Technopatologia i nowa choroba 2.0

Napisane i zweryfikowane przez psycholog María Prieto.

Ostatnia aktualizacja: 27 grudnia, 2022

Technopatologia to termin odnoszący się do zaburzeń psychicznych, fizycznych i społecznych związanych z nadużywaniem urządzeń technologicznych. Kontekst, w jakim rozwija się technopatologia, łatwo zrozumieć, gdyż wprowadzenie technologii informacyjno-komunikacyjnych do naszego codziennego życia rozprzestrzenia się szybko i z wielką łatwością.

Nie ma wątpliwości, że rozwój technologii ma pozytywny wpływ na nasze samopoczucie, ponieważ dostarcza nam usług, które jeszcze nie tak dawno temu były jedynie wymysłem lub elementem fabuły filmów science-fiction. Były bardzo drogie i po prostu niemożliwe do wdrożenia do codziennego życia lub wymagałyby poświęcenia przesadnej ilości cennego czasu.

W dzisiejszych czasach nosimy z pozoru niezbędne urządzenie w dłoni lub w kieszeni. Ułatwia to wiele zadań, od komunikowania się z ludźmi w naszym wewnętrznym kręgu do konsultacji z największą encyklopedią na świecie.

Pozwala nam spojrzeć na mapę świata z poziomem szczegółowości, którego nie da się powielić na papierze lub zmierzyć fizycznie, sprawdzić liczbę spalonych kalorii, a nawet przypomnieć sobie o wypiciu szklanki wody.

Technopatologia: kiedy korzystanie z technologii staje się uzależnieniem

Co się dzieje, gdy nie wiemy, jak odpowiednio zarządzać rosnącą liczbą możliwych usług? Kiedy zaczynamy być niewolnikiem technologii? Na szczęście na ogół nie jesteśmy uzależnieni. Innymi słowy, nie mamy patologicznej zależności od technologii informacyjno-komunikacyjnej, ale musimy być świadomi oznak takiego uzależnienia.

Czy czeka nas życie w świecie, który opanowała technopatologia?

Nadużywanie lub niewłaściwe korzystanie z technologii zaczyna mieć negatywne konsekwencje dla użytkowników i ich środowiska. Oto niektóre z sygnałów ostrzegawczych, o których musimy pamiętać, jeśli chodzi o to, jak zidentyfikować uzależnienie od technologii:

• Osoba musi spędzać więcej czasu online, aby poczuć satysfakcję.
• Niemożność skoncentrowania się na codziennych zadaniach, przerywana wiadomościami i e-mailami oraz ciągła potrzeba pozostawania online.
• Widoczna zmiana w codziennych nawykach z powodu zwiększonej chęci bycia online. Jeśli dana osoba nie jest online wystarczająco długo lub często, może odczuwać wysoki poziom lęku i stresu.
• Widoczne rozproszenie procesu myślowego pod wpływem zachowania wynikającego z uzależnienia, w wyniku którego powstaje spirala ciągnąca w dół. Ponadto, mogą pojawić się zaburzenia uczuć, ponieważ ludzie przestają odczuwać pewne emocje. Zaczynają mieć trudności w rozpoznawaniu lub interpretowaniu uczuć.
• Porzucenie zajęć rekreacyjnych lub obowiązków. Ludzie szukają wymówek, aby pozostawać online przez coraz więcej czasu.
• Samooszukiwanie się związane z czasem i częstotliwością przebywania online. Zachwianie równowagi między życiem wirtualnym a rzeczywistym, odrzucenie koncepcji priorytetów.

Wskazówki, które pomogą zapobiec uzależnieniu od technologii

Jeśli zastanawiasz się, czy należysz do grupy tych „uzależnionych” od technologii, postaraj się postępować zgodnie z poniższymi zaleceniami, aby zachować higienę wirtualnego życia:

• Określ konkretną godzinę korzystania z telefonu komórkowego i innych urządzeń. Jeśli lubisz grać w gry wideo, możesz ustalić maksymalny przedział czasowy na tę aktywność. Podobnie możesz zarezerwować konkretny czas na odbieranie połączeń i wiadomości.
• Podsumuj swoje pomysły i odpowiedzi w jednej wiadomości. Zastanów się, co chcesz wyrazić i spróbuj podsumować wszystko w jednym komunikacie, zamiast kontynuować czat składający się z krótkich komunikatów.
• Ustaw limit aplikacji. Lepiej mieć zainstalowane tylko aplikacje, z których korzystamy codziennie, ponieważ telefon obciążony nadmierną liczbą aplikacji działa wolniej, przez co spędzimy więcej czasu, korzystając z niego.
• Unikaj izolacji społecznej z powodu technologii. Ciesz się wolnym czasem i towarzystwem bliskich osób.
• Szanuj czas innych ludzi. Gdy spędzasz czas z innymi osobami, nie dzwoń ani nie odbieraj telefonu. Nie kładź też telefonu na stole podczas jedzenia, aby uniknąć pokusy.
• Nie pozwól, aby sieci społecznościowe Cię przyciągały. Uczestnicz w grupach, które uważasz za istotne i zastanów się, czy warto reagować na każdą interakcję.
• Unikaj urządzeń, które nie pozwalają Ci prawidłowo odpocząć lub spać. Staraj się pozostawiać swoje urządzenia z dala od pokoju, w którym śpisz.

Możemy to kontrolować

Bez wątpienia żyjemy w społeczeństwie, które pozostaje pod głębokim wpływem technologii informacyjno-komunikacyjnej. W związku z tym musimy zachować równowagę, aby technologia nie odbierała nam radości z ważnych części życia.

To w naszych rękach leży uczynienie z technologii narzędzia do podnoszenia jakości naszego życia, a nie czegoś, co może na nie negatywnie wpłynąć.