Intuicja. Czym jest? Jak działa? I czy można jej w pełni zaufać? Intuicja to swego rodzaju wewnętrzny głos, który podpowiada nam co powinniśmy zrobić w chwili, gdy przychodzi nam podjąć jakąś decyzję. Intuicja jest czymś, co wywiera wpływ na rozsądek.
Kiedy sięgniemy do słownika Królewskiej Akademii Hiszpańskiej, dowiemy się, że innym słowem spokrewnionym, które przybliża nam znaczenie intuicji, jest przeczucie. Ogólnie więc mówiąc intuicja, mamy do czynienia z wrażeniem, że coś potoczy się tak, a nie inaczej, że taka, a nie inna decyzja okaże się tą właściwą.
Oczywiście każdy z nas posiada umiejętność podejmowania praktycznie natychmiastowych decyzji. Jesteśmy w stanie decydować mając do dyspozycji zaledwie kilka sekund i w dodatku nie pomylić się.
Przeczytaj również podobny artykuł: Podejmowanie decyzji – dlaczego niektórzy mają z tym problem?
Dlatego wydaje się wręcz niemożliwe, by mechanizm odpowiedzialny tak ważną dziedzinę opierał się na czymś w rodzaju hazardu. Temat wydaje się być tym bardziej interesujący, gdy uświadomimy sobie jak wiele razy intuicja prowadzi nas do dokonania właściwego wyboru.
Intuicja i jej delikatny charakter
Oczywiście rozumiemy, że nie zawsze możemy ufać pierwszemu pojawiającemu się wrażeniu. Każdy z nas z pewnością bez trudu może sobie przypomnieć sytuacje, w których tak właśnie zrobił i okazało się to kompletnym niewypałem.
Przeczytaj również podobny artykuł: Decyzje, których nie podejmuje się w trudnych chwilach
Z drugiej strony, doskonale rozumiemy, że nasza intuicja działa w oparciu o umiejętność łączenia ze sobą faktów, która sprawia, że błyskawicznie możemy wyciągać wnioski. Wiemy też, że intuicja często idzie na skróty, co sprawia, że nie zawsze okazuje się precyzyjnym mechanizmem.
Udowadniamy za pośrednictwem logiki, ale odkrywamy podążając za intuicją
-Henri Poincaré-
Z innej strony, chyba każdy z nas jest przeświadczony o tym, że intuicja zawsze była mocniejszą stroną u kobiet, niż u mężczyzn (nie na darmo używa się stwierdzenia “kobieca intuicja”). Zawsze też uważano, że mechanizm ten ma w sobie coś magicznego zakrawającego na szczególną zdolność, czy też dar.
Przeczytaj również podobny artykuł: Decyzje: dlaczego unikamy ich podejmowania?
Jednakże ostatecznie wiemy, że choć nauka nie mogła wytłumaczyć niektórych sytuacji, to jednak działanie intuicji można wytłumaczyć w sposób naukowy. Nie ma więc potrzeby, żebyśmy obstawali przy stwierdzeniu, że kobieca intuicja opiera się na jakimś rodzaju magii.
Mechanizmy skojarzeniowe, w jaki został wyposażony ludzki mózg działają niesamowicie szybko i stanowią podstawę tego, że intuicja może niezawodnie funkcjonować. Są one zdolne do przetwarzania niewyobrażalnie dużej ilości danych, w ułamku sekundy i robią to zupełnie poza naszą świadomością.
Czy możemy jakoś wpłynąć na te ekspresową analizę danych?
W książce “Błysk! Potęga przeczucia” Malcolm Gladwell przybliża nam historię Abbie Conant. Poza tym, że walczy ona przeciw szowinizmowi w muzyce, stanowi ona doskonałe studium tego jak można wpływać na działanie intuicji, gdy zaszczepi się najpierw określony sposób rozumowania.
Przeczytaj również podobny artykuł: Co wybór miejsca w kinie może o Tobie powiedzieć?
W 1980 roku we Włoszech Abbie grała na puzonie – instrumencie, na którym ze względów historycznych zawsze grali mężczyźni. Wysłała mnóstwo ofert do wielu filharmonii w całej Europie, ale odpowiedź otrzymała wyłącznie od Munich Philharmonic Orchestra.
Przesłuchania dokonano za opuszczoną kurtyną, ponieważ jeden z kandydatów był synem znajomej jednej z osób mających za zadanie ocenić występ. Abbie Conant wykonała Koncert na puzon Ferdynanda Davida pomyliła się na jednej nucie.
Jednak mimo, że wyszła ze sprawdzianu pesymistycznie nastawiona, została wybrana i zaproszona do tego, by stanowić część orkiestry.
Intelekt jest tym, co myli intuicję
-Piet Mondrian-
Eksperci zajmujący się muzyką w ciągu kilku sekund rozpoznali jakość wykonania utworu. W przypadku Conant było tak, że wysłuchawszy jej, nie chcieli już przesłuchiwać pozostałych kandydatów.
Przeczytaj również podobny artykuł: Kryzys tożsamości: kiedy wątpisz w samego siebie
Tak więc największa niespodzianka była jeszcze przed nimi. Poproszono, by na scenę wyszedł puzonista, który właśnie zakończył swój występ, a tu pojawiła się kobieta. Kobieta, która w ocenie większości nie mogła mieć możliwości grania na puzonie.
Pomimo, że już ją wybrano, poddano ją jeszcze wielu próbom, aż skończyła przed trybunałem sędziowskim, aby ostatecznie zostać uznana za wyśmienitą puzonistkę.
Jej przeżycia stanowią dowód na to, że możemy manipulować otoczeniem i wpływać na cudzą intuicję. Kurtyna jest kluczem w opisywanej historii. Po odcięciu możliwości dokonania oceny opartej na uprzedzeniu, pozostała jedynie możliwość dokonania rzetelnej oceny opartej na jakości wykonania koncertu.
Czynienie intuicji godną zaufania
Niezależnie od tego, co do tej pory powiedzieliśmy, intuicja jest godna zaufania przede wszystkim wtedy, gdy decyzję podejmujemy szybko i nie zwlekamy. Wyobraź sobie, że proponuje Ci się zmianę mieszkania służbowego, ale musisz tę decyzję podjąć jak najszybciej.
Przeczytaj również podobny artykuł: Gdy czegoś pragniesz, nie mów o tym pewnym osobom
Oparcie się w takiej sytuacji na podpowiedziach intuicji, to w rzeczywistości najlepsza możliwość jaka nam zostaje do podjęcia odpowiedniej decyzji.
Przeczytaj również podobny artykuł: Osobowość zależy od kolejności, w której przychodzisz na świat
Używanie intuicji jest naszym sprzymierzeńcem również wtedy, gdy do podjęcia decyzji trzeba przeanalizować zbyt dużą ilość czynników. Jest ich tak wiele, że nie jesteśmy w stanie niejako postawić ich wszystkich na wadze i otrzymać konkretny wynik. Nie jesteśmy wtedy w stanie używać rozsądku.
W sytuacjach takich jak ta, robienie dobrego użytku z intuicji pracującej podświadomie jest bardzo praktyczne i pomaga szybko znaleźć odpowiednie rozwiązanie. Takie działanie pozwala podjąć decyzję bez przeciążania części umysłu odpowiedzialnej za myślenie logiczne.
Nie należy jednak zapominać, że intuicja nie pozostaje bez wpływu czynników kulturowych, uprzedzeń i niekontrolowanych emocji. Tak więc może się zdarzyć, że zagra nie tak jak powinno. Rozsądek podpowiada więc, że można ją stosować jako jedno z wielu narzędzi, ale nie jako jedyne.
Przeczytaj również podobny artykuł: Męstwo jest jak mięsień – wzmacnia się w praktyce
Istnieje w naszym życiu wiele takich sytuacji, w których lepiej dać sobie odpowiednią ilość czasu i analizować dane w świadomy sposób. Dopiero na tej podstawie będziemy w stanie podejmować dobrze przemyślane decyzje.
Na koniec warto wspomnieć, że działanie naszej intuicji moglibyśmy poddawać próbie i sprawdzać jak działa w kwestii decyzji mniej istotnych. Poznając system działania tego mechanizmu można nauczyć się wykorzystywać go w odpowiedni sposób.