Twój umysł może czasem przypominać więzienie. Własne myśli przybierają czasem postać wrogów. Pozwalają, by stres i niepokój burzyły każdy pojawiający się w naszej głowie projekt, nadzieję czy motywację.
Twój umysł nie powinien jednak być kapitanem. Czas przejąć kontrolę i skierować procesy myślowe na drogę kreatywności prowadzącą do o wiele lepszego życia.
Mawiają, że umysł to nie naczynie, które należy napełniać, ale lampa, którą należy rozświetlać. Inni mawiają też, że umysł jest niczym spadochron, który służy wyłącznie tym, którzy potrafią go otworzyć i z niego skorzystać. Ostatecznie wydaje się nam, że umysł posiada jakiś “przełącznik”, który po uruchomieniu pozwala mu funkcjonować w optymalny sposób.
“Wahadło umysłu oscyluje pomiędzy tym co ma sens i tym, co nie ma sensu, a nie pomiędzy dobrem i złem”
-Carl Gustav Jung-
Bardzo ważne jest, byśmy zrozumieli pewne idee. Otóż w rzeczywistości umysł nie posiada żadnych przełączników. Nie ma też ludzi, którzy rodzą się wyposażeni w silniejszy umysł od innych, dzięki czemu znacznie lepiej radzą sobie w trudnościach.
To, co istnieje, to procesy mentalne. To gęsty las, na który składają się różne wymiary i zmienne, które czasem są na wyższym poziomie, a czasem na niższym, czasem powodują kryzys, a czasem nieprzerwany okres rozwoju osobistego.
Twój umysł mógłbyś sobie wyobrazić jako okręt przemierzający morze, które czasem jest tak spokojne, że przypomina lustro, a innym razem do granic możliwości wzburzone sztormem. Jeśli zachowujemy się niczym pasażer podróżujący na gapę schowany gdzieś pod pokładem, statek ten prędzej czy później ulegnie rozbiciu.
Kto jednak wciela się w postać kapitana, ten rozumie w jaki sposób funkcjonuje okręt, zna również wiele technik nawigacyjnych, dzięki którym może stawić czoła największym nawet życiowym zawieruchom.
By przejąć dowodzenie, musisz zrozumieć Twój umysł
Napisano już wiele książek dotyczących samo pomocy lub zachęcających do przejęcia kontroli nad własnym umysłem i do bycia pozytywnym. Przede wszystkim powinniśmy zrozumieć, że nie powinniśmy nad niczym przejmować kontroli, jeśli nie do końca rozumiemy, jak to działa. Przypominałoby to zachęcanie osoby pogrążonej w depresji, by nagle stała się bardziej optymistyczna.
To po prosu nie zadziała. Umysł jest zbyt złożonym instrumentem, zbyt delikatnym, a na dodatek zbyt upartym. W książce Handbook of Emotion Regulation Instytut Neuronauk Poznawczych w Massachussets proponuje spojrzenie poznawcze i neuronaukowe, które pozwala nam lepiej zrozumieć omawiane zagadnienie.
Przede wszystkim tworzy się symboliczną przenośnię dotyczącą sytuacji, w której nasze myśli zdają się zmieniać w naszych osobistych wrogów: są jak zatrute ciernie, które wyłaniają się z naszej emocjonalnej podświadomości, terroryzując wszystko dokoła i gasząc światło nadziei.
To sytuacje, w których zaczynamy stosować mało skuteczne sposoby rozwiązywania problemów, pojawia się przytłoczenie mentalne, negatywne myśli obsesyjne, a także dochodzi do zupełnego braku stabilności emocjonalnej. Jak widzimy, istnieje wiele procesów, które mogą się dla nas okazać pułapką.
Ten trujący korzeń wypełnia każdą dostępną nam przestrzeń i ciągnie nas w dół. Absolutnie nic w takiej sytuacji nie zmienia fakt, że ktoś nam doradzi, że mamy być bardziej pozytywni. W opisywanej sytuacji z tym, co pozytywne znajdujemy się bowiem po zupełnie przeciwległych stronach.
Twój umysł musi mieć nad sobą kapitana
Uczy się nas, że jesteśmy jednostkami charakteryzującymi się wolnością, przeznaczonymi do dalszego rozwoju, do spełniania marzeń. Zakłada się, że mamy być protagonistami naszego autentycznego szczęścia. Jednakże krok po kroku coraz bardziej zdajemy sobie sprawę, że życie co rusz podkłada nam nogę oraz, że mamy pewne ograniczenia, które nie pozwalają nam się rozwijać tak jakbyśmy chcieli.
“Tajemnicą szczęścia jest mieć skromne oczekiwania i złożony umysł. Problem polega na tym, że przeważają osoby o prostym umyśle i złożonych oczekiwaniach.”
Wielu ekspertów z dziedziny psychologii emocjonalnej i poznawczej ostrzega, że wszyscy posiadamy pewien wzorzec nieszczęścia. To sposób myślenia, który nieświadomie stosujemy, a który sprawia, że nie czujemy się szczęśliwi. Czasem jest to brak zdecydowania, czasem ograniczające nastawienie, innym razem odebrane wykształcenie albo po prostu brak asertywności.
Bardzo ważne jest, byśmy dowiedzieli się w jakiej formie występuje u nas ten wspomniany wzorzec nieszczęścia.
Otwórz Twój umysł
Jak wspomnieliśmy nie jest możliwe przejęcie kontroli nad okrętem naszego umysłu, jeśli najpierw nie zrozumiemy w jaki sposób on funkcjonuje i jakie czynniki uniemożliwiają jego prawidłowy rozwój. Aby temu sprostać i ostatecznie osiągnąć stan szczęścia, należy wziąć pod uwagę niżej opisane zasady.
- Poznaj. Weź pod uwagę, że w tym celu będziesz potrzebować pewną ilość czasu, którą poświęcisz własnej osobie. W ten sposób zapewnisz sobie przestrzeń, która umożliwi Ci odkrywanie tego, co dzieje się w Twoim umyśle. Weź kartkę papieru i podziel ją na dwie kolumny. W jednej opisz co czujesz, a w drugiej zapisz co spowodowało wystąpienie takiego stanu.
- Skonfrontuj. Teraz kiedy już wiesz skąd bierze się w Tobie określone uczucie, czy emocja, nadchodzi odpowiedni moment na konfrontację. Do wspomnianej kartki dodaj teraz jeszcze dwie kolumny. W jednej zapisz jak chciałbyś się czuć, a w ostatniej określ strategie, które zamierzasz zastosować, aby ostatecznie czuć się lepiej.
- Zachowaj ostrożność. Kluczowym elementem i najłatwiejszym jednocześnie jest inwestowanie w siebie każdego dnia. Działanie to opiera się na dbaniu o siebie, wspomaganiu naszej wewnętrznej równowagi, a także na dbaniu o dobre samopoczucie za wszelką cenę.
Aby rozwinąć w sobie ten ostatni element pamiętaj, że nie jest dobrze podejmować działania, które w rzeczywistości obracają się przeciwko nam samym. Pamiętaj, że każdy kapitan dysponuje busolą lub kompasem, który prowadzi go w określonym wcześniej kierunku. Dzięki niej może korzystać z odpowiednich wiatrów i omijać burzliwe wody.
Praktykuj więc słuchanie swojego wnętrza, staraj się zrozumieć to, co chce Ci zakomunikować Twój umysł, ucz się z każdego zachodzącego w nim procesu i z każdej pokonanej w życiu przeszkody. Każda inwestycja, której podejmujesz się względem siebie zwiększa Twoją umiejętność bycia szczęśliwym.
Zdjęcia dzięki uprzejmości Artyom Chebokha