Profil psychologiczny Hitlera: 7 istotnych cech jego osobowości

Raport psychologiczny o Adolfie Hitlerze, który powstał w 1943 roku, liczył ponad 1000 stron. Dowiedz się, jakie były psychologiczne cechy tego dyktatora.
Profil psychologiczny Hitlera: 7 istotnych cech jego osobowości
Valeria Sabater

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Valeria Sabater.

Ostatnia aktualizacja: 10 grudnia, 2021

„Jest regularnym masochistą”. Tak zakończył się raport sporządzony przez CIA w 1943 r., kiedy grupa ekspertów wykonała profil psychologiczny Hitlera. Ta analiza rozrosła się do ponad 1000 stron, ale ostatecznie została zredukowana do 229. W tamtym czasie była pierwszą próbą zrozumienia umysłu jednej z najbardziej niszczycielskich postaci we współczesnej historii.

Raport opracowano we współpracy z kilkoma czołowymi postaciami tamtych czasów. Najbardziej znaczącymi byli dr Henry Murray, amerykański psycholog i profesor Harvardu, a także naukowiec z Cambridge University Joseph MacCurdy.

Warto jednak podkreślić również współpracę psychoanalityka Waltera C. Langera, któremu udało się uzyskać cenne dane z pierwszej ręki. Obecnie książki takie jak The Mind of Adolf Hitler: The Secret Wartime Report zbierają znaczną część tej psychologicznej charakterystyki. Przeanalizujmy więc pokrótce profil psychologiczny Hitlera.

„Z tego, co wiemy na temat jego psychologii, istnieje możliwość, że w przypadku porażki popełni samobójstwo. Prawdą jest, że ma przesadny lęk przed śmiercią, ale będąc psychopatą nie zniósłby siebie w roli pokonanego”.

-William L. Langer–

Ściśle tajne

Jak powstał profil psychologiczny Hitlera?

To pierwsze pytanie, które może ci się przyjść do głowy. Czy Adolf Hitler dobrowolnie poddał się wywiadom, ocenom i innym testom klinicznym, za pomocą których miano sporządzić raport psychologiczny? Oczywiście odpowiedź brzmi: nie.

Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na coś ważnego. To Biuro Służb Strategicznych (poprzednik CIA) złożyło podanie o taki rodzaj zadania w 1938 roku.

Zebranie wszystkich danych zajęło około dwóch lat. Zebrano informacje i dokumenty, które zostały zorganizowane w tak zwanej „Księdze źródłowej Hitlera”. Wyróżniają się przede wszystkim relacje z pierwszej ręki takich postaci, jak wymienione poniżej:

  • William Patrick Hitler, siostrzeniec Adolfa Hitlera.
  • Eduard Bloch, lekarz rodzinny.
  • Ernst Hanfstaengl, bliski przyjaciel, którego relacja z HItlerem ostatecznie się zerwała.
  • Hermann Rauschning, niemiecki konserwatysta, który krótko współpracował z Hitlerem.
  • Księżniczka Stephanie von Hohenlohe, przyjaciółka dyktatora.
  • Otto Strasser, jeden z pierwszych członków partii nazistowskiej.
  • Friedelind Wagner, córka wielkiego kompozytora Ryszarda Wagnera.
  • Kurt Lüdecke, inny członek partii nazistowskiej, który opuścił partię z powodu nieporozumień z Hitlerem.

Chociaż prawdą jest, że żaden z psychologów i psychiatrów, którzy stworzyli psychologiczny profil Hitlera, nie stanął z nim twarzą w twarz, dysponowali obfitym materiałem. Zarówno wywiady z wymienionymi osobami, jak i dokumenty audiowizualne pomogły im w przeprowadzeniu tej oceny.

Co mówi raport, który napisali eksperci?

W 2005 roku odtajniono słynny raport Office of Strategic Service, zrealizowany przez uniwersytety Harvad i Cambridge. Ta praca jest obecnie dostępna na Uniwesytecie Cornella i skatalogowana pod tytułem „Analiza osobowości Adolfa Hitlera: z przewidywaniami jego przyszłych zachowań i sugestiami dotyczącymi postępowania z nim teraz i po kapitulacji Niemiec”.

A oto wnioski, do których doszli twórcy raportu.

1. Schizofrenia paranoidalna

Praca wykonana przez Murraya, MacCurdy’ego i Langera mówiła konkretnie o schizofrenii, nerwicy i histerii. Opisywali Hitlera jako niezdolnego do utrzymania trwałych relacji towarzyskich, zachowującego się jak odmieniec i strasznie mściwa postać. Spoglądał na ludzi z góry i żywił wielką urazę.

Podobnie wszyscy, którzy go znali, wyjaśniali, że ma wysoką skłonność do histerycznego gniewu, natychmiast się sfrustrował i oskarżał innych o swoją wściekłość.

Z drugiej strony należy zauważyć, że Hitler zawsze demonstrował paranoiczną wiarę, że został wybrany przez Boga i opatrzność, aby uwolnić naród niemiecki od Żydów. Według wielu świadków wskazywał nawet, że były głosy, które wyjaśniały, co powinien robić przez cały czas, co wzmacnia hipotezę schizofrenii.

2. Kompleks Mesjasza: obsesja, by stać się wielkim zbawicielem

Kompleks Mesjasza nie pojawia się w żadnym podręczniku diagnostycznym. Opisuje jednak rodzaj zachowania, który można zaobserwować u osób karmiących się urojeniami.

Profil psychologiczny Hitlera mówił o jego obsesji na punkcie ratowania Niemiec przed wszystkim, co uważał za szkodliwe.

Adolf Hitler wierzył, że Niemcy są narodem lepszym od reszty i że jego misją było poprowadzenie ich w krucjacie przeciwko wcieleniu zła, jakim byli Żydzi.

3. Narcyzm kontraktowy

Narcyzm kontraktowy lub zbiorowy uosabia cechę, w której dana osoba wzmacnia nieproporcjonalną miłość własną dla podmiotu, który uważa za swoją endogrupę. Ta idea jest związana z kompleksem Mesjasza.

W ten sposób Hitler pokazał również niesamowitą pasję do własnego kolektywu, do tego stopnia, że ​​chciał zniszczyć wszystko, co nie odpowiadało jego ideałom.

4. Niska samoocena i wstręt do siebie

Jedną rzeczą, co do której zgodzili się wszyscy eksperci, którzy tworzyli profil psychologiczny Hitlera, było oczywiste poczucie niższości fuhrera. Przez całe dzieciństwo i dorosłość zawsze pielęgnował niezwykłą niechęć do swojego wyglądu fizycznego.

Podobnie to odrzucenie samego siebie było również projektowane na innych, nienawidził bowiem każdej pozornie kruchej lub słabej osoby.

5. Masochizm, parafilie i brak empatii

Wielu przyjaciół i postaci bliskich dyktatorowi mówiło o jego braku empatii a także, masochistycznych i obelżywych upodobaniach w swoich związkach. Chociaż jego seksualność była zawsze kwestionowana, wydawało się, że lubi perwersyjne praktyki.

Z drugiej strony, w 2003 roku Theodore Dorpat, psychiatra z Seattle, opublikował pracę zatytułowaną Zraniony potwór. Mówił w niej dokładnie o tej sadomasochistycznej tendencji i jego obojętności na ludzki ból jako możliwy wynik traumy z dzieciństwa.

Adolf Hitler

6. Psychotyzm i nadużywanie amfetaminy

Te dane są interesujące i uwzględnił je również profil psychologiczny Hitlera. Spekulowano, że część jego paranoidalnych urojeń i epizodów psychotycznych może być spowodowana nadużywaniem amfetaminy.

Pielęgniarka Renate Heston poinformowała, że ​​Hitler zażywał amfetaminy, w postaci takiej jak Pervitin, a także różne środki pobudzające.

7. Profil psychologiczny Hitlera: charyzmatyczny i manipulacyjny

Adolf Hitler miał ogromny wpływ na wielkie masy ludzi. W dużej części dostępnych dokumentów graficznych i audiowizualnych widać, że jego siła manipulacyjna i uderzająca charyzma oddziałują na ludzi. Wyjaśnia to również wielkie przekonanie, jakie miał w odniesieniu do swojej roli w świecie, i swojej odpowiedzialności w tamtych czasach.

Bóg — lub głosy, które do niego przemawiały — powiedziały mu, że jego rolą w świecie jest ratowanie Niemiec. Ten ideał, ta motywacja pobudzała go, aby zawsze ukazywać się jako przekonujący i stanowczy lider przed swoimi zwolennikami.

Wiadomo było, że Hitler cierpiał na chroniczną bezsenność, a kiedy mógł zasnąć, miewał gwałtowne koszmary. Często zdarzało się też, że koszmarne głosy przemawiały do ​​niego podczas jego samotnych spacerów.

Profil psychologiczny Hitlera będzie podlegał dalszej analizie

Führer jest być może jedną z tych postaci, które spora część społeczeństwa chciałaby usunąć z naszej historii. Stoi za tym masowe ludobójstwo, z tymi wszystkimi obrazami, które wciąż tkwią nam przed oczami z powodu horroru, irracjonalności, katastrofy humanitarnej…

Dlatego pomimo tego, że profil psychologiczny Hitlera nie został stworzony w idealnych i adekwatnych warunkach, nie możemy lekceważyć tych hipotez.

Nigdy tak naprawdę nie dowiemy się, co było w głowie niemieckiego dyktatora, ale wiemy, jakie były jego dzieła i co mówiły świadectwa osób, które dzieliły z nim życie. Historie, raporty i badania dotyczące jego osobowości nigdy nie znajdą końca, próbując zrozumieć przyczynę wszystkiego, co się wydarzyło.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Koepf, G. & Soyka, M. (2007) Hitler’s missing psychiatric file. European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience; 257(4).
  • Murray, H.A. (1943). Analysis of the personality of Adolf Hitler. With predictions of his future behavior and suggestions for dealing with him now and after Germany’s surrender.
  • Stewart, D. (2005) Inside the mind of Adolf Hitler. BBC.
  • Vernon, W. H. D. Hitler, the man – notes for a case history. In: The Journal of Abnormal and Social Psychology, Volume 37, Issue 3, July 1942, P. 295–308; compare Medicus: A Psychiatrist Looks at Hitler. In: The New Republic, April 26th, 1939, P. 326–327.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.