Hodofobia, czyli lęk przed podróżowaniem

Zygmunt Freud cierpiał na lęk przed podróżowaniem. Jego "Reiseangst" dziś znany jest jako hodofobia i wchodzi w zakres zaburzeń lękowych.
Hodofobia, czyli lęk przed podróżowaniem
Valeria Sabater

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Valeria Sabater.

Ostatnia aktualizacja: 10 grudnia, 2021

Strach przed oddalaniem się od domu, swojego miasta i tego, co nam bliskie i znane. Lęk przed tym, że spotka nas coś złego z dala od mieszkania. Nudności, pocenie się i przyspieszenie akcji serca podczas wsiadania do pociągu czy samolotu…Hodofobia, czyli strach przed podróżowaniem to zaburzenie zmieniające życie osób, które na nią cierpią.

Wiele osób kojarzy podróże z ubogacającymi doświadczeniami. Oderwanie się od codziennej rutyny i konfrontacja z nowymi scenariuszami to silny bodziec. Jednak nie wszyscy odbierają go jednakowo. U niektórych powoduje on panikę. Pewne osoby zmuszają się zatem do podróżowania kierowane motywami rodzinnymi czy zawodowymi.

Niepokój doświadczany w sytuacjach tego typu mocno ogranicza. W końcu fobie to okoliczności niezrozumiałe dla osób postronnych. Mimo to, cierpiący na nie ludzie doświadczają licznych blokad. Przyjrzyjmy się temu.

Na lotnisku

Hodofobia, czyli lęk przed podróżowanie: objawy, przyczyny i leczenie

Hodofobia, czyli strach przed podróżowaniem nie jest zjawiskiem nowym. Nie każdy lubi opuszczać strefę komfortu. Wsiadanie do środków transportu i wchodzenie w nowe scenariusze, które wymykają się spod kontroli może powodować niepokój i lęk.

Strach przed podróżowaniem występuje w klasyfikacji zaburzeń psychicznych DSM-5. To irracjonalny, paraliżujący lęk, który blokuje jednostkę w życiu społecznym, osobistym i zawodowym.

Jednak hodofobia ma swoją specyfikę i każdy doświadcza jej na swój sposób. Innymi słowy, niektórzy boją się środków transportu, inni oddalania się od domu, a pozostali nieznanego otoczenia. Aspekty te mogą się też łączyć.

Chociaż może wydawać się dziwne, że niektórzy nie lubią podróżować, należy pamiętać o pewnej kwestii. Różne fobie dotykają jedną na 23 osoby. To bardzo powszechne zjawisko.

Objawy

Podobnie jak inne fobie, hodofobia objawia się na poziomie emocjonalnym, poznawczym i fizycznym.

Przejawy emocjonalne

  • Strach przed korzystaniem ze środków transportu.
  • Poczucie, że podczas podróży spotka nas coś złego.
  • Obawa przed opuszczeniem strefy bezpieczeństwa.
  • Wstyd przed opowiedzeniem o swoim problemie innym.

Objawy poznawcze

  • Trudności z podejmowaniem wszelkich czynności związanych z podróżowaniem, wyobrażanie sobie, że zostajemy uwięzieni na lotnisku czy w pociągu,
  • Wyobrażanie sobie negatywnych scenariuszy: wypadków, zgubienia drogi, kradzieży…
  • Ciągłe myślenie o podróży na kilka dni czy tygodni przed nią.
  • Blokada mentalna i dezorientacja.

Objawy fizyczne

Jakie są przyczyny hodofobii?

Rozpoznanie przyczyny fobii nie jest zadaniem łatwym. Badania takie jak to przeprowadzone przez Instytut Neuronauki w Timone (Francja) podają, że zaburzenia lękowe tego typu objawiają się na dwa sposoby:

  • Fobie miewają swoje źródło w traumie. Hodofobia czy strach przed podróżowaniem może być przyczyną złych doświadczeń takich jak przeżyty w przeszłości atak terrorystyczny podczas wyjazdu.
  • Fobia może pojawić się też bez konkretnej przyczyny (fobia niespecyficzna). Jednak w większości przypadków w grę wchodzą czynniki genetyczne, rodzinne, środowiskowe czy rozwojowe, które stanowią podstawę takich sytuacji.
Kobieta z walizką

Jak leczyć ten typ fobii?

Hodofobia zwykle łączy się z innymi fobiami takimi jak strach przed lataniem. W bardziej skrajnych przypadkach dochodzi do niego agorafobia. Często występuje w ramach zespołu lęku uogólnionego.

Okoliczności życiowe bywają złożone i trudne, więc ważna jest odpowiednia diagnostyka. Co więcej, powinno się zastosować kompleksowe podejście. Leki przeciwlękowe mogą okazać się pomocne.

Poza tym zawsze warto skorzystać z pomocy psychologa, a przede wszystkim z następujących strategii:

  • Stopniowa ekspozycja na bodziec powodujący fobię. Terapia tego rodzaju polega na wystawianiu osoby na działanie czynnika wywołującego w niej lęk, by nauczyła się kontrolować swoje emocje i myśli. Technika ta zwykle jest skuteczniejsza, gdy stanowi element terapii poznawczo-behawioralnej.
  • Restrukturyzacja kognitywna zorientowana na wyzbycie się katastroficznych wizji.
  • Techniki relaksacyjne i oddechowe.

Podsumowując, nie należy lekceważyć lęków, szczególnie gdy zaczynają nas ograniczać. Fobie są skutkiem zaburzeń, które powinno się leczyć. W przeciwnym wypadku możemy poważnie odczuć ich skutki.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Singh, Hemendra & Awayz, Hannah & Murali, Thyloth. (2017). An Unusual Case of Phobia: Hodophobia. The International Journal of Indian Psychology.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.