Kiedy dwoje ludzi znajduje się pod wpływem najgwałtowniejszych, najbardziej szalonych, najbardziej złudnych i przejściowych namiętności, muszą przysięgać, że pozostaną w tym wzburzonym, nienormalnym i wyczerpującym stanie aż do śmierci“.
Miłość romantyczna pełna paradoksów
Miłość romantyczna – a przynajmniej sposób, w jaki jest rozumiana przez nasze społeczeństwo – jest pełna paradoksów. Następujące sprzeczności mogą być powodem nagromadzenia się niemałego napięcia.
- Pożądanie a posiadanie: pożądanie, nie tylko seksualne, znika, gdy tylko zostanie zaspokojone. Gdy coś zdobędziesz, cieszysz się tym, ale nie pragniesz tego tak jak wcześniej. Pożądanie jest jedną z sił napędowych nierozerwalnie związanych z zakochiwaniem się. Kiedy napotykasz przeszkody w dążeniu do zaspokojenia romantycznego pragnienia, pasja wzrasta, ale maleje, jeśli możesz bez problemu osiągnąć swoje cele.
- Altruizm a biologiczny egoizm: społeczeństwo uczy nas zachowywać altruizm wobec bliskich, więc poświęcamy się dla drugiej osoby i całkowicie się jej poddajemy. Jest to sprzeczne z mechanizmami ewolucyjnymi, których celem jest poszukiwanie przyjemności i maksymalizacja prawdopodobieństwa przekazania genów. Innymi słowy altruizm jest sprzeczny z instynktem człowieka.
- Idealizacja a rzeczywistość: idealizacja drugiej osoby jest jednym z filarów zakochiwania się, ponieważ daje początek oczekiwaniom w związku i pragnieniu intymności. Ale wraz z rozwojem relacji i poznaniem drugiej osoby idealizacja staje się coraz trudniejsza.
- Pasja a życie razem: jeden z najtrudniejszych paradoksów. Po pewnym czasie spędzonym z tą samą osobą, pasja odczuwana na początku stopniowo maleje. Z drugiej strony normy społeczno-kulturowe nakazują, aby czuć namiętność, która powinna trwać wiecznie.
- Zobowiązanie a niezależność: ludzie pragną bezpieczeństwa. Szukamy zaangażowania, jedności i wsparcia oraz chcemy czuć się wyjątkowi. Jednocześnie dążymy do autonomii i wolności od zobowiązań, abyśmy mogli zachować niezależność. Stąd, zachowanie równowagi między tymi dwiema potrzebami jest trudnym zadaniem i bezpośrednio wpływa na poziom satysfakcji ze związku.
- Wierność a pragnienie czegoś nowego: istoty ludzkie odbierają impulsy prowadzące ku nowym rzeczom, nawet jeśli są one wyraźnie zabronione. Mówiąc inaczej, mamy predyspozycje do niewierności. Z biegiem czasu przyciągają nas inni ludzie, a to kłóci się ze społeczną normą zachowania jednego partnera seksualnego do końca życia. Ta zasada jest oparta jedynie na naszej kulturze – nie występuje u innych gatunków, a nawet w niektórych społeczeństwach.
„Ani z Tobą ani bez Ciebie
na moje smutki nie ma lekarstwa.
Z Tobą, bo mnie zabijasz,
ani bez Ciebie, bo umieram”.
-Antonio Machado-
Miłość romantyczna owiana mitami
Oprócz paradoksów miłość romantyczna wiąże się także z wieloma mitami. Te przekonania wywodzą się z naszej kultury i mogą być absurdalne, fałszywe i nierealne. Trudno je osiągnąć ze względu na czynniki biologiczne, psychologiczne i społeczne.
- Mit drugiej połowy: jest to przekonanie, że partner jest jedynym i najlepszym wyborem. Partnerzy są bratnimi duszami i są sobie przeznaczeni.
- Mity wyłączności: przekonanie, że można żywić romantyczne uczucia tylko do jednej osoby naraz.
- Mit małżeństwa lub wspólnego życia: pogląd, że romantyczna relacja powinna prowadzić do trwałego zjednoczenia.
- Mit wszechpotęgi: jest to wiara, że żadna przeszkoda nie może złamać związku, ponieważ prawdziwa miłość radzi sobie ze wszelkimi przeciwnościami.
- Mit trwałości: opinia, że początkowa pasja powinna trwać wiecznie, mimo że partnerzy żyją razem.
- Mit wierności: przeświadczenie, że Twój partner, i tylko Twój partner powinien zaspokoić wszystkie Twoje pragnienia.
- Mit wolnej woli: jest to pogląd, że na romantyczne uczucia nie wpływają czynniki socjologiczne, biologiczne ani kulturowe, które są poza Twoją kontrolą i świadomością.
- Mit równomierności: opinia, że jeśli partner przestaje być zaślepiony namiętnością do drugiej osoby, oznacza to, że już jej nie kocha.
- Mit partnera: jest to przekonanie, że w całej ludzkiej historii partnerów zawsze wybiera dla nas natura.
- Mit zazdrości: przesąd, że jeśli nie czujesz zazdrości, Twoja miłość nie jest prawdziwa.
Prawda jest taka, że miłość romantyczna może mieć mnóstwo negatywnych skutków. Przedstawione powyżej paradoksy i mity mogą stać się częścią związku i powodować problemy, począwszy od kłótni i chwilowego dyskomfortu do bardziej dramatycznych i ekstremalnych sytuacji.
Jest oczywiste, że wzajemna miłość może być filarem szczęścia i zdrowia. Natomiast nieodwzajemniona miłość lub rozstanie z partnerem mogą wywołać wiele szkodliwych konsekwencji. Najważniejsze jest, aby znać i odpowiednio traktować zarówno paradoksy, jak i mity, które tworzy wyidealizowana miłość romantyczna.