Snoezelen, czyli sale doświadczania świata. Co to takiego?
Może słyszałeś o już o czymś takim jak sale doświadczania świata snoezelen. Prawdopodobnie przynajmniej raz spotkasz się prędzej czy później z pojęciem “stymulacji wielozmysłowej”, jako że staje się ono coraz popularniejsze.
W naszym dzisiejszym artykule zamierzamy opowiedzieć Ci o początkach i korzeniach snoezelen, czyli tych wszystkich dziwnych pomieszczeń, jakie tu i ówdzie można napotkać. A potem przejdziemy do tego, w jaki sposób mogą one pomóc Tobie lub np. Twojemu dziecku.
Termin “snoezelen” pochodzi od złożenia ze sobą dwóch słów w języku holenderskim. Z jednej strony masz “snoffelen”, co oznacza zapach. Z drugiej strony dochodzi “doezelen”, które to słowo oznacza coś w rodzaju relaksu lub drzemki. Połączenie tych słów daje w efekcie snoezelen, czytane jako “snucelen”.
Oznacza to krótko mówiąc związek między dwoma rodzajami aktywności, które wydają się być zupełnie inne. To coś w rodzaju relaksacji poprzez stymulację – znajdowanie i czerpanie przyjemności z pobudzania zmysłów. I na odwrót, czyli stymulacja wywołana relaksem.
Sale doświadczania świata snoezelen pojawiły się po to, aby pomóc ludziom z różnego rodzaju zaburzeniami
Koncepcja Snoezelen powstała podobnie jak praktycznie wszystkie inne wspaniałe pomysły i metody wprowadzania technik teoretycznych w życie. Powstała z potrzeby zadziałania na potrzeby rozwiązania pewnego problemu. Potrzeba ta obejmowała konieczność stawienia czoła paraliżowi i brakowi działania w określonej sferze życia. W tym przypadku chodzi o narastającą frustrację na widok tego, jak wygląda leczenie osób z zaburzeniami rozwojowymi i jak nie są w stanie one osiągać pożądanych przez terapeutów rezultatów.
Dostępne leczenie nigdy nie przekraczało niczego poza zajęciami typowo uzupełniającymi i pomocniczymi. Ale dwaj naukowcy, Ad Verheul i Jan Hulsegge, ojcowie tej rewolucyjnej koncepcji, nie uważali tej opcji za wystarczająco dobrą. Wymyślili więc oni zupełnie nowy sposób pomagania ludziom, o którym porozmawiamy już za chwilę.
Tak więc rzecz jasna niektórzy ludzie szczególnie skutecznie mogą czerpać korzyści z tego rodzaju terapii. W większości mówimy o tych osobach, które charakteryzują się bardzo niską zdolnością interakcji z innymi ludźmi wokół siebie z powodu ograniczeń narzucanych przez różnego rodzaju choroby i zaburzenia związane ze zdolnościami rozwojowymi i poznawczymi. Osoby ze specjalnymi potrzebami, demencją i autyzmem mogą zaczerpnąć najwięcej korzyści z metody określanej jako snoezelen.
Stymulacja sensoryczna pomaga uzyskać podstawowe odpowiedzi
Dla niektórych osób stymulowanie ich umysłu poprzez różne kanały sensoryczne może być bardzo pomocne. Ta stymulacja, gdy jest nadzorowana i kierowana przez profesjonalistę, jest w stanie uruchomić zupełnie nowe rodzaje reakcji w tej osobie. Są to podstawowe reakcje na różnego rodzaju bodźce. Szczególnie cenna jest to właściwość w przypadku, gdy osoby poddawane stymulacji typu snoezelen mają problemy z uzyskiwaniem reakcji na bodźce w inny sposób.
W tym sensie musisz znać tę metodę od podszewki, zanim zaczniesz próbować im pomóc. Oczywiście ważne jest także dokładne poznanie przypadku danej osoby. Wszyscy ludzie są całkowicie wyjątkowi i różnią się od wszystkich innych. Sposób, w jaki można pomóc każdej konkretnej osobie, zależy od konkretnego rodzaju zaburzenia, jakie występuje w ich konkretnym przypadku.
Specjaliści muszą bardzo dobrze poznać swojego pacjenta, aby móc uzyskać jak najwięcej korzyści z tego nowego rodzaju leczenia. Są ludzie, którzy muszą się po prostu “obudzić”. Mogą być to osoby, które doznały na przykład uszkodzeń mózgu, które całkowicie odłączyły ich od otaczającego świata.
Kiedy pobudzasz mózg metodą snoezelen i pojawiają się odpowiednie reakcje, tworzysz w ten sposób nowe połączenia neuronowe
Ta procedura jest również przydatna dla osób, które wciąż są podłączone do otaczającego świata i zwracają na to dużą uwagę, ale nie są w stanie się komunikować w odpowiedni sposób. Tacy ludzie naprawdę ogromnie korzystają z terapii snoezelen. Kiedy będziesz w stanie “obudzić” w pacjencie, co jest obecnie w stanie uśpienia, nastąpi to dzięki odpowiedniego rodzaju stymulacji. A Ty w ten sposób wytworzysz nowe połączenia neuronowe w mózgu osoby chorej.
Dlatego konieczne jest podjęcie spersonalizowanego i szczegółowego monitorowania osoby chorej. To dlatego, że musisz być w stanie dostrzec to, co niedostrzegalne. Kliniczne, wyspecjalizowane w tej dziedzinie oko będzie musiało być na tyle szybkie, precyzyjne i wykwalifikowane w przedmiocie, który obserwuje, by niczego nie przeoczyć. Nie możesz pozwolić na to, by umknęły Ci choćby najdrobniejsze szczegóły.
Musisz być w stanie powiedzieć, co pacjent lubi najbardziej. Co uważa za najbardziej dla niego przyjemne. Na jaki bodziec reagują lepiej, jaki kanał sensoryczny jest u niego najlepiej rozwinięty. Czego pacjent jest najbardziej świadomy… To trudne zadanie, które wymaga wielu obserwacji. Oznacza także przyjazną, serdeczną obserwację pacjenta. Tylko wtedy będziesz w stanie wykorzystać wszelkie możliwości, jakie oferuje Ci sala doświadczania świata, czyli snoezelen.
Zaufanie i harmonia są niezbędnymi elementami stymulacji sensorycznej snoezelen
Tak więc sale doświadczania świata zgodne z metodą snoezelen są doskonale przygotowane do podjęcia tego rodzaju terapii. Osoba chora musi być świadoma i przygotowana do wytworzenia tego rodzaju doświadczeń zmysłowych. Są to doświadczenia, które obejmują każdy z dostępnych zmysłów. Czyli wzrok, węch, dotyk, słuch i smak. Powinieneś spróbować stworzyć bardzo przyjazne i bezstresowe środowisko, tak bardzo, jak to tylko możliwe. Takie, w którym będzie odpowiednio dużo miejsca na zaufanie, szacunek i uwagę poświęconą tej osobie.
Sala doświadczania świata snoezelen sprawi, że będzie to przyjemna przestrzeń i wyjątkowy, niepowtarzalny relaks. Powinna to być przestrzeń pełna harmonii i ciepła, która z pewnością sięgnie głębiej w umysł i duszę pacjenta i osadzi się w niej w taki czy inny sposób. Tak samo jak przyjemne, przebojowe melodie osiedlają się w naszych duszach.