Psychologiczny wpływ trądziku w okresie dojrzewania

Trądzik w okresie dojrzewania wpływa na kształtowanie poczucia własnej wartości i powoduje duży dyskomfort emocjonalny. Rozmawiamy o głównych konsekwencjach.
Psychologiczny wpływ trądziku w okresie dojrzewania
Elena Sanz

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Elena Sanz.

Ostatnia aktualizacja: 27 grudnia, 2022

Jeśli jesteś już dorosły, prawdopodobnie pamiętasz wielkość niektórych z Twoich kompleksów z okresu dojrzewania. Każda najmniejsza niedoskonałość, każdy aspekt Ciebie, który nieco odbiegał od normy, mógł wywołać w Tobie udrękę i poczucie niższości. Tak było w przypadku pojawienia się pryszczy i zaskórników. Pomimo tego, że stan ten dotyka wiele osób, psychologiczny wpływ trądziku wykracza daleko poza to, co mogłoby się wydawać.

Trądzik jest stanem silnie związanym z okresem dojrzewania. Zwykle pojawia się wraz z początkiem dojrzewania i jest wynikiem zmian hormonalnych. Szacuje się, że około 80 procent młodych ludzi w wieku od 12 do 18 lat cierpi na trądzik. Często utrzymuje się do dorosłości, zwłaszcza u kobiet.

Jak wspomnieliśmy wcześniej, fakt, że trądzik jest tak powszechny, nie umniejsza jego wpływu. Mimo że nie jest niebezpieczną chorobą, może powodować wysoki stopień dysfunkcji społecznej i emocjonalnej. Poniżej przyjrzymy się przyczynom tego efektu.

Psychologiczny wpływ trądziku na obraz siebie

Dorastanie to etap poszukiwania, transformacji i tworzenia tożsamości. Podczas tego procesu osobisty wizerunek nabiera ogromnego znaczenia, ponieważ jest środkiem, za pomocą którego młodzi ludzie pokazują się światu.

To poprzez swój wygląd wyrażają swoje postawy, gusta i preferencje oraz wtapiają się w swoją grupę społeczną. Nastolatki często ubierają się podobnie jak ich przyjaciele lub zmieniają swój wizerunek, gdy zmieniają towarzystwo.

Trądzik jednak w dużym stopniu przyczynia się do powstania negatywnego obrazu siebie. Rodzi odrzucenie i odrazę, przez co młody człowiek czuje się bezwartościowy. To uczucie nasila się, gdy porównują się z wyretuszowanymi, przefiltrowanymi i nierzeczywistymi obrazami, które widzą w mediach społecznościowych.

W konsekwencji nastolatek nie może już polegać na swoim wizerunku, aby wyrażać siebie. Wręcz przeciwnie, staje się to elementem wywołującym u nich wstyd i ciągły niepokój.

Dziewczyna patrząca na pryszcze
Nastolatki z trądzikiem mają negatywny obraz siebie.

Wpływ na interpersonalne odrzucenie

Podczas gdy obraz siebie jest kluczowy w okresie dojrzewania, grupa rówieśnicza jest równie ważna, a może nawet ważniejsza. Rówieśnicy stają się zarówno ich odniesieniem, jak i schronieniem. Dlatego na tym etapie niezbędna jest socjalizacja z osobami w podobnym wieku. Nastolatki muszą czuć się akceptowane, jeśli mają rozwijać się emocjonalnie.

Trądzik może stać się powodem odrzucenia, ośmieszenia lub krytyki. To sprawia, że cierpiącym trudno jest nawiązać przyjaźnie i te pierwsze romantyczne związki, które mają tak duży wpływ na dorastającą młodzież. Osoba cierpiąca na trądzik może czuć się upokorzona i pominięta – może także zostać odrzucona z tego powodu.

Pomimo tego, że w okresie dojrzewania może pojawić się wiele kompleksów, trądzik zwykle pojawia się na twarzy i jest dość widoczny. Utrudnia to ukrywanie się, a będąc zawsze obecnym, stale wpływa na procesy socjalizacji.

Emocjonalne konsekwencje cierpienia na trądzik w okresie dojrzewania

Dwie poprzednie przyczyny są głównym źródłem uszkodzeń psychicznych spowodowanych przez trądzik w okresie dojrzewania. Jednak te konsekwencje mogą objawiać się na różne sposoby:

  • Młodzież zwykle cierpi na niską samoocenę i ma negatywny obraz siebie. Ich wizerunek im się nie podoba, ich związki nie układają się pomyślnie i, krótko mówiąc, czują się gorsi lub nieadekwatni wobec innych. Nawet po wyleczeniu lub rozwiązaniu problemu z trądzikiem reperkusje emocjonalne mogą się utrzymywać. To dlatego, że dojrzewanie jest krytycznym okresem w kształtowaniu poczucia własnej wartości.
  • Wstyd związany z trądzikiem może prowadzić młodych ludzi do izolowania się i ograniczania możliwości spędzania wolnego czasu i spotkań towarzyskich. Tak więc, porzucając lub rezygnując z tych stymulujących możliwości, mogą rozwinąć apatyczne i negatywne stany emocjonalne, a nawet cierpieć na depresję.
  • W takich przypadkach bardzo często występują również zaburzenia lękowe. Niepokój może prowadzić młodych ludzi do desperackich prób usunięcia trądziku, powodując zmiany skórne i kolejne ślady. Jeśli są szczególnie wrażliwymi nieletnimi, mogą odczuwać dyskomfort do tego stopnia, że wpływa to na ich wyniki w szkole i inne obszary ich życia. Fobia społeczna jest zwykle jedną z najczęstszych konsekwencji.
Nastolatek z trądzikiem
Wstyd i niska samoocena są powszechne u nastolatków z trądzikiem.

Zmniejszenie psychologicznego wpływu trądziku

Ten stan skóry wpływa nie tylko na poziom fizyczny, ale ma również głęboki wpływ na samopoczucie emocjonalne, relacje społeczne, wyniki w nauce i czas wolny. Jego wpływ może rozciągać się na praktycznie wszystkie obszary życia młodego człowieka.

Z tego powodu ważne jest, aby nie minimalizować dyskomfortu nastolatka i szukać pomocy. Konsultacja z profesjonalistą i znalezienie odpowiedniego leczenia trądziku może być prawdziwym ratunkiem. Jednak ważne jest również, aby zająć się płaszczyzną psychologiczną i emocjonalną. Na przykład młody człowiek musi być w stanie wyrazić swoją niepewność i cierpienie oraz znaleźć wsparcie i zrozumienie w tym zakresie.

Dlatego ważne jest, aby pomóc im w domu zbudować solidną samoocenę opartą nie tylko na wyglądzie fizycznym. Taką, która pozwala zachować wewnętrzne poczucie wartości i działa jako czynnik ochronny.

W powierzchownym świecie mediów społecznościowych oraz w skomplikowanym (a czasem okrutnym) okresie dorastania rola rodziców jest niezbędna w edukacji w zakresie wartości i zarządzania emocjami. Niemniej jednak, jeśli psychologiczny wpływ trądziku jest naprawdę duży, najlepiej rozpocząć proces psychoterapii, aby pomóc młodej osobie sobie z tym poradzić.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Dréno, B. (2010, December). Recent data on epidemiology of acne. In Annales de Dermatologie et de Venereologie (Vol. 137, No. 12, pp. 3-5). Elsevier Masson.
  • Kellett, S. C., & Gawkrodger, D. J. (1999). The psychological and emotional impact of acne and the effect of treatment with isotretinoin. The British journal of dermatology140(2), 273-282.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.