Ergofobia, czyli czym jest lęk przed pracą
Istnieje tysiące fobii, niektóre lepiej znane niż inne. Jedną z nich jest ergofobia. To dość szczególny lęk, który charakteryzuje się irracjonalnym lub nadmiernym strachem przed pracą.
Osoby, których dotyka ergofobia doświadczają poważnych stanów lękowych, kiedy muszą iść do pracy. Często strach powoduje, że muszą wcześniej wyjść. W poważnych przypadkach w ogóle nie mogą iść do pracy.
Jakie są cechy charakterystyczne fobii?
Definicja fobii mówi nam, że to intensywny lub irracjonalny lęk przed przedmiotem lub sytuacją, która nie jest niebezpieczna. Termin ten pochodzi z greckiego phobos, oznaczającego “panikę”.
W greckiej mitologii Fobos był synem Aresa, boga wojny i Afrodyty, bogini miłości. Personifikował strach. Aleksander Wielki modlił się do niego przed każdą walką by wyzbyć się lęku.
Ergofobia jest specyficzną fobią. Ludzie z taką fobią cierpią na lęki i niepokój związany z wyraźnie zdefiniowanymi obiektami lub sytuacjami. Są to tzw. bodźce fobiczne. W tym przypadku bodźcami będzie wszystko, co związane jest z pójściem do pracy lub samą pracą.
Ergofobia, podobnie jak inne fobie, posiada cechy szczególne. Generalnie wszystkie fobie specyficzne posiadają poniższą charakterystykę:
- Strach lub intensywny niepokój związany z konkretnym obiektem lub sytuacją (np. latanie, wysokość, zwierzęta, igły, krew).
- Obiekt lub sytuacja, które powodują fobię zawsze wywołują natychmiastowy strach lub lęk.
- Osoby z fobią unikają lub aktywnie opierają się sytuacji lub przedmiotom, przed którymi odczuwają lęk.
- Niepokój, strach czy unikanie powoduje problemy istotne z klinicznego punktu widzenia. Mogą one dotykać kwestii pracy, życia towarzyskiego lub innych ważnych sfer.
Ludzie zwykle posiadają kilka fobii. Około 75% osób z fobią specyficzną obawia się więcej niż jednej rzeczy czy sytuacji.
Ergofobia i jej cechy charakterystyczne
Każdy z nas może odczuwać różny poziom niepokoju będąc w pracy. Lęk związany z pracą nie jest patologiczny, może być nawet normalny. Zależy to od pracy jaką się wykonuje. Innymi słowy, uczucia te związane są z charakterystyką Twojej profesji.
Jednakże ludzie z ergofobią czują irracjonalny oraz nadmierny lęk przed swoim miejscem pracy. Tego typu strach jest o wiele większy, niż zwyczajne doświadczenia pracującej osoby. Ponadto osoby, których dotyka ergofobia, zdają sobie sprawę, że ich strach nie jest racjonalny. Wiedzą, że jest on dysproporcjonalny do sytuacji.
Ludzie cierpiący na ergofobię mają świadomość, że ich lęk nie ma rozsądnych podstaw. Nie potrzebują, żeby ktoś im to mówił. Mimo to, nie potrafią uniknąć paraliżującego uczucia strachu w obliczu danej sytuacji. Są niezdolni do kontrolowania swojego niepokoju. Strach pojawia się automatycznie, kiedy konfrontują się z bodźcem oraz wpadają w panikę. Nie ma prawie niczego, co może im pomóc.
Aby stwierdzić, że dana osoba cierpi na ergofobię, musi ona odczuwać stały lęk związany z pracą. Oznacza to, że zawsze boi się pracy, nawet jeśli miejsce pracy lub sama praca ulega zmianie.
Następną cechą ergofobii jest unikanie. Osoby, których dotknęła ergofobia starają się unikać bodźców związanych z pracą za wszelką cenę. W najgorszych przypadkach mogą nawet ją stracić.
Przyczyny ergofobii
Ergofobia rozwija się w taki sam sposób, jak inne fobie. Jedną z przyczyn może być negatywne lub traumatyczne doświadczenie w pracy. Jednak to nie jedyny powód. Fobie mogą być również zostać “wyuczone” poprzez inne mechanizmy.
Ludzie nabywają fobie pośrednio lub bezpośrednio. Nabycie jest bezpośrednie kiedy dana osoba sama doświadczyła negatywnych sytuacji. Nabycie pośrednie natomiast występuje, kiedy ktoś był świadkiem traumatycznej sytuacji. Alternatywnie, kiedy ktoś im o niej mówi. Najprawdopodobniej osoby z ergofobią doświadczyły bezpośredniej sytuacji, która uwarunkowała ich nastawienie.
Doświadczenie warunkujące związane jest z dwoma bodźcami. Kiedy wydarza się bodziec 1, pojawia się bodziec 2. W przypadku ergofobii, bodźcem może być bardzo nieprzyjemne doświadczenie w pracy. W rezultacie osoba ta zacznie kojarzyć miejsce pracy z tym przykrym doświadczeniem.
W konsekwencji, bodziec związany z miejscem pracy nabywa negatywnych cech tego doświadczenia. Zatem za każdym razem, kiedy dana osoba napotyka na cokolwiek związanego z pracą, reaguje lękiem. Oznacza to strach, niepokój, katastroficzne myśli, potliwość itp.
Jako że jednostka chce unikać lub uciec przed tymi reakcjami, zaczyna uciekać od wszystkiego, co kojarzy jej się z pracą. Za każdym razem kiedy uda jej się przed tym uciec, czuje się lepiej. W konsekwencji uczy się, że unikanie czy uciekanie przynosi ulgę i spokój.
Czy istnieje lekarstwo na ergofobię?
Ergofobia może zostać wyleczona, podobnie jak inne fobie, w dość specyficzny sposób. Polega ono na psychoterapii zwanej Ekspozycją, wraz z prewencją reakcji. Jeśli wystawiamy się na bodziec, możemy zmniejszyć niepokój oraz przerwać sytuację, którą opisywaliśmy powyżej.
Czy sądzisz, że możesz znajdować się wśród osób, których dotknęła ergofobia? Jeśli tak, zalecamy abyś udał się do psychologa. Poszukaj takiego, który specjalizuje się w fobiach. Zaleci Ci on środki, jakie należy podjąć, aby wrócić do normalnego życia. Pomoże Ci to pracować na nowo, tak jak było kiedyś.