Hipochondria - jak pomóc cierpiącej na nią osobie?

Na czym polega hipochondria? Skąd się wzięła? Co na nią poradzić? Staramy się odpowiedzieć na te i inne pytania dotyczące tej przypadłości.

Hipochondria to dolegliwość, na którą trudno odpowiednio zareagować. Kontakt z niepokojącym zachowaniem cierpiących na nią osób generuje frustrację i zmęczenie, gdyż brak nam zasobów, by pomagać. Hipochondrycy często czują się wyśmiewani przez otoczenie i wybierają samotność lub izolację.

Niezależnie od tego, czy choroba jest realna, czy wymyślona, objawy fizyczne prowadzące do uskarżania się naprawdę występują (nie są symulowane). Chociaż lekarze nie stwierdzają schorzenia, zamartwianie się hipochondryka zmusza go do proszenia o kolejne badania w poszukiwaniu zapewnień o zdrowiu.

Hipochondria: aspekty emocjonalne i behawioralne

Hipochondria objawia się nadmiernym zamartwianiem się o własny stan zdrowia. Kluczowym komponentem emocjonalnym tej przypadłości jest strach. Lęk ten orientuje się na zdrowie w specyficzny sposób.

Chora osoba przypisuje objawy fizyczne, jakich doświadcza, poważnym chorobom zagrażającym jej dobremu samopoczuciu i życiu. Często strach ma związek z niepokojem i zaburzeniami lękowymi.

Innym przejawem hipochondrii jest poszukiwanie u siebie objawów i zmian (pieprzyków, ranek, przebarwień itp.) w celu potwierdzenia obecności choroby.

Hipochondria w sieci: zbieranie chorób

Co wyskakuje, gdy wpiszemy w wyszukiwarkę “ból głowy”? Czytanie o tym, że pewne objawy mogą należeć do obrazu klinicznego poważnych chorób to zwykle element autodiagnozy. Wówczas pojawia się potrzeba zagłębiania się w tego typu informacje i poszukiwania potwierdzenia swoich obaw przy jednoczesnym odrzucaniu tego, co im przeczy.

Poszukiwanie informacji online staje się obosieczną bronią, która karmi strach o własne zdrowie. Powszechnie dostępna wiedza przy błędnej interpretacji może doprowadzić do głębokiego lęku i utrudnić interwencję – dana osoba może być wówczas przekonana, że jej objawy są wynikiem choroby, a nie strachu.

Hipochondria: jak na nią reagować?

Każdy z nas miewa epizody hipochondrii. U niektórych jednak pojawiają się one regularnie i przeciągają w czasie oraz pozostają odporne na opinie specjalistów. Hipochondrycy są tak przekonani o swojej chorobie, że nawet wyniki badań nie dają im ulgi.

Warto więc wiedzieć jak postępować z osobami cierpiącymi na to zaburzenie:

Okaż empatię

To najważniejsze. Hipochondrycy często nie są w stanie wyrazić swoich objawów i obaw.

Dlatego pomocne jest uznanie ich doświadczenia i postawienie się na ich miejscu. To jednak niełatwe zadanie. Należy wyzbyć się wytartych formuł, jakie najczęściej się powtarza:

• “To nic wielkiego”.
• “Lekarz potwierdzi, że to nic”.
• “Mój ojciec był na to chory i inaczej to wyglądało”.
• “Lekarz już przecież z tobą rozmawiał, po co znowu chcesz do niego iść?”

Zdystansuj się od złego nastroju

Innymi słowy, nie uczestnicz w uskarżaniu się. Potrzeba potwierdzenia ze strony innych popycha hipochondryka do prowadzenia rozmów z innymi. Oczekuje on od rozmówcy wyrażenia pozytywnego poglądu na rozwój wyobrażonej choroby.

Ukojenie, jakie w ten sposób otrzymuje,  nie trwa długo. Po chwili potrzebuje go ponownie.

Skoncentruj się na czynnościach wypierających niepewność

Chodzi o przyjemne dla jednostki czynności, które zastąpią poszukiwanie u siebie objawów choroby. Ćwiczenia fizyczne mogą jednak na początku okazać się stresujące, gdyż wysiłek zapewne wywoła reakcje organizmu potencjalnie wywołujące podejrzenia i potrzebę autodiagnozy.

Aktywność fizyczna o umiarkowanej intensywności skutkuje jednak zwykle dobrym samopoczuciem, co pozwala stłumić strach.

Nie bój się prosić o pomoc

Sytuacja może przerosnąć nasze możliwości, wyczerpać cierpliwość i energię. Wówczas należy poszukać pomocy specjalisty. Nie ma sensu tego odwlekać. Trzeba zachęcić hipochondryka do skorzystania z pomocy psychologa.

Możliwe, że podejdzie on do tego niechętnie. Może uznać to za inwestycję w zasoby, które nie są ośrodkiem problemu. Należy przekonywać go korzystając z argumentów o tym, że psycholog pomoże mu ukoić jego niepokój.