Większością ludzi rządzi inklinacja negatywna. Dzieje się tak, ponieważ mamy większą tendencję do brania sobie do serca krytyki niż pochwał. W rzeczywistości o wiele bardziej przeżywamy złe wiadomości niż te dobre. Nawet w naszych wspomnieniach częściej koncentrujemy się na negatywnych wydarzeniach niż na tych pozytywnych. Dlaczego się tak dzieje?
Inklinacja negatywna to termin, który odnosi się do naszej tendencji myślenia o tym, co nie było dobre, zamiast zastanawiania się nad tym, co było.
To sprawia, że nasze przyjemne i pozytywne wspomnienia zostają przygniecione głupimi i nieprzyjemnymi zdarzeniami. Dlatego też dzisiaj chcemy poruszyć temat znaczenia, jakie przypisujemy wszystkiemu, co negatywne.
Inklinacja negatywna tłumaczy, dlaczego traumatyczne przeżycia i negatywne doświadczenia zostają w naszej pamięci na dłużej i wywierają na nas większy wpływ niż te pozytywne. Wydaje się, że te mniej lub bardziej nieprzyjemne zdarzenia stają się bardziej intensywne w naszych myślach. Przyjrzyjmy się bliżej temu zagadnieniu.
Inklinacja negatywna i jej podstawy ewolucyjne
W wielu przypadkach złe wiadomości mają na nas o wiele większy wpływ niż dobre. Poza tym nawet zwykła krytyka może odbić się na nas bardziej niż komplementy.
Rick Hanson w swojej książce Mózg Buddy stawia tezę, wspieraną przez wielu innych badaczy, dotyczącą ewolucyjnych korzeni inklinacji negatywnej.
Według Hansona inklinacja negatywna wytworzyła się w wyniku ewolucji, gdy nasi przodkowie uczyli się podejmować inteligentne decyzje w sytuacjach wiążących się z wysokim ryzykiem. Takie decyzje pomogły im przetrwać na tyle długo, aby narodziło się kolejne pokolenie. To była kwestia życia i śmierci.
Tym samym jednostki mające świadomość ewentualnych niebezpiecznych zdarzeń mają większe prawdopodobieństwo przetrwania. Z czasem nasze struktury mózgowe powoli przystosowały się do zwracania większej uwagi na negatywne informacje, a nie na pozytywne.
Wiele badań potwierdza, że inklinacja negatywna rozwija się we wczesnym dzieciństwie. W okolicy pierwszego roku życia uwaga dziecka odwraca się od pozytywnych wyrazów twarzy i koncentruje się na bodźcach negatywnych.
“Gdy ktoś mówi mi ‘nie’, nie oznacza to, że nie mogę tego zrobić, tylko że nie mogę tego zrobić razem z nim.”
-Karen E. Quinones Miller-
Podstawy biologiczne
W badaniach nad przetwarzaniem neuronowym inklinacji negatywnej przeprowadzonych przez psychologa Johna Cacioppo wykryto, że odpowiedź mózgu na bodźce sensoryczne, poznawcze i czuciowe o zabarwieniu negatywnym wywołuje o wiele większą aktywację niż działania pozytywne. Zwłaszcza w korze mózgowej.
W rezultacie inklinacja negatywna wspiera koncentrowanie się na tym, co negatywne. Ma to miejsce nawet podczas podejmowania decyzji.
Oprócz tego wydaje się, że wywiera również znaczący wpływ na motywację, która daje nam siłę do ukończenia zadania. Co ciekawe, bardziej motywuje nas unikanie negatywnych konsekwencji niż wizja otrzymania czegoś pozytywnego.
Podejście ewolucyjne sugeruje, że taką tendencję mieli również nasi przodkowie i chodziło w niej o unikanie szkód, które wiązały się z negatywnymi sytuacjami. To po prostu sposób, w jaki nasz mózg stara się zapewnić nam bezpieczeństwo oraz ochronę.
W jaki sposób inklinacja negatywna wpływa na nasze życie?
Chociaż wydaje się, że inklinacja negatywna pomogła przetrać naszemu gatunkowi, to w rzeczywistości odbija się w negatywny sposób na naszym codziennym życiu. Powinniśmy przynajmniej być ich świadomi.
Nie tylko wywiera wpływ na procesy podejmowania decyzji oraz ryzyko, jakie jesteśmy gotowi podjąć, ale także na sposób, w jaki postrzegamy inne osoby. Może sprawić, że w naszych związkach będziemy myśleć o naszych partnerach i przyjaciołach najgorsze rzeczy i spodziewać się po nich złego działania.
Wierzymy w fake newsy, jeśli tylko są negatywne
Pośród konsekwencji inklinacji negatywnej możemy wymienić dawanie większej wiary złym wiadomościom niż tych dobrym. Takie wiadomości nie tylko są bardziej pociągające, ale również wydaje się nam, że są bardziej potwierdzone. Uważamy tak nawet, jeśli są fałszywe.
Inklinacja negatywna wywiera również wpływ na nasz system wartości i ideologię. Wydaje się, że ma to związek z naszą tradycją do kurczowego trzymania się tradycji i poczucia bezpieczeństwa w obliczu niejednoznacznych bodźców oraz zmian, które uznajemy za zagrożenie.
Widzisz więc, że warto zastanowić się nad naszą tendencją do inklinacji negatywnej, która pojawia się w większości sytuacji. Weź pod uwagę jej istnienie, zwłaszcza jeśli chcesz podejmować lepsze decyzje.
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
Vaish, A., Grossmann, T., & Woodward, A. (2008). Not all emotions are created equal: the negativity bias in social-emotional development. Psychological bulletin, 134(3), 383–403. doi:10.1037/0033-2909.134.3.383
Gollan, J. K., Hoxha, D., Hunnicutt-Ferguson, K., Norris, C. J., Rosebrock, L., Sankin, L., & Cacioppo, J. (2016). The negativity bias predicts response rate to Behavioral Activation for depression. Journal of behavior therapy and experimental psychiatry, 52, 171–178. doi:10.1016/j.jbtep.2015.09.011
Cherry, Kendra (2019) What Is the Negativity Bias? Verywell Mind. Recuperado de https://www.verywellmind.com/negative-bias-4589618