Edward de Bono - technika sześciu myślowych kapeluszy

Edward de Bono - technika sześciu myślowych kapeluszy
Valeria Sabater

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Valeria Sabater.

Ostatnia aktualizacja: 14 września, 2023

Wielu z was prawdopodobnie o tym słyszało, a jeśli tak, to prawdopodobnie pomogło wam rozwiązywać problemy w kreatywny sposób. Edward de Bono i opracowana przez niego technika sześciu myślowych kapeluszy jest narzędziem służącym komunikacji i argumentowaniu. Używasz jej, aby spojrzeć na rzeczy z nowej perspektywy, stosując myślenie lateralne.

Edward de Bono ma dzisiaj 84 lata, ale nadal jest aktywny. Ten maltański psycholog, profesor Uniwersytetu w Oxfordzie, dał nam bezcenną spuściznę w świecie kreatywności. Jego spuścizna szczególnie wpłynęła na dziedziny zarządzania i przywództwa.

“Myślenie jest najwyższym zasobem ludzkim. Jednak nigdy nie możemy być usatysfakcjonowani naszą najważniejszą umiejętnością. Bez względu na to, jak dobrzy w nim jesteśmy, zawsze powinniśmy chcieć być lepsi”

-Edward de Bono-

Technika sześciu myślowych kapeluszy jest klasyczną dynamiką służącą zachęcaniu do komunikacji w biznesie, ale jest również popularna jako ćwiczenie na uniwersytetach i w szkołach. Służy nauczaniu dzieci, jak myśleć lepiej i podejmować decyzje w grupie.

Edward de Bono podkreśla jedną rzecz (także w swoich innych książkach, takich jak Practical Thinking (Myślenie Praktyczne), Water Logic (Logika wody) oraz The Use of Lateral Thinking ( Wykorzystanie myślenia lateralnego), wszyscy powinniśmy nauczyć się lepiej myśleć. I jako część tego “powinniśmy”, wskazuje także na interesujący fakt – a mianowicie taki, że możemy się nauczyć myśleć.

Otwarcie się na inne punkty widzenia, uczenie się, by być bardziej elastycznym, refleksyjnym i oryginalnym w swoim schemacie rozumowania, nie tylko pomoże ci podejmować lepsze decyzje. Poprawi również jakość twoich relacji i sprawi, że będziesz bardziej produktywny.

Edward de Bono - technika sześciu kapeluszy.

Edward de Bono – technika sześciu myślowych kapeluszy

Sześć myślowych kapeluszy Edwarda de Bono zawsze podąża za tym samym wzorem, tą samą strategią. Ale choć, jak mogłoby się wydawać na początku, jest to bardzo proste, ma niesamowicie pozytywny wpływ na nasz mózg. Dzieje się tak, ponieważ jest to zasadniczo “szkolenie” pomagające nauczyć się myśleć lepiej.

De Bono mówi, że coś tak prostego jak zakładanie kapelusza na głowę jest często zamierzonym działaniem. Twoje myśli również powinny być zgodne z tą zasadą: “podejmuj przemyślane decyzje i bądź ostrożny.” Dobre myślenie, abyś mógł żyć lepiej, jest regułą wartą podążania. Chodzi o to, aby używać różnych “kapeluszy”, by nauczyć się zróżnicowanego, sprawnego i kreatywnego myślenia.

Technika ta reprezentuje sześć kierunków przedstawionych przy pomocy sześciu wyimaginowanych kapeluszy. Kiedy pojawia się problem lub próbujesz podjąć decyzję, każdy kapelusz będzie przesłanką, wizją, konkretną strukturą. Gdy już założysz je wszystkie, wykazując przy tym inicjatywę, poczujesz się bardziej gotowy do podjęcia decyzji.

Teraz przyjrzymy się temu, czego uczy nas każdy kapelusz.

Biały kapelusz

Biały kapelusz.

Ten kapelusz pokaże ci, jak patrzeć na rzeczy z obiektywnego, neutralnego i bezstronnego punktu widzenia. Styl myślenia, który zastosujesz, będzie oparty na analizie faktów i porównaniu dostępnych informacji, bez dokonywania jakichkolwiek ocen wartości.

  • Biały kapelusz szuka konkretnych faktów.
  • Nie dokonuje interpretacji ani nie wydaje opinii.

Czarny kapelusz

Czarny kapelusz reprezentuje stronę logiczno-negatywną i pokazuje, dlaczego pewne rzeczy mogą pójść źle, nie działać, lub nie zdarzyć się tak, jak tego oczekiwałeś. Technika sześciu myślowych kapeluszy pomoże ci również być krytycznym i zobaczyć negatywną stronę danej rzeczy. To pomoże ci być bardziej realistycznym.

  • Czasami musisz zdawać sobie sprawę z trudnych lub złożonych faktów, ślepych zaułków, które musisz zaakceptować, aby znaleźć lepsze rozwiązania.
  • Rodzaj myśli czarnego kapelusza żywi się twoimi przeszłymi doświadczeniami. Tymi, które przypominają ci wczorajsze błędy, mówią, że lepiej jest próbować nowych rzeczy i nie wpadać w dobrze już znane pułapki.

“Ważną rzeczą w przypadku roweru – lub twórczego myślenia – jest poruszanie się. Hamulce – lub negatywne myślenie – to tylko mechanizm bezpieczeństwa”

-Edward de Bono-

Zielony kapelusz

  • Zielony kapelusz wymaga oryginalności, kreatywności, przekraczania granic i sprawiania, że niemożliwe staje się możliwe.
  • Jest to kapelusz, który obejmuje myślenie lateralne. Zachęca cię do bycia bardziej prowokującym i mniej konserwatywnym.
  • Ten rodzaj myśli przypomina ci, że nie jest dobrze, abyś zbyt szybko poczuł się zadowolony. Musisz szukać, a może tworzyć inne drogi, którymi podążysz, inne alternatywy, inne możliwości…

Czerwony kapelusz

Czerwony kapelusz.
  • Czerwony kapelusz jest namiętny, emocjonalny i odczuwa życie z głębi serca.
  • Podczas gdy biały kapelusz pomaga ci użyć bardziej neutralnej, ostrożnej i obiektywnej logiki, czerwony kapelusz rzuci cię w nieznane, dzięki czemu możesz spojrzeć na świat od subiektywnej, pełnej wolności i życia strony.
  • Kiedy założysz czerwony kapelusz, będziesz miał szansę powiedzieć głośno, co rozpala w tobie ogień, co sprawia, że ​​czujesz się nieswojo. Czas na twoją intuicję, aby wyznała na głos informacje, jakie posiadasz. Pomoże to również zrozumieć emocje i potrzeby innych osób.

Żółty kapelusz

Podczas gdy czarny kapelusz daje ci logicznie negatywne skupienie, które jest przydatny do bycia bardziej realistycznym w twoim codziennym życiu, żółty kapelusz pokaże Ci, jak zastosować skupienie logiczno-pozytywne.

  • Żółty kapelusz otworzy twoje oczy na możliwości, w których inni widzą zamknięte drzwi.
  • Pomoże ci zobaczyć rzeczy w sposób konstruktywny i optymistyczny.
  • Ale tą pozytywnością i otwartością zawsze rządzi logika. Jeśli przestaniesz patrzeć w logiczny sposób i pozwolisz, by irracjonalne pasje zwyciężyły, użyjesz czerwonego kapelusza, a nie żółtego.

Niebieski kapelusz

Niebieski kapelusz.

Kolor niebieski jest wszechogarniający. Jest obecny zawsze i kontroluje wszystko. Przekazuje również spokój, równowagę i samokontrolę. Jeśli chodzi o technikę sześciu myślowych kapeluszy, to on właśnie kontroluje cały proces. Używasz go w tej technice dwa razy: na początku i na końcu.

  • Na początku używasz go do decydowania o tym, jakie kapelusze masz zamiar nosić i w jakiej kolejności. Na końcu użyjesz go po to, by podjąć decyzję.
  • Oznacza to, że niebieski kapelusz reprezentuje uporządkowaną myśl. To centrum i przewodnik, wskazujący alternatywy, sugerujący nowe strategie i utrzymujący kontrolę w każdym punkcie po drodze. Powstrzyma cię przed rozproszeniem się lub utknięciem w martwym punkcie.

Edward de Bono i technika sześciu myślowych kapeluszy jest pomocna w podejmowaniu lepszych decyzji. Możesz jej użyć do pracy nad różnymi sposobami myślenia w celu oceny problemów i faktów ze wszystkich możliwych perspektyw. Odpowiedzi, które znajdziesz na końcu, będą nie tylko dokładniejsze, ale także bardziej kreatywne i oryginalne.


Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.