Elastyczność psychologiczna może uchronić nas przed depresją!

Elastyczność psychologiczna

Elastyczność psychologiczna to cecha, która umożliwia człowiekowi normalne funkcjonowanie w różnorodnych sytuacjach i ułatwia adaptację do nowych okoliczności. Jest to również element, który wpływa na poziom cierpienia, jaki odczuwamy.

U osoby, u której elastyczność psychologiczna nie występuje, można wyróżnić takie cechy, jak brak elastycznej uwagi, łamanie własnych zasad, brak aktywności, impulsywność, identyfikacja z konceptualnym ja, fuzja poznawcza i unikanie doświadczeń.

Według założeń stworzonej przez Alberta Ellisa behawioralnej terapii racjonalno-emotywnej, ludzie wpadają w depresję, ponieważ w nieracjonalny sposób interpretują zdarzenia, jakie stały się częścią ich doświadczenia. System przekonań danej osoby jest również bardzo ważnym elementem pomagającym zrozumieć zaburzenia psychiczne chorego. Dlatego to właśnie ten system jest jednym z głównych elementów, na jakich skupia się ta terapia.

Nieracjonalna interpretacja wydarzeń w połączeniu z niechęcią do wprowadzania zmian we własnym systemie wartości spowalniają proces wychodzenia z depresji. Według modelu poznawczego depresji zaproponowanego przez Aarona Becka wzorce myślenia depresyjnego prowadzą do wystąpienia objawów depresji. Ma to miejsce szczególnie, kiedy częstotliwość negatywnych myśli wzrasta w odpowiedzi na wydarzenia w życiu danej osoby.

Elastyczność psychologiczna jest elementem, którego brak bezpośrednio przekłada się na depresyjne myśli i pojawianie się pierwszych objawów depresji. U osób, u których występuje brak elastyczności psychologicznej można zauważyć przytłaczające, wymierzone w siebie negatywne wzorce myślowe, które prowadzą do zaburzeń emocjonalnych. Wzorce te przejawiają się w zachowaniach, emocjach albo przesadzonych reakcjach na zdarzenia w życiu. Bardzo często przeradzają się one w zaburzenia nastroju.

“Prawda mówiona bez ogródek zawsze ma postrzępione brzegi.”

-Herman Melville-

Brak elastyczności psychologicznej a występowanie depresji

Specjaliści twierdzą, że elastyczność psychologiczna ma pozytywny wpływ na życie osób cierpiących na różnorodne zaburzenia umysłowe i przewlekłe choroby. Wielu psychologów uważa, że praca nad rozwojem własnej elastyczności psychologicznej jest konieczna do osiągnięcia postępów w procesie terapeutycznym. Niestety, nie wszyscy eksperci przykładają do tej kwestii należną uwagę.

Kiedy mamy pierwszy kontakt z osobą o niskim poziomie elastyczności psychologicznej, często mamy wrażenie, że jest to osoba bardzo pewna siebie. Jeśli jednak przyjrzymy się bliżej mechanizmom rządzącym jej zachowaniem, zauważymy, że jest to tak naprawdę fasada, za którą kryją się kompleksy lub niska samoocena.

Tacy ludzie chętnie myślą i mówią te same rzeczy w rożnych okolicznościach. Nie chcą bowiem wyjść ze swojej strefy komfortu. Jeśli zmusisz ich do tego, by tę strefę opuścili, poczują się oni bezradni, a nawet zaczną odczuwać strach.Kobieta z chmurą w dłoniach

Jeśli chcemy, by ktoś wprowadził w swoim życiu jakieś zmiany, musimy mu najpierw okazać, jak wiele korzyści przynosi wysoce rozwinięta elastyczność psychologiczna. Jednocześnie warto podkreślić negatywne aspekty braku elastyczności umysłowej. Oczywiście w niektórych sytuacjach musimy trzymać się swoich opinii i schematów działania. Jednak elastyczny umysł łatwiej sobie radzi z większą ilością nowych wyzwań i myśli.

Osoby, które nie potrafią w żaden sposób zmienić swojego toku myślenia ani otworzyć umysłu na nowe rozwiązania, dużo częściej zapadają na depresję. Taki sztywny mechanizm działania bardzo często prowadzi do stanów depresyjnych lub pogłębia istniejącą już chorobę.

Chory, który odmawia wprowadzenia u siebie jakichkolwiek zmian w myśleniu, tylko pogarsza swój stan. Jest to szczególnie trudne w przypadku, gdy osoba taka ma silne tendencje to negatywnych myśli.

“Szczęście jest jak motyl. Ucieka gdy go gonisz, ale jeśli tylko usiądziesz spokojnie, może sam na Tobie wylądować.”

-Nathaniel Hawthorne-

Elastyczność psychologiczna poprawia jakość życia

Nasz sposób postrzegania świata kształtuje to, kim jesteśmy i decyduje w dużej mierze o naszym samopoczuciu. Stosunek do samego siebie i do osób wokół nas również ma ogromny wpływ na jakość naszego życia. Właśnie dlatego elastyczność psychologiczna jest tak istotnym elementem naszego życia.

Osoby o dużej elastyczności psychologicznej nigdy nie przestają się uczyć, rozwijać i dbać o relacje z innymi. W związku z tym mają one wyższy poziom tolerancji na własną i cudzą złość. Nie boją się bowiem zmian i dbają o własny rozwój, a tym samym dużo mniej się stresują.

Smutny mężczyzna

Elastyczność psychologiczna jest również narzędziem, które pomaga żyć w zgodzie ze swoimi przekonaniami, myślami i emocjami. Jeśli jesteś gotów na radzenie sobie z każdą sytuacją w zgodzie z własnymi wartościami, dostosowujesz się do świata niczym woda. Oznacza to, że potrafisz pokonać każdą przeciwność losu i wyzwanie dzięki własnym zdolnościom adaptacyjnym.

“Jeśli Twoim jedynym narzędziem jest młotek, wszystko zaczyna przypominać gwóźdź.”

-Abraham Maslow-

Bibliografia

Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.

Greco, L. A., Lambert, W., & Baer, R. A. (2008). Psychological Inflexibility in Childhood and Adolescence: Development and Evaluation of the Avoidance and Fusion Questionnaire for Youth. Psychological Assessment. https://doi.org/10.3760/cma.j.issn.0366-6999.2009.24.007

Scroll to Top