Depresja jest chorobą, która wpływa na umysł. W większości przypadków rozwija się z powodu szeregu zdarzeń zewnętrznych i utrzymuje się dzięki pewnym wzorcom zachowań, które wypełniają przestrzeń w życiu danej osoby.
Chociaż część poznawcza jest ważna, w tym artykule skoncentrujemy się na głównych typach terapii behawioralnej i sposobach jej działania.
Do pewnego stopnia, osobie, którą dotknęła depresja, może wydawać się logiczne, aby szukać bardziej “głębokiego i filozoficznego” wyjaśnienia ich emocjonalnego zamętu.
Wyjaśnienia odnoszące się do bardziej wewnątrz psychicznych i złożonych przyczyn mogą być ogromnie pociągające, podobnie jak smutek, który wypełnia każdą sekundę jej istnienia.
Wysoce emocjonalne i literackie historie wydają się bardziej atrakcyjne i poetyckie w odniesieniu do jej cierpienia, chociaż nie rozwiązują ani nie uwalniają od problemów. Proste, bardziej konkretne wyjaśnienia bólu wydają się zbyt zimne i nieciekawe.
“Zaskakuje fakt, że ci, którzy bardzo gwałtownie sprzeciwiają się manipulacji zachowań, podejmują wielki wysiłek, by manipulować umysłami”
Dlatego psycholodzy mają profesjonalny i naukowy obowiązek zapewnić takim osobom wyłącznie behawioralne leczenie, mimo że dzięki temu nie dostaną dotacji na udział w konferencjach ani nie przyciągną większej liczby odbiorców a priori.
Ponieważ rygor w psychologii jest nadzieją terapeutyczną dla milionów ludzi, warto wiedzieć, jak poprzez behawioryzm można wytłumaczyć depresję. Jak wybrać psychologa, który specjalizuje się w takim podejściu, by pomóc ludziom jasno i zwięźle wprowadzić rozwiązania dla swoich problemów.
Depresja? Smutek, który wynika z doświadczeń życiowych
Dokonanie szczegółowego wyjaśnienia podejścia behawioralnego nie przyniesie żadnego pożytku. Niemniej jednak ważne jest, aby przynajmniej przedstawić ogólny pomysł, podobny do “behawioryzmu dla opornych”. Tak więc, by nie zagmatwać wszystkiego za bardzo, wyjaśnimy, jak zrozumieć depresję poprzez behawioryzm.
Być może zapytasz: Jaki jest najbardziej charakterystyczny objaw depresji? Bez wątpienia, smutek jest objawem najszybciej kojarzonym z depresją. Nie jest to całkowicie błędne podejście, ale ważne jest dokładniejsze wyjaśnienie. W szerokim znaczeniu behawioryzm mówi, że smutek jest wytworem doświadczeń.
Behawioryzm nie wyklucza, że istnieją indywidualne różnice w rozwiązywaniu trudności, zarówno na poziomie poznawczym, jak i biologicznym.
Jednak w większości przypadków te podstawowe różnice również wynikają z czynników środowiskowych. Gdyby tak nie było, odpowiedzialność za większe zagłębianie się w te różnice nie spadałaby na psychologa, a raczej na innego lekarza, który bada przyczyny organiczne.
Depresja? Nawet jeśli nie wiesz jak ją rozpoznać, wszystko się ze sobą łączy
Czasami prawie niemożliwe jest uwierzenie, że najbardziej poważne zaburzenia psychiczne mogą wynikać z niejasnej sieci bodźców i związanych z nimi reakcji, ale tak właśnie jest. Sposób interpretowania bodźców zależy również od ich reakcji na wcześniejsze podobne doświadczenia.
Dlatego sieć katastroficznych wydarzeń powiązanych z ich katastroficzną interpretacją może uwarunkować życie osoby na zawsze. Behawioryzm próbuje zidentyfikować tę sieć katastroficznych powiązań w celu znalezienia alternatywnych zachowań, które mogłyby złagodzić cierpienie karmiące się same sobą.
Spójrzmy na przykład. Wyobraź sobie, że dziecko chce zjeść całe ciasto czekoladowe, które stoi przed nim. Próbuje je złapać , ale dorosły opiekun uniemożliwia mu to.
Brak możliwości uzyskania tego, czego pragnie, może spowodować, że dziecko zareaguje na powyższą sytuację ogromną złością. Jeśli dorosły zareaguje na jego płacz, dając mu to, czego chce, wzmocni tylko prawdopodobieństwo wystąpienia podobnego ataku.
Jest to tak zwana pułapka negatywnej motywacji. W krótkim czasie unikamy nieprzyjemności związanej z wybuchem złości. Ale tak naprawdę zostaje on wzmocniony i znacznie bardziej prawdopodobne jest, że nastąpi ponownie w przyszłości.
Postępowanie w ten sposób prowadzi do znacznie trudniejszych zachowań w przyszłości, takich jak brak odporności na frustrację lub natychmiastowe poszukiwanie przyjemności połączone z brakiem kontroli zachowań.
Depresja – klasyczne teorie behawioralne, które ją wyjaśniają
Mając na uwadze powyższy przykład, spójrzmy na kilka najbardziej istotnych teorii behawioralnych, które nawet nie obejmują czynników czysto poznawczych, wierząc, że psychologia nie powinna traktować ich priorytetowo.
Skinner powiedział, że zaburzenia nastroju są spowodowane zmniejszeniem częstotliwości zachowań. Oto trzy z najbardziej reprezentatywnych teorii behawioralnych, które szczegółowo omawiają ten pomysł:
Fersterowska funkcjonalna analiza depresji
Ten model sugeruje, że zaburzenia nastroju można wytłumaczyć mniejszą częstotliwością pozytywnie wzmocnionych zachowań, które służą do kontrolowania środowiska człowieka.
Źródłem jest nie tylko brak wsparcia, ale także unikanie zachowań, które podtrzymują wyraźnie zaznaczony wzór zahamowań behawioralnych.
Teoria Costello
Ta teoria mówi, że na skutek braku bodźców w środowisku, zachęcanie przestało być skuteczne, niezależnie od tego, czy jest to spowodowane wewnętrznymi zmianami jednostki czy utratą bodźców w łańcuchu zachowań.
Wracając do poprzedniego przykładu, wyobraź sobie dziecko, które straciło zdolność odczuwania smaku z powodu jakiejś choroby, lub dziecko, które odrzuca jedzenie, ponieważ nie zostało mu ono podane przez ulubionego opiekuna.
Redukcja efektywności bodźców doprowadzi do braku zainteresowania rzeczami w jego otoczeniu.
Teoria Lewinsohna
Ta teoria twierdzi, że nie ma powiązania między pozytywną motywacją a zachowaniem. Wskazuje na różne przyczyny, które mogą wyjaśnić, dlaczego pozytywna motywacja nie jest związana z właściwymi zachowaniami.
Może się zdarzyć, że otoczenie nie dostarcza dostatecznej motywacji. Danej osobie brakuje zdolności zdobywania potrzebnej motywacji Lub też cierpi ona na pewnego rodzaju fobię społeczną, co uniemożliwia jej odczuwanie radości.
Ta teoria wyjaśnia również, jak nadmierna chęć zwracania na siebie uwagi lub też unikanie kontaktów towarzyskich mogą wzmocnić stan depresyjny.
Nowe perspektywy behawioralne dotyczące depresji: wprowadzenie zmiennych poznawczych
Zapoznaliśmy się z szeroką gamą podejść promujących behawioryzm jako wyjaśnienie depresji. Dziś te teorie zostały wzbogacone o liczne zmiany i dodanie większej liczby czynników poznawczych. Należy do nich zaliczyć teorię samokontroli Rehma i teorię samooceny Lewinsohna.
Teoria samokontroli Rehma łączy w sobie elementy teorii zaproponowanych przez Beck’a, Lewinsohna i Seligman’a. Dotyczy ona podatności jednostki na stres i rozumie depresję jako utratę związku między zewnętrzną motywacją a kontrolą własnego zachowania.
Teoria samooceny Lewinsohna podkreśla czynniki środowiskowe jako przyczynę depresji. Zwraca również uwagę na to, że istnieje tu wzrost świadomości własnej niemożności radzenia sobie z sobą samym. A to jeszcze bardziej zwiększa rozpacz osoby cierpiącej na depresję.
Krótko mówiąc, behawioralne i poznawczo – behawioralne modele stanowią zadowalające wyjaśnienie zaburzeń nastroju. Dlatego też wyzwaniem dla współczesnych psychologów jest wydobywanie informacji z takim samym zapałem, jak i pozostałych teorii otrzymujących mniej naukowe wsparcie.