Diagram Ishikawy do rozwiązywania problemów

Diagram Ishikawy jest bardzo interesującym źródłem informacji na temat czynników, które powodują nasze problemy. Dlatego chociaż narzędzie to jest często stosowane w procesach jakościowych firm, jest także przydatne w dziedzinie rozwoju osobistego.
Diagram Ishikawy do rozwiązywania problemów
Valeria Sabater

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Valeria Sabater.

Ostatnia aktualizacja: 10 grudnia, 2021

Diagram Ishikawy, znany również jako diagram rybiej ości, jest niezbędnym narzędziem w procesie tworzenia jakości firmy. Dzięki temu instrumentowi istniejące problemy można analizować, wyjaśniając przyczyny, które je powodują. Pozwala także grupom roboczym zrozumieć, jakie przeszkody hamują potencjał organizacji.

Już sama nazwa tej techniki analizy – diagram Ishikawy – podpowiada naszej intuicji, że jej pochodzenie nie jest dokładnie anglosaskie. Japończycy są świetnymi strategami handlowymi. I istnieje powód, dla którego część ich produktów, ich technologie i zasoby zajmują znaczącą pozycję na naszym rynku.

To Kaoru Ishikawa, japoński chemik przemysłowy i administrator biznesu, wprowadził ten pomysł już w 1943 roku.

Dzisiaj Ishikawa jest uważany za jednego z wielkich guru w procesach jakościowych każdej organizacji. Ale zawdzięczamy mu nie tylko słynny schemat rybiej ości służący do analizy przyczyny problemów w firmie.

Ponadto jako jeden z pierwszych zgłosił i uwypuklił on potrzebę wprowadzenia całkowitej kontroli jakości (CTC) w produkcji. W tym procesie musiała wziąć udział każda z osób tworzących linię pracy, od najwyższych menedżerów do najniższych stanowisk.

Kaoru Ishikawa

Dla tego przedsiębiorcy jakość była synonimem odpowiedzialności, etyki i edukacji. Jeśli ktoś zaniedbał te zasady, cele nie zostały osiągnięte. Podobnie, każdy zespół roboczy potrzebuje, zgodnie ze swoim zadaniem, zasobów, aby móc monitorować swoje postępy, istniejące problemy i przeszkody.

Diagram Ishikawy jest właśnie jednym z takich zasobów. W dalszej części artykułu przyjrzymy mu się bliżej.

„Pierwszym przedmiotem troski każdej firmy powinno być szczęście ludzi, którzy w niej pracują. Jeśli ludzie nie czują się szczęśliwi, wydajność będzie niewystarczająca, a organizacja ta nie zasłuży na istnienie ”.

Kaoru Ishikawa

Diagram Ishikawy: na czym właściwie polega?

Chociaż prawdą jest, że diagram Ishikawy jest wykorzystywany przede wszystkim w biznesie, w rzeczywistości możemy go używać również w wielu innych kontekstach. W rzeczywistości jest to bowiem dobra strategia mentalna do analizy przyczyn problemów.

Interesujące jest jednak poznanie jej dwóch aspektów lub obszarów zastosowania. Dlatego przeanalizujemy szczegółowo dwa sposoby wykorzystania słynnego diagramu rybiej ości opracowanego przez Kaoru Ishikawę.

Diagram przyczynowo-skutkowy w obszarze firmy z zespołami roboczymi

Każda firma, nawet niewielka, musi stawić czoła codziennym wyzwaniom z większą lub mniejszą skutecznością. Jednym ze sposobów na zwiększenie wydajności jest umiejętność radzenia sobie z incydentami, problemami i rozbieżnościami, które pojawiają się w dowolnym momencie.

Diagram Ishikawy może pomóc nam pomysłowo rozwiązać te luki i przeszkody. Poniżej przedstawiamy schemat postępowania według diagramu Ishikawy.

Schemat Ishikawy
  • Wszyscy członkowie organizacji (lub jej przedstawiciele) muszą być obecni.
  • Najpierw definiuje się problem, na przykład niską produkcję w ostatnim kwartale. To będzie głowa ryby lub w tym przypadku efekt, czyli skutek.
  • Gdy problem zostanie wyjaśniony, przystępujemy do śledzenia kości naszej ryby, które zdefiniują przyczyny.
  • W tym celu stosuje się następujący schemat, który wyznacza punkty analizy lub refleksji:
    • Metody
    • Maszyny (wyposażenie).
    • Ludzie (pracownicy).
    • Materiały
    • Administracja
    • Środowisko pracy.
  • Każda osoba powinna wnieść coś od siebie, sugerując, jakie są, jej zdaniem i zgodnie z jej doświadczeniem, przyczyny, które spowodowały ten problem. Dlatego przystępujemy do burzy mózgów, aby stworzyć świetny schemat przyczynowy, z którym można zobaczyć, co źle funkcjonuje w firmie.
  • Ostatni krok jest najbardziej decydujący: rozwiązanie. Musimy znaleźć rozwiązanie dla każdego ze zidentyfikowanych wyzwań.

Diagram Ishikawy dla naszego osobistego rozwoju

Jak wskazaliśmy, diagram Ishikawy może wyjść poza świat społeczny i biznesowy, aby być idealną strategią w obszarze rozwoju osobistego.

Zasadniczo mamy do czynienia z narzędziem, które służy do identyfikacji przyczyn tych skutków, które ograniczają nasze dobre samopoczucie w chwili obecnej. A zatem możemy ekstrapolować je na niemal każdy istotny scenariusz w naszym życiu zawodowym i osobistym.

Kobieta notuje

Jak zatem zastosujemy go w codziennym życiu? W jaki sposób może nam pomóc, aby osiągnąć szczęście w naszym życiu lub osiągnąć pewne istotne cele? Rozważmy następujące kroki:

  • Po pierwsze definiujemy przedmiot naszego zmartwienia, naszą troskę, nasz lęk, barierę emocjonalną lub problem. Na przykład: czuję się zestresowany.
  • Drugi krok, jak wiemy, polega na ukształtowaniu kręgosłupa ryby (który prześledzi przyczyny, które mogły spowodować efekt, w tym przypadku stres). Aby to zrobić, możemy oprzeć się na następujących kategoriach:

Kluczowy punkt to znalezienie rozwiązania

Ostatni krok diagramu Ishikawy zastosowanego w dziedzinie osobistego rozwoju lub dobrego samopoczucia jest również najważniejszy. Przechodzimy do niego, gdy już uda nam się szczegółowo opisać i uświadomić sobie, co powoduje nasz dyskomfort.

Możemy tez określić, jakie są realia, które stanowią przeszkodę w osiągnięciu tego, czego chcemy (czy to w celu zmniejszenia stresu, osiągnięcia celu lub wygenerowania zmiany). Potem nadchodzi czas, aby pomyśleć o rozwiązaniach.

Nie ma sensu tworzyć słynnego diagramu rybiej ości, jeśli nie pozwoli nam on na wygenerowanie ulepszeń. Dlatego nie wahaj się korzystać z tego oryginalnego zasobu dla własnej korzyści. Jest to cenne ćwiczenie analityczne, które zachęca nas również do ćwiczenia kreatywności poprzez promowanie ulepszeń.

Umożliwia nam ono, by nasza łódź płynęła przez ocean życia w bardziej świetlany, szczęśliwy i pełen możliwości sposób.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  •  Ishikawa, Kaoru (2006) Prácticas de los círculos de calidad. Madrid: Tecnologías de Gerencia y Producción
  •  Ishikawa, Kaoru (2009) ¿Qué es el control total de calidad? La modalidad japonesa. Madrid: Editorial Norma

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.