To co mówimy jest tak samo ważne jak działania
Wypowiedzi takie jak “słowa nigdy mnie nie będą w stanie skrzywdzić” lub “to przecież tylko słowa” nadal są wygłaszane przez ludzi, którzy nie są świadomi rozwoju teorii języka od XX wieku. Dziś wiemy jednak o tym, że mowa jest niezwykle ważnym elementem komunikacji międzyludzkiej. Lub, ujmując to w inny sposób, to, co mówimy jest tak samo ważne jak działania.
Prawdą jest to, że jesteśmy stworzeni ze słów, które są tylko przejawami naszych idei. Pomysły z kolei są podstawowymi elementami naszej kultury. Odnosimy się do siebie, do innych ludzi i do każdego obiektu na świecie dzięki naszej kulturze, pomysłom i właśnie mowie opartej na słowach oraz odpowiedniej intonacji. To, co mówimy jest częścią „ja” każdej istoty ludzkiej i ma decydujący wpływ na nasze życie. Dlatego właśnie jest to tak samo ważne jak działania.
“Mądrze dobierajcie słowa, ponieważ będą one wpływać na Wasze szczęście, Wasze relacje i osobiste bogactwo”.
–Andrew B. Newberg–
Jedyne słowa, które nie dotyczą Ciebie bezpośrednio, to te, które nie są z Tobą powiązane w żaden sposób. Z drugiej strony natomiast istnieją także takie, które są bezpośrednio związane z Tobą lub rzeczami dla Ciebie niezwykle ważnymi, które utożsamiasz ze swoim życiem lub światem. One nie tylko nie znikają. Pozostają tam z Tobą, kształtując Twoje uczucia, emocje, a nawet Twój w pełni świadomy umysł.
Obecnie możemy twierdzić na podstawie wyników licznych badań, że wyrażenia werbalne – czyli to, co mówimy – mogą być równie ważne lub ważniejsze niż konkretne działania.
Język, słowa i ich wpływ na mózg
Jednym z najważniejszych odkryć naukowców jest to, że wszystkie słowa i zdania wypowiadane na głos wywołują określone reakcje w naszym mózgu. Zarówno pozytywne, jak i negatywne stwierdzenia wywołują reakcje, które naukowcy mogą zaobserwować.
Psychiatrzy Mark Robert Waldman i Andrew B. Newberg przeprowadzili jedno z najbardziej wszechstronnych badań na ten temat. Są autorami książki zatytułowanej Words Can Change Your Brain: 12 Conversation Strategies to Build Trust, Resolve Conflict, and Increase Intimacy. Twierdzą w niej, że jeśli odpowiednio dobierzemy to, co mówimy, będziemy w stanie budować zaufanie, rozwiązywać konflikty i zwiększać poczucie intymności.
Wśród innych cennych informacji, ta książka zawiera również argumenty wskazujące na ogromne znaczenie słów. Naukowcy dostrzegli interesujące reakcje mózgu, kiedy ludzie byli wystawieni na słowa “tak” i “nie”. Kiedy zdanie zaczyna się od słowa “nie”, mózg uwalnia więcej kortyzolu. To ogólnie rzecz biorąc jest hormon stresu. Z drugiej jednak strony, jeśli zdanie zaczyna się od “tak”, uwalnia się w naszym organizmie więcej dopaminy. Dopamina jest z kolei hormonem odpowiadającym za dobre samopoczucie.
Podobnie, naukowcy z Uniwersytetu im. Friedricha Schillera w Jenie wykazali, że czułe i pozytywne wyrażanie emocji aktywuje grzbietową część kory przedczołowej. Obszar ten wiąże się z obrazem siebie i emocjonalnym podejmowaniem decyzji. Innymi słowy, pocieszające i wspierające słowa poprawiają nasze postrzeganie świata. To, co mówimy, poprawia nasze poczucie własnej wartości i pomaga zarazem podejmować lepsze, emocjonalne decyzje. Badania te służą jako dowód na poparcie twierdzenia, że słowa są tak samo ważne jak działania.
Jak wpływa na innych to, co mówimy : pozytywne i negatywne słowa
Negatywne słowa to te, które niosą ze sobą gwałtowne lub agresywne przesłanie. W efekcie szkodzą one ich odbiorcy w taki czy inny sposób. Tego typu przekaz ma o wiele silniejszy i trwały wpływ niż typowe wypowiedzi o pozytywnym znaczeniu. Ich wpływ jest tak duży, że odczytanie lub usłyszenie kilku negatywnych słów przez kilka sekund może znacząco zwiększyć Twój poziom lęku. Słowa takie jak “śmierć”, “choroba”, “smutek”, “ból”, “nędza” i inne mogą mieć głęboko negatywny wpływ na Ciebie i Twoje samopoczucie.
Niektóre badania wprost mówią, że jedno negatywne słowo nie jest równoznaczne z jednym pozytywnym. Jest to szczególnie prawdziwe stwierdzenie zwłaszcza wtedy, gdy ktoś jawnie stosuje negatywny ton wypowiedzi skierowany w stronę drugiej osoby. Niektórzy eksperci twierdzą, że aby przeciwdziałać efektowi, jaki niosą ze sobą negatywnie nacechowane słowa, należy usłyszeć w ramach „rekompensaty” aż pięć słów pozytywnych. Oznacza to, że pojedyncze przeprosiny nie wystarczą. Musisz zrobić w tym celu o wiele więcej.
Z drugiej jednak strony badacze zauważyli także ciekawe zjawiska występujące w świecie pracy zawodowej. Na przykład wyniki przeprowadzonych badań wykazały, jak bardzo wpływa na pracowników to, co mówimy. Jeśli często wygłaszasz w stronę swoich pracowników słowa pochwały i uznania za ich pracę, mają oni automatycznie tendencję do cięższej pracy. Są też bardziej skłonni do współpracy i zwiększania swojej produktywności. Jak widać na tym przykładzie, słowa są równie ważne jak działania lub nagrody, nawet w świecie pracy zawodowej.
Bardziej uważajmy na to, co mówimy
Przeciętna osoba używa około 70 000 słów na dobę. Mówienie jest tak normalnym zachowaniem, że często nie zwracamy na nie uwagi. W efekcie traktujemy je jako coś zupełnie oczywistego. Niemniej jednak to, co mówimy jest istotą tego, kim jesteśmy. A także podstawą naszego stosunku do siebie i innych. Właściwe używanie słów ma w sobie ogromny potencjał do poprawy lub pogorszenia Twojego całego życia.
Ważne jest zatem to, aby zawsze uważać na sposób używania przez siebie języka mówionego. Innymi słowy, zważajmy na to, co mówimy. Jest to szczególnie prawdziwe stwierdzenie w sytuacjach pełnych napięcia, związanych z konfliktem lub z jakimiś problemami wewnętrznymi.
Ale nie mamy tutaj na myśli tylko tego, że powinniśmy uważać na to, co mówimy innym. Należy także zwrócić uwagę na to, co mówimy do siebie samych. Czasami wszystko, czego potrzebujemy, to zatrzymać się na chwilę, aby znaleźć odpowiednie słowa, które najlepiej wyrażają to, co myślimy lub czujemy.
Słowa są równie ważne jak działania
Potencjalna siła słów jest zatem ogromna. Kolumbijski psychiatra Carlos Cuéllar zaleca rozpoczęcie i zakończenie każdego dnia wyrażając sobie samemu wdzięczność za fakt, że ciągle żyjemy. Mówi, że te proste działania mogą znacznie poprawić nasze zdrowie fizyczne i psychiczne. Uczyńmy zatem słowa naszymi sojusznikami w poszukiwaniu dobra. Zważajmy także na to, aby nie stały się one dla nas pułapką bez wyjścia.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
Lomas, C. (2011). El poder de las palabras y las palabras del poder: enseñanza del lenguaje y educación democrática. Textos de didáctica de la lengua y la literatura, (58), 9-21.