Niepatologiczny narcyzm może przynajmniej częściowo wydawać się czymś sprzecznym. Jest to nazwa rodzaju narcyzmu, który jest obecny u “zwykłych” ludzi, to znaczy tych, którzy nie przekraczają pewnych granic, aby się wywyższać.
Prawda jest taka, że niepatologiczny narcyzm jest bardziej powszechny w dzisiejszym świecie niż mogłoby się wydawać. Chociaż nie powoduje niszczycielskich konsekwencji patologicznego narcyzmu, generuje autodestrukcyjną siłę u osób dotkniętych tym zaburzeniem. Przede wszystkim uniemożliwia chorym życie w sposób naturalny i całkowicie spełniony.
Można powiedzieć, że żyjemy w społeczeństwie, w którym dominuje niepatologiczny narcyzm. Dość duża liczba osób wykazuje cechy związane z tym stanem. Wyraża się to w szczególności w formie ich zbroi emocjonalnej lub notorycznego braku empatii.
„Typowym sposobem myślenia osoby cierpiącej na zaburzenie narcystyczne jest to, że łatwiej jest kontrolować pewne rzeczy, jeśli nie mają uczuć”.
-Pedro Jimenez-
Niepatologiczny narcyzm i jego geneza
Początki niepatologicznego narcyzmu sięgają najwcześniejszych etapów życia człowieka. Niektórzy twierdzą, że jest to konsekwencja wadliwej relacji z matką lub z kimkolwiek, kto pełni tę rolę. Z reguły wiąże się to z doświadczeniami, które pojawiają się w ciągu pierwszych dwóch lat życia, ale mogą również mieć miejsce przed i po tym czasie.
W okresie ciąży zwykle tworzy się niezwykle silna więź matka-dziecko. Matka jest dla dziecka punktem odniesienia od momentu narodzin. Na początku życia dziecka tak naprawdę nie ma nikogo, kto mógłby ją zastąpić. Zajmuje się pierwszymi potrzebami malucha, co sprawia, że zaczyna się kształtować jego jaźń.
Z drugiej strony, jeśli dziecko nie otrzymuje uczucia i wsparcia, jakiego wymaga od matki, może powstać fałszywe ja, charakteryzujące się brakiem odniesień. Na przykład, jeśli dziecko wykonuje pewne gesty w kierunku matki, a ona reaguje w niewłaściwy lub dziwny sposób, niemowlę może czuć się bezradne.
Kiedy taka sytuacja powtarza się często, rezultatem jest więź, w której dziecko przestaje czegokolwiek oczekiwać. Powstały dystans między matką a dzieckiem sprawia mu ból. Jednocześnie ból ten nie jest odpowiednio wyrażony, ponieważ dziecko postrzega matkę jako obojętną lub zagrażającą. Wtedy maluch zaczyna się zamykać.
Zbroja emocjonalna
W niepatologicznym narcyzmie podstawowym doświadczeniem może być odrzucenie matki i powstanie emocjonalnej zbroi, którą zachowanie to generuje. Często wyraża się w różnych modalnościach napięcia mięśniowego. Ciało dziecka staje się sztywniejsze, ponieważ jest w trybie obronnym. Ponadto powoduje to blokadę, przez którą niemowlę ma tendencję do zaprzeczania swoim uczuciom.
W ten sposób dzieci, zamiast tworzyć otwartą i elastyczną jaźń, budują obronną fałszywą jaźń. Wycofują się ze świata i budują go w sobie. To chroni ich przed początkowym uczuciem pustki, przy braku odpowiedzi ze strony matki. Chroni je to również przed strachem, ze względu na ich wrażliwość w obliczu sytuacji.
Fałszywa jaźń prowadzi do unikania uczuć. Ortega y Gasset powiedział, że człowiek jest jedyną istotą, która żyje od wewnątrz. Inne zwierzęta oczekują zwykle tego, co dzieje się na zewnątrz. Zachowują czujność, aby znaleźć źródła pożywienia i uniknąć niebezpieczeństwa. Innymi słowy, żyją w świecie zewnętrznym. Coś podobnego dzieje się w niepatologicznym narcyzmie. Schorzenie to zmusza cierpiących do nadmiernie czujnej postawy wobec świata zewnętrznego, będącej efektem strachu i nieufności.
Brak empatii
Zarówno w patologicznym, jak i niepatologicznym narcyzmie istnieje wyraźny brak empatii. Fałszywa jaźń, która jest defensywna, powoduje, że człowiek się zamyka. Jest to maska, której używają narcyzi, aby ukryć swoje poczucie bezradności i pustki.
W tych warunkach dana osoba nie jest w stanie kochać siebie, ponieważ strach i pustkę budzi w nich zamieszanie. Starają się zrekompensować ten brak poczucia własnej wartości ciągłym i często desperackim poszukiwaniem „zwierciadeł akceptacji”. Innymi słowy, to, czego potrzebują, to aprobata, podziw, pochwała i akceptacja innych ludzi. Kiedy nie mogą na to liczyć, ich ja załamuje się i popadają w depresję.
Sukces, sława, władza i status to cele, do których dążą ludzie z niepatologicznym i patologicznym narcyzmem. Jednak ich zbroja emocjonalna uniemożliwia im łączenie się ze sobą.
Aby odwrócić tego rodzaju sytuację, bez względu na przyczynę narcyzmu, potrzebna jest psychoterapia.
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
- Ferruta, A. (2011). Continuità o discontinuità tra narcisismo sano e patologico Configurazioni oscillatorie. Rivista di Psicoanalisi, 57(1), 17-34.
- Grunberger, B. (1979). El narcisismo. In El narcisismo (pp. 283-283).
- Trechera, J. L., Millán Vásquez de la Torre, G., & Fernández Morales, E. (2008). Estudio empírico del trastorno narcisista de la personalidad (TNP). Acta colombiana de psicología, 11(2), 25-36.