Dlaczego Twoja osobowość zmienia się wraz z wiekiem

Możesz nie zdawać sobie z tego sprawy, ale Twoja osobowość zmienia się na przestrzeni lat. Jeśli chcesz wiedzieć, dlaczego występują te różnice i w jakim kierunku, czytaj dalej.
Dlaczego Twoja osobowość zmienia się wraz z wiekiem
Valeria Sabater

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Valeria Sabater.

Ostatnia aktualizacja: 07 czerwca, 2023

Sposób, w jaki Twoja osobowość zmienia się wraz z wiekiem, jest często tak subtelny, że rzadko go zauważasz. Jednak zanim dotrzesz do jesieni swojego życia i skończysz 70 lub 80 lat, nie będziesz już tą samą osobą, która obchodziła swoje 30. urodziny. Badania dowodzą, że mijające lata czynią nas bardziej tolerancyjnymi. Co więcej, nasze doświadczenia ułatwiają nam patrzenie na rzeczywistość z różnych punktów widzenia.

Kilka dekad temu uważano za oczywiste, że nasz sposób bycia tak naprawdę nie zmienia się, gdy osiągamy dojrzałość. Ta teoria nie jest już jednak aktualna. Obecnie osobowość ludzką uważa się za plastyczną i płynną. Ułatwia to dostosowanie się do wymagań otoczenia z większą mądrością. Zmiana ma więc sens i cel.

„Głównym zadaniem człowieka w życiu jest urodzenie siebie, stanie się tym, kim potencjalnie jest. Najważniejszym produktem jego wysiłku jest jego własna osobowość”.

-Erich Fromm-

Starszy dorosły uśmiecha się w długim korytarzu i demonstruje pozytywne zmiany osobowości wraz z wiekiem
Według nauki, wraz z wiekiem osiągamy większą równowagę emocjonalną.

Dlaczego Twoja osobowość zmienia się z wiekiem?

Kiedy spotykasz kogoś po wielu latach, zwykle porównujesz swoje wspomnienia o tej osobie z jej obecnym wizerunkiem i zachowaniem. Możesz mierzyć czas na podstawie dodatkowych zmarszczek, które widzisz na jej twarzy lub utraconej świeżości. Istnieje jednak wymiar, który podobnie jak skóra, zmienia się na przestrzeni dziesięcioleci. To Twój sposób bycia.

Osobowość jest konstruktem psychologicznym składającym się ze wzorca myśli, zachowań i postaw. Nie jest to stała jednostka. Istnieją pewne prawie niezauważalne cechy, które zmieniają się powoli wraz z biegiem życia. Badanie przeprowadzone przez University of Illinois twierdzi, że chociaż zmiany są bardziej zauważalne w wieku od 20 do 40 lat, utrzymują się przez cały okres dorosłości.

Po co tak właściwie one zachodzą? Dlaczego osobowość zmienia się z wiekiem?


Może zechcesz też przeczytać Siedem cech dojrzałych ludzi


Dlaczego niektórzy ludzie się nie zmieniają?

Jak wspomnieliśmy wcześniej, wraz z wiekiem Twoja osobowość dojrzewa i zmienia się w pozytywny sposób. Ułatwia to dostosowanie się do otoczenia. Jednak są osoby, które nie tylko nie starzeją się zdrowo, ale rozwijają problematyczne osobowości.

W takich przypadkach nie zawsze ma miejsce pozytywne starzenie się. Skutkuje to sztywnymi typami osobowości. Może to być spowodowane następującymi przyczynami:

  • Samotność.
  • Chroniczny stres.
  • Brak akceptacji upływu czasu.
  • Nieadresowane traumatyczne przeżycia.
  • Osobowości neurotyczne i wyjątkowo sztywna mentalność.
  • Czynniki psychospołeczne. Na przykład problemy gospodarcze i niekorzystne środowiska społeczne.
  • Problemy natury psychicznej. Często obejmują one zaburzenia osobowości i niezdiagnozowaną depresję. Z czasem stają się chroniczne.

„Jeśli jest coś, co chcielibyśmy zmienić w dziecku, powinniśmy to najpierw zbadać i zobaczyć, czy nie jest to coś, co lepiej byłoby zmienić w nas samych”.

-Carl Gustav Jung-

Z wiekiem osobowość zmienia się na lepsze

Głównym powodem, dla którego Twoja osobowość zmienia się wraz z wiekiem, jest zapewnienie sobie lepszej jakości życia. Ostatecznym celem jest umożliwienie optymalnej adaptacji do zawsze złożonego scenariusza psychospołecznego. Poprzez dobrą integrację każdego z Twoich życiowych doświadczeń, Twoja ewolucja będzie mądrzejsza, jaśniejsza i zdrowsza.

W gruncie rzeczy te zmiany to nic innego jak małe przekształcenia. Daleko im do nagłych trzęsień ziemi, bardziej przypominają cichy ruch płyt tektonicznych. Pomagają stworzyć bogatszą, bardziej elastyczną i altruistyczną osobowość. Taką, która gwarantuje dobre samopoczucie, zdrowie psychiczne i szczęście.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Belsky DW, Caspi A, Houts R, Cohen HJ, Corcoran DL, Danese A, Harrington H, Israel S, Levine ME, Schaefer JD, Sugden K, Williams B, Yashin AI, Poulton R, Moffitt TE. Quantification of biological aging in young adults. Proc Natl Acad Sci U S A. 2015 Jul 28;112(30):E4104-10. doi: 10.1073/pnas.1506264112. Epub 2015 Jul 6. PMID: 26150497; PMCID: PMC4522793.
  • Harris MA, Brett CE, Johnson W, Deary IJ. Personality stability from age 14 to age 77 years. Psychol Aging. 2016 Dec;31(8):862-874. doi: 10.1037/pag0000133. PMID: 27929341; PMCID: PMC5144810.
  • Roberts BW, Mroczek D. Personality Trait Change in Adulthood. Curr Dir Psychol Sci. 2008 Feb 1;17(1):31-35. doi: 10.1111/j.1467-8721.2008.00543.x. PMID: 19756219; PMCID: PMC2743415.
  • Roberts BW, DelVecchio WF. The rank-order consistency of personality traits from childhood to old age: a quantitative review of longitudinal studies. Psychol Bull. 2000 Jan;126(1):3-25. doi: 10.1037/0033-2909.126.1.3. PMID: 10668348.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.