Terapia ze zwierzętami i jej zalety

Istnieje wiele badań, które wspierają ideę, że zwierzęta mogą pomóc nam zadbać o nasze zdrowie psychiczne lub je poprawić. Wygląda na to, że efekty ich towarzystwa wykraczają daleko poza bycie antidotum na poczucie samotności.

Istoty ludzkie i zwierzęta od tysięcy lat są ze sobą połączone. W dzisiejszych czasach wielu z nas ma zwierzaka w swoim domu. Czujemy bliską więź z naszymi pupilami i czerpiemy z nich ogromną satysfakcję. Terapia ze zwierzętami pojawiła się jako alternatywa leczenia, która ma na celu wykorzystanie tej emocjonalnej więzi.

Terapia z udziałem zwierząt domowych, mimo że wciąż jest w fazie badań, przynosi obiecujące rezultaty. W poniższym artykule przyjrzymy się różnym jej rodzajom i temu, w jaki sposób mogą one przynieść korzyści naszemu zdrowiu psychicznemu i fizycznemu.

Terapia ze zwierzętami

Znana również pod nazwą Animal-Assisted Interventions (AAI), terapia ze zwierzętami to zestaw technik terapeutycznych i metod, które angażują czworonogi. Jej celem jest wykorzystanie interakcji człowiek-zwierzę jako narzędzia radzenia sobie z fizycznym i psychicznym dyskomfortem.

AAI obejmuje różne rodzaje działań:

• Terapia Wspomagana przez Zwierzęta (AAT). Są to zorganizowane sesje leczenia z celami terapeutycznymi. Celem AAT jest złagodzenie objawów powodowanych przez niektóre zaburzenia zdrowia fizycznego i psychicznego. Jednak musi być przeprowadzana przez odpowiednio przeszkolonego pracownika służby zdrowia.
• Edukacja wspomagana przez zwierzęta (AAE). Rodzaj terapii ze zwierzętami, która koncentruje się na polu edukacyjnym. Jej celem jest osiągnięcie celów akademickich. Na przykład zakłada podnoszenie motywacji uczniów do uzyskiwania lepszych ocen.
• Zajęcia z udziałem zwierząt (AAA). Interwencje o bardziej spontanicznym i otwartym podejściu, bez ustalonych celów terapeutycznych. Od czasu do czasu mają one wartość terapeutyczną, ale przeważa raczej charakter rekreacyjny. Ponadto nie muszą być prowadzone przez pracownika służby zdrowia lub pedagoga.

Jak widać, AAI to szeroka dziedzina z różnymi modalnościami i celami. Jednak we wszystkich przypadkach ten rodzaj terapii musi być prowadzony przez przeszkolony personel. Ważne jest, aby opiekun miał doświadczenie w radzeniu sobie ze zwierzętami. Zaleca się również, aby zwierzę spełniało określone normy.

Jakie zwierzęta mogą brać udział w terapii?

Dziś rozszerzyła się gama zwierząt, które uważamy za zwierzęta domowe. Można adoptować na przykład węże, sowy, a nawet szopy pracze. Nie wszystkie gatunki nadają się jednak do udziału w terapii ze zwierzętami.

Zwierzęta w AAI to stworzenia o łagodnej i empatycznej naturze, które lubią kontakt z ludźmi. Mogą to być na przykład psy, koty, konie i delfiny. Zwykle mają wesołe i spokojne temperamenty.

Z drugiej strony węże i sowy to gatunki, które zwykle żyją samotnie. Co więcej, nie okazują uczuć i będą interpretować większość naszych gestów jako groźbę.

Każde zwierzę, które bierze udział w interwencjach zdrowotnych lub edukacyjnych, musi także mieć ukończony harmonogram szczepień.

Korzyści terapeutyczne

Według badań przeprowadzonych przez Oropesa Roblejo et al. (2009) terapia ze zwierzętami ma pozytywny wpływ na różne obszary rozwoju człowieka.

Zdrowie fizyczne

AAI często wiążą się z zabawą lub innymi rodzajami aktywności w towarzystwie zwierząt. Ponieważ do uczestnictwa wymagany jest ruch, zmniejsza to skutki siedzącego trybu życia. Jednocześnie poruszanie się sprzyja krążeniu krwi, utracie wagi i zmniejszeniu bólu mięśni i stawów.

Zdrowie psychiczne

Koukourikos i in. (2019) przeprowadzili przegląd systematyczny dotyczący korzyści terapii zwierzęcej dla zdrowia psychicznego. Stwierdzono, że zajęcia ze zwierzętami pomagają zmniejszyć ekspresję objawów negatywnych u pacjentów z zaburzeniami psychicznymi. Ponadto stwierdzono, że pozwalają uczestnikom rozwijać umiejętności poprawiające jakość ich życia.

Niemniej jednak korzyści mogą się różnić w zależności od zwierzęcia, z którym się pracuje. Na przykład mówi się, że towarzystwo kotów pomaga zmniejszyć stres ze względu na ich spokojną naturę. Z drugiej strony psy są bardziej aktywne i zabawne oraz mają tendencję do wzbudzania pozytywnych uczuć, takich jak radość czy miłość.

Korzyści społeczne

Zwierzęta na różne sposoby promują tworzenie więzi społecznych. Typowym przykładem jest sytuacja, w której idziesz na spacer z psem, a on postanawia pobawić się w parku z innymi czworonogami. Często wchodzisz w interakcję z opiekunem drugiego psa i z czasem możesz nawet nawiązać z nim przyjaźń.

Istnieją również psy asystujące, które towarzyszą osobom z problemami motorycznymi lub percepcyjnymi.

Porady dotyczące terapii zwierząt

Jeśli uważasz, że Ty lub ktoś, kogo znasz, mógłby skorzystać z terapii ze zwierzętami, skontaktuj się z ośrodkiem lub profesjonalistą oferującym tę usługę. Upewnij się jednak, że zweryfikowałeś uprawnienia instytucji lub specjalisty. Pamiętaj, że ta osoba powinna mieć nie tylko wiedzę na temat zdrowia psychicznego i fizycznego ludzi, ale także opieki nad zwierzętami. Pamiętaj też, aby sprawdzić, czy zwierzę jest czyste, zaszczepione i wygląda na zdrowe.

Wreszcie, jeśli jesteś zainteresowany pracą z własnym zwierzakiem, możesz omówić to z centrum lub profesjonalnym terapeutą pracującym ze zwierzętami. Będą oni odpowiedzialni za ustalenie, czy Twój zwierzak spełnia odpowiednie warunki do bycia częścią terapii.