Myślenie lateralne, czyli rzeczy są prostsze, niż się wydaje

Myślenie lateralne, czyli rzeczy są prostsze, niż się wydaje
Álvaro Cabezuelo

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Álvaro Cabezuelo.

Ostatnia aktualizacja: 27 grudnia, 2022

Jesteśmy tak przyzwyczajeni do myślenia w określony sposób, że skupianie się na tym, co dzieje się z nami w inny sposób, jest zawsze skomplikowane i prawie niemożliwe. Chodzi o to, że przez długi czas dany sposób myślenia tak bardzo się w nas odbił i w nas wrósł, że wszelkie zmiany stają się bardziej przeszkodą niż godnym uwagi skrótem do robienia rzeczy w inny sposób. Aby nie przekształcić tego w trudny do wykorzenienia nawyk, chcemy pokazać Wam teraz zupełnie nowy sposób rozwiązywania problemów i wyzwań. Ten nowy sposób określany jest przez fachowców jako “myślenie lateralne”.

Termin “myślenie lateralne” został wymyślony przez psychologa Edwarda de Bono. Jego zastosowaniem była metoda pozwalająca porozmawiać o alternatywnym sposobie myślenia. Polega ona na wydostaniu się z logicznej, linearnej formy rozumowania, którą zwykle posiadamy tak, abyśmy mogli szukać oryginalnych, kreatywnych rozwiązań dla każdego problemu lub sytuacji.

W tym artykule spróbujemy zatem omówić właśnie myślenie lateralne. A także przyjrzymy się nowej logice struktur mentalnych. Przedstawimy Ci także szereg zagadek, które pozwolą Ci spróbować zrozumieć całe to zagadnienie. Czy zaakceptujesz to wyzwanie?

“Widzisz rzeczy i mówisz: ‘dlaczego?’ Ale ja śnię o rzeczach, które nigdy nie istniały i mówię ‘Dlaczego nie?’.”
George Bernard Shaw

Myślenie lateralne jako alternatywa dla myślenia liniowego

Wszyscy jesteśmy przyzwyczajeni do logicznego rozumowania. Oznacza to myślenie w formie liniowej i rozwiązywanie problemów sekwencyjnie, krok po kroku tak długo, aż znajdziemy dla niego rozwiązanie. Odkąd byłeś bardzo młodym człowiekiem, uczysz się każdego dnia tego, że życie składa się ze skomplikowanych zagadek, które musisz rozwiązać wykorzystując swój pełny potencjał w świecie pełnym labiryntów.

Oczywiście życie nie jest łatwe, a ścieżki Twojego umysłu są w większości przypadków układanką, którą musisz nauczyć się układać. Lub jak to bywa w niektórych przypadkach, przestać bezskutecznie próbować. Wszyscy jesteśmy przyzwyczajeni do tego, aby znaleźć wyjaśnienie dla wszystkiego, co nas otacza.

Dumanie na brzegu

W rzeczywistości gdy napotkasz sytuację, dla której nie masz wystarczających informacji, najpierw starasz się zgromadzić wszystkie fakty. Szczególnie skupiasz się na tych, które tracisz w zależności od tego, jak rozumiesz świat. Wykorzystasz do tego celu zapewne myślenie liniowe. Wynika to z prostego faktu. A mianowicie jest to ten rodzaj uczenia się, który stworzyłeś na podstawie wszystkich swoich dotychczasowych doświadczeń.

Prawda jest jednak taka, że ten liniowy sposób myślenia może czasami powodować problemy wtedy, gdy nie jesteś w stanie spojrzeć dalej wzdłuż obranej linii. Nikt nigdy nie powiedział Ci, że masz do dyspozycji o wiele więcej ścieżek niż ta, która biegnie tylko w linii prostej. Właściwie to możesz iść w dowolnym kierunku, a jeśli tak zrobisz, to również pobudzisz swój mózg do działania. I właśnie na tej koncepcji opiera się myślenie lateralne.

Obudź u siebie myślenie lateralne

Jak widać, logika zakłada, że przechodzisz od jednego kroku do drugiego. W ten sposób zbliżysz się do końcowej odpowiedzi. Ale myślenie lateralne polega na tym, że musisz porzucić logiczny proces myślenia, aby rozwiązać wszystkie zagadki. Nie martw się jednak, są one prostsze, niż mogłyby się wydawać na pierwszy rzut oka.

Przy takim nowym sposobie myślenia powinieneś przestać myśleć w ten klasyczny sposób krok po kroku. Zamiast tego powinieneś skupić się na myśleniu zgodnie z tym, co mówi jego nazwa. Czyli myśl “na boki”. I pamiętaj o tym, że nie wszystkie rozwiązania są tak trudne, jak mogłoby się wydawać. Oznacza to, że zbyt wiele myślisz o tym, co tam jest, a niewiele o tym, co może tam być. Spróbuj teraz samemu!

Zasady gry i same zagadki

Teraz proponujemy Ci pewną grę, która zwiększy Twój spryt i kreatywność, jeśli chodzi o rozwiązywanie problemów. Jednocześnie aktywuje Twoje myślenie lateralne. Musisz tylko przeczytać i zrozumieć poniższą instrukcję postępowania. Gdy tylko to zrobisz, będziesz mógł zabrać się do pracy:

Ćwiczenie kreatywności
  • Zapoznaj się uważnie z zaprezentowanymi poniżej zagadkami.
  • Wybierz tę, która Ci się najbardziej spodobała.
  • NIE wyszukuj nigdzie żadnych informacji o tym, jak ją rozwiązać.
  • Jeśli znasz już rozwiązanie, spróbuj pomóc komuś ją rozwiązać. Ale NIE MÓW o tym bezpośrednio temu komuś. Pomóż innym dotrzeć do rozwiązania na własną rękę.
  • Baw się dobrze, komentuj i korzystaj z naszych serwisów społecznościowych.

Mężczyzna w windzie

“Pewien mężczyzna mieszka na dziesiątym piętrze budynku. Codziennie zjeżdża windą na sam dół, aby pójść do pracy lub na zakupy. Kiedy wraca, zawsze jedzie windą na siódme piętro, a następnie pokonuje po schodach zajmuje ostatnie trzy piętra aż do dziesiątego. Czemu on to robi?”

Śmierć na polu

Mężczyzna leży martwy na polu. Obok niego znajduje się nieotwarta paczka. Na tym polu nie ma żadnych innych stworzeń. Jak to się stało, że umarł?

Mała wskazówka – ten człowiek wiedział, że umrze, gdy tylko zbliżył się do tego miejsca.

Mężczyzna w barze

Mężczyzna wchodzi do baru i prosi barmana o szklankę wody. Barman schyla się, żeby czegoś poszukać, wyciąga broń i celuje nią w człowieka, który właśnie poprosił o wodę. Mężczyzna mówi “dziękuję” i wychodzi z baru.

Egipt

Marek Antoniusz i Kleopatra leżą martwi na podłodze egipskiej willi. W pobliżu jest potłuczone szkło. Jedynym świadkiem wydarzeń był pies pilnujący willi. Na ciałach ofiar nie ma żadnych znaków i nie zostały one zatrute. Jak zmarły te dwie osoby?

Niebieskoocy wyspiarze

Na wyspie żyje 100 mieszkańców. Wszyscy mają niebieskie lub brązowe oczy. Mogą zobaczyć kolor oczu innych osób, ale nie są w stanie ujrzeć własnych. Nie wolno im o tym rozmawiać z nikim, a na wyspie nie ma luster. I pamiętajcie o tym, że na wyspie obowiązuje prawo, które mówi, że każdy, kto dowie się, że ma niebieskie oczy, musi opuścić wyspę o 8:00 następnego ranka. Wszyscy wyspiarze mają tę samą zdolność rozumowania i są w pełni sprawni umysłowo.

Któregoś dnia ktoś odwiedza wyspę i gdy tak spogląda na wszystkich dookoła, nie wskazując na nikogo konkretnie wypowiada następujące słowa: “Tak wspaniale jest ujrzeć przynajmniej jedną inną osobę o niebieskich oczach po tak długim czasie spędzonym na morzu!” Jakie konsekwencje może mieć ten komentarz wobec mieszkańców wyspy?

Mnich na ścieżce

Mnich opuszcza swój klasztor o wschodzie słońca i wędruje ścieżką przez trzy godziny aż na sam szczyt pobliskiej góry. Zatrzymuje się, by odpocząć i się spać, a następnie schodzi z góry o tej samej porze z samego rana, aby wrócić do swojego klasztoru.

Możliwe, że dotarcie na miejsce nie zajmie mu dokładnie tyle samo czasu każdego dnia. Nie wiadomo też, czy idzie z taką samą prędkością, czy też ile razy zatrzymuje się na odpoczynek. Ale wiadomo, że mnich mija to samo miejsce na ścieżce dokładnie o tej samej porze każdego kolejnego dnia. Jak to jest możliwe?

Rozwiązania

A oto rozwiązania dla zamieszczonych powyższych zagadek:

Człowiek w windzie

Ten człowiek to karzeł. Ponieważ jest zbyt niski, by dosięgnąć przycisku 10. piętra w kabinie windy, naciska przycisk siódmego piętra, bo tylko do niego może sięgnąć ręką. Następnie wysiada z winy i resztę drogi pokonuje po schodach. W przypadku drogi w drugą stronę, człowiek ten nie ma żadnego problemu ze zjechaniem na parter, ponieważ przycisk wyboru parteru w windzie jest najniżej ze wszystkich przycisków.

Śmierć na polu

Mężczyzna ten po prostu jest spadochroniarzem. Wyskoczył z samolotu, a jego spadochron niestety nie zdołał się otworzyć.

Mężczyzna w barze

Mężczyzna ten miał czkawkę. Barman mógł to stwierdzić po sposobie, w jaki gość do niego mówił. Wyciągnął zatem broń, by go wystraszyć. Metoda ta zadziałała bez pudła, wskutek czego czkawka zniknęła. Oznacza to, że mężczyzna już nie potrzebował w ten sposób wody, jako że barman rozwiązał jego problem.

Egipt

Marek Antoniusz i Kleopatra to dwie kolorowe rybki, które żyły w akwarium rozbitym przypadkowo przez psa.

Niebieskoocy wyspiarze

Wszyscy ludzie o niebieskich oczach opuścili wyspę. Wynika to z bardzo prostej zależności. Gdyby na wyspie znajdowała się tylko jedna osoba o niebieskich oczach, wiedziałaby o tym fakcie od razu, ponieważ pozostałe 99% mieszkańców (a więc wszyscy pozostali) mieliby brązowe oczy. Zatem tylko ta jedna osoba musiałaby mieć niebieskie oczy – a zatem zgodnie z panującym na wyspie prawem byłaby zobowiązana do jej opuszczenia.

Niebieskie oko

Gdyby na wyspie zamieszkiwały dwie osoby o niebieskich oczach, nazwijmy je A i B, pierwsza z nich (A) mogłaby pomyśleć, że przybysz ma na myśli tę drugą osobę (B). Czyli, że tylko jedna osoba (B) ma niebieskie oczy. Druga osoba (B) pomyślałaby tak samo o pierwszej osobie (A). Kiedy na drugi dzień zarówno A, jak i B ujrzą, że żaden z nich nie opuścił wyspy w pierwszym dniu, zdadzą sobie razem sprawę, że mają też niebieskie oczy, więc obie te osoby będą musieli wyjechać jeszcze tego samego dnia dnia.

To samo by się stało, gdyby na wyspie znajdowały się trzy osoby o niebieskich oczach – A, B i C. Wynika to z tego, że pierwsza osoba (A) zobaczy, jak dwie pozostałe osoby (B i C) nie opuszczają wyspy, więc ta osoba również musi mieć niebieskie oczy. Oznaczałoby to, że cała trójka musiałaby opuścić wyspę na trzeci dzień, po tym jak po raz pierwszy zobaczyłaby, że pozostała dwójka nie opuściła wyspy w drugim dniu.

I tak dalej, dopóki wszyscy niebieskoocy mieszkańcy nie opuszczą wyspy, niezależnie od tego, ilu ich jest.

Mnich na ścieżce

Aby znaleźć rozwiązanie dla tej zagadki, musisz sobie wyobrazić, że w klasztorze jest dwóch mnichów, którzy wyruszają w drogę w tym samym momencie, ale jeden z nich wyrusza z klasztoru pod górę, a drugi ze szczytu góry w stronę klasztoru. Jeśli pójdą tą samą ścieżką, będą musieli w pewnym momencie się wzajemnie minąć… Teraz wydaje się to tak oczywiste, nieprawdaż?

To wszystko jest o wiele łatwiejsze, niż mogłoby się wydawać. Chodzi o to, aby nie wpaść w pułapki zastawione przez umysł i zacząć patrzeć z nowej perspektywy… Myślenie lateralne może Ci w tym pomóc. Pora zatem spróbować przestawić się na zupełnie nowy tok myślenia – myślenie lateralne!


Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.