Iloraz wyobraźni: kreatywność wkrótce będzie mierzalna

Najpiękniejsze i najbardziej niezwykłe rzeczy, które otaczają nas obecnie, były niegdyś wytworem czyjejś wyobraźni. Wygląda na to, że ta niesamowita zdolność, niezbędna do osiągania postępów, wkrótce będzie mogła zostać zmierzona i oceniona.

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Valeria Sabater.

Ostatnia aktualizacja: 16 czerwca, 2023

Śnienie na jawie polega na zanurzeniu się w równoległym świecie nieskończonych możliwości. Oznacza to mentalną grę z nowymi i prawie niemożliwymi pomysłami oraz niezwykłymi scenariuszami i doświadczeniami. W myślach tworzymy projekty i kształtujemy historie oraz widzimy siebie w przyszłych sytuacjach, w których czujemy się szczęśliwi i spełnieni. We wszystkich tych aspektach dużą rolę odgrwa nasz iloraz wyobraźni.

Juliusz Verne powiedział, że „wszystko, co jeden człowiek może sobie wyobrazić, inni mogą urzeczywistnić”. W rzeczywistości wiele z tego, co nas otacza, należało wcześniej do rozległego wszechświata wyobraźni. Budynki, inżynieria technologiczna, książki, a nawet zabiegi medyczne. Każdy postęp jest wynikiem koncepcji, którą ktoś sobie już kiedyś wyobraził.

To wyjaśnia, dlaczego Albert Einstein uważał, że wyobraźnia jest często bardziej decydująca niż sama wiedza. To sposób na poszerzenie umysłu w celu kształtowania nowych możliwości, które prędzej czy później mogą się urzeczywistnić. W konsekwencji jest konstruktem o wielkim znaczeniu dla człowieka. Co więcej, jest to coś, na co powinniśmy zwrócić większą uwagę.

Iloraz wyobraźni

Wszyscy rodzimy się z niezwykłym potencjałem twórczym. Jednak gdy dorastamy, nasza wyobraźnia zanika. Nadal tam jest, ale po prostu nie mamy do niej zbyt dużego dostępu. W jakiś sposób jesteśmy przekonani, że tylko dzieci i naiwni mają tendencję do marzeń. To tak, jakby ta praktyka nie miała wartości i znaczenia dla nas, jako ludzi.

Sir Ken Robinson był jednym z czołowych ekspertów w dziedzinie edukacji. Mawiał, że szkoła zabija kreatywność. Rzeczywiście, prawdą jest, że nasze społeczeństwo i jego metodologie edukacyjne nie zawsze dbają o tę zmienną lub ją promują. Może to być zarówno pomyłka, jak i tragedia taktyczna, ponieważ stoimy w obliczu przyszłości pełnej wyzwań i potrzebujemy innowacyjnych ludzi, którzy potrafią odpowiedzieć na najróżniejsze problemy.

Dlatego wyobraźnia jest nieocenionym narzędziem naszego postępu. Z tego powodu powstał Imagination Institute (Filadelfia). Dyrektorem naukowym jest tam psycholog poznawczy Scott Barry Kaufman. Aktywnymi uczestnikami są również takie postacie jak Martin Seligman i Robert J. Sternberg. Jednym z przyszłych celów instytutu jest opracowanie instrumentu mierzącego iloraz wyobraźni.

Czym jest wyobraźnia?

W 2016 roku na University of New Mexico opracowano narzędzie do oceny ludzkiej kreatywności. W badaniach stwierdzono, że wyobraźnia jest wysoce złożonym konstruktem poznawczym. To nie jest sen na jawie. Nie oznacza, że pozwalamy umysłowi wędrować, czy po prostu wejść w stan, w którym czuje się całkowicie komfortowo. W rzeczywistości wyobraźnia sprawia, że mózg aktywuje najbardziej wyrafinowane mechanizmy.

Obejmuje ona aktywację pamięci epizodycznej, wykonywanie symulacji umysłowych i wizualizacji, wprowadzanie w życie myślenia o przyszłości, a nawet nawigację w przestrzeni. W procesie tym pośredniczą regiony, takie jak ogonowy/dziobowy środkowy płat czołowy, hipokamp, płat skroniowy i jądro półleżące.

Ten proces, który obejmuje wyobrażanie sobie, tworzenie, mentalną wędrówkę oraz manipulowanie pomysłami, koncepcjami i możliwościami, jest naturalnym ćwiczeniem, które powinniśmy codziennie praktykować. Jednak gdy osiągamy dorosłość, nasz styl życia nie pozostawia miejsca na naszą wyobraźnię. Nasze konstrukty psychologiczne zaczynają wtedy tracić swój potencjał.

Przydatność narzędzia do pomiaru ilorazu wyobraźni

Jak wspomnieliśmy wcześniej, The Imagination Institute, finansowany przez Fundację Johna Templetona, ma na celu opracowanie narzędzia do pomiaru ilorazu wyobraźni. Pomysł ten ma być skierowany do wszystkich sektorów populacji. Wiedza o potencjale danej osoby w tym konstrukcie pozwoliłaby na ocenę wielu wymiarów.

Według osób odpowiedzialnych za opracowanie tego testu, obszary do oceny są następujące:

• Przyjemna zaduma
• Planowanie
• Konstruktywna zaduma
• Niespójność
• Fantazjowanie

Aby wykazać znaczenie tego instrumentu, wystarczy wziąć pod uwagę fakt, że osoby z wysokim poziomem lęku i stresu wykazują mniejszą zdolność wyobraźni. Co więcej, to, co sobie wyobrażają, prawie zawsze ma wartość negatywną. Ponadto niska wyobraźnia ogranicza możliwość rozwiązywania złożonych problemów lub formułowania nowych celów, gdy poprzednie zawodzą.

Kreatywność jest odzwierciedleniem elastycznego, optymistycznego i skupionego umysłu. Posiadanie zasobów do oceny ilorazu wyobraźni pozwoliłoby nam ocenić różne obszary naszego zdrowia psychicznego.

Iloraz wyobraźni a kreatywność

Sposób na pomiar ilorazu wyobraźni zostanie opracowany w przyszłości. Pomoże nam odkryć kilka rzeczy. Pomoże na przykład rozróżnić marzenia przydatne od tych, które są bezużyteczne. Te ostatnie prowadzą donikąd, nie pozwalają na osiągnięcie celów i często są nieprzyjemne. Wśród nich wyróżniamy te, których doświadczają osoby cierpiące na stany lękowe lub depresję.

Zaduma konstruktywna z kolei jest przyjemnym rodzajem marzeń i łagodzi stres. Działa jako mechanizm innowacji, pozwalający osiągnąć cele, które sobie stawiamy. Marzenia i wyobrażenia budują mosty do naszych najwyższych osiągnięć i sukcesów. To prowadzi nas również do innych aspektów, o których powinniśmy pamiętać.

Marzenia mogą być codzienną inwestycją z niezwykle interesującymi zwrotami. Korzystanie z wyobraźni to nie marnowanie czasu, ale raczej budowanie pomysłów, nadziei i motywacji. Pozwala naszemu umysłowi na zabawę, tak jak wtedy, gdy byliśmy dziećmi i wierzyliśmy, że wszystko jest możliwe. Dlaczego więc nie spróbować? Wróć do dzieciństwa, pozwól swoim myślom płynąć i relaksuj się, tworząc zupełnie nowe możliwości.