Pierre Teilhard de Chardin: postać stojąca pomiędzy nauką a religią

Jego zainteresowanie nauką pojawiło się już w młodości. W związku z czym starał się połączyć dziedzinę nauki ze swoją pracą w zakonie jezuickim, do którego należał. Pierre Teilhard de Chardin twierdził, że epopeja ludzka to nic innego jak „droga do krzyża”.

Ten rodzaj myślenia doprowadził do postawieniu ultimatum przez Kościół katolicki w 1962 roku. Jednak nigdy nie kwestionowano jego duchowego zaangażowania i do dziś jest uważany za jedną z najwybitniejszych postaci w świecie naukowym.

Najmłodsze lata

Pierre Teilhard de Chardin urodził się 1 maja 1881 r. w arystokratycznej rodzinie z Owernii. Dzieciństwo spędził na wsi w zamku Sarcenat należącym do jego rodziców. Był czwartym z jedenastu braci i dorastał w bardzo tradycyjnym środowisku zakorzenionym w katolicyzmie.

Równolegle ze swoim powołaniem religijnym Pierre Teilhard de Chardin rozwinął zamiłowanie do nauki podczas trzyletniego pobytu w Egipcie, podczas którego nauczał fizyki i chemii. To właśnie wtedy, po wyświęceniu na kapłana, zainteresował się paleontologią i geologią.

Brał udział w niektórych wykopaliskach i po powrocie do Francji w 1912 roku zaczął pracować w laboratorium paleontologicznego Muzeum Historii Naturalnej w Paryżu. Rozpoczął w ten sposób błyskotliwą karierę jako badacz ludzkiej paleontologii. Pracował również na wykopaliskach jaskini Altamira w Hiszpanii. 

Pierre Teilhard de Chardin i wojna

W 1914 r. podczas wojny został powołany do służby wojskowej. Chociaż był zakonnikiem to na froncie w Maroku działał jako pielęgniarz, a nie kapelan. Podczas gdy przebywał na wojnie całkowicie odmówił posługi kapłańskiej.

Te dramatyczne okoliczności wojny Chardin nazwał „chrztem rzeczywistości”. Dlatego można powiedzieć, że wojna wywróciła do góry nogami podstawy jego myśli filozoficznej, co znalazło odzwierciedlenie w jego pierwszych dziełach: Genezie myśli i Pisma z czasów wojny. Jego odwaga podczas wojny została nagrodzona medalem wojskowym Legii Honorowej.

Paleontologia i podróże

Później, po wojnie Pierre Teilhard de Chardin spędził pewien czas w Paryżu nauczając w Instytucie Katolickim. W 1923 r. udał się na swoją pierwszą paleontologiczną misję w Chinach, gdzie dołączył do zespołu, który odkrył czaszkę człowieka pekińskiego.

W latach trzydziestych odbył jeszcze kilka podróży: na pustynię Gobi, Jawę, do Somalii, Kaszmiru, Mongolii i Birmy. Druga wojna światowa wybuchła, gdy był w Pekinie. Mieście, w którym spędził prawie sześć lat w stanie pół-niewoli.

Później, podczas pobytu w Chinach Pierre Teilhard de Chardin napisał dwa ze swoich najbardziej mistycznych tekstów: Msza na świecie i Duchowa energia cierpienia.

Pierre Teilhard de Chardin i pochodzenie człowieka

W 1937 r. de Chardin otrzymał medal Mendla w Filadelfii w uznaniu za jego pracę naukową w dziedzinie paleontologii ludzkiej. Rok później założył Beijing Geobiology Institute, gdzie często publikował w swoim prestiżowym czasopiśmie naukowym.

Od 1951 r. de Chardin zamieszkał na stałe w Nowym Jorku. Nadal brał udział w różnych wyprawach naukowych. Przede wszystkich w tych do Afryki Południowej, podczas których zaczęto rozważać afrykańskie pochodzenie człowieka obecnie uznane przez naukę. Zmarł w Nowym Jorku 10 kwietnia 1955 r. w wieku 74 lat.

Kontrowersyjne dziedzictwo

Podsumowując możemy powiedzieć, że Pierre Teilhard de Chardin jest postacią uznaną na naukowej arenie międzynarodowej. Jego odkrycia i hipotezy dotyczące pochodzenia i przeznaczenia człowieka doprowadziły go do ciągłego konfliktu z rzymskimi władzami religijnymi.

Jego teorie na temat miejsca, które zajmuje człowiek we wszechświecie są dziś prawdopodobnie nauczane na całej planecie. Co więcej, sprawiły mu one wiele problemów Kościołowi katolickiemu w wyniku czego żadne jego nienaukowe prace nie zostały opublikowane za jego życia.

W rezultacie zostały one opublikowane pośmiertnie przez jego osobistego sekretarza po 1964 roku. Później powstała Fundacja Pierre’a Teilharda de Chardin, która zajmuje się dziedzictwem tego niezwykłego naukowca.