Co zrobić, jeśli Twoje dziecko nie chce chodzić do szkoły

Twoje dziecko nie chce chodzić do szkoły? Co powoduje takie zachowanie? Jeśli nie wiesz, co zrobić w tej sytuacji, czytaj dalej, a udzielimy Ci kilku odpowiedzi.

Napisane i zweryfikowane przez psycholog José Padilla.

Ostatnia aktualizacja: 22 maja, 2023

Zmiany są przerażające dla nas wszystkich, zwłaszcza dla dzieci. Jeśli czasami zdarza sie, że Twoje dziecko nie chce chodzić do szkoły, nie stanowi to problemu. Jeśli jednak dzieje się tak dość często lub codziennie, musisz odkryć, co się dzieje.

Istnieje wiele powodów, dla których dziecko może chcieć zostać w domu. Być może potrzebuje wolnego dnia, aby naładować baterie. Należy również pamiętać, że niechęć do pójścia do szkoły może być związana z lękiem. Badania wskazują, że intensywne lęki szkolne mogą dotyczyć nawet 18% dzieci w wieku od 3 do 14 lat.

Jeśli jesteś w podobnej sytuacji, udzielimy Ci wskazówek, które mogą Ci pomóc.

Dlaczego Twoje dziecko nie chce chodzić do szkoły?

Może być wiele powodów, dla których Twoje dziecko nie chce chodzić do szkoły. Co więcej, często jest to złożony problem, który ma swoje korzenie w różnych przyczynach:

• Strach przed rozłąką z rodzicami.
• Strach przed różnymi sytuacjami szkolnymi. Może to być na przykład dokuczanie, krytyka w klasie, występowanie przed klasą, bycie odesłanym do dyrektora, egzaminy, rozbieranie się podczas zajęć sportowych lub specyficzna fobia.
• Uogólnione problemy z lękiem lub depresją.

Jeśli Twoje dziecko z chęcią chodzi do szkoły i nagle jego nastawienie zmienia się, może to być znak, że coś mu się stało. Jeśli zachowanie to pojawi się zaraz po wakacjach, jest to zrozumiałe. Dzieci czują się szczęśliwe w domu ze swoimi zabawkami i nie chcą wracać do odrabiania lekcji.

Innym powodem, który może sprawić, że Twoje dziecko nie chce chodzić do szkoły, jest zmiana w domu i w dynamice rodziny. Może to być na przykład rozwód, ochłodzenie uczuć lub konflikty między rodzicami – tego typu sytuacje wywołują u dziecka naturalne poczucie niepewności.

Jeśli na przykład któryś z rodziców zawsze odbierał malucha po lekcjach i nie będzie już tego robić, może to spowodować u dziecka pojawienie się niechęci wobec szkoły. Nie chce ono odczuwać dyskomfortu emocjonalnego spowodowanego nieobecnością rodzica na koniec dnia.

Inną przyczyną może być problem zdrowotny, który może objawiać się brakiem chęci pójścia do szkoły. Może to być również zastraszanie. Badania UNESCO (2019) wskazują, że prawie jedno na trójkę (32%) dzieci na całym świecie padło ofiarą okazjonalnego nękania, a jedno na 13 (7,3%) było nękane w sposób ciągły.

Jak dowiedzieć się, dlaczego Twoje dziecko nie chce chodzić do szkoły?

Oto kilka pytań, które pomogą Ci określić powody, dla których Twoje dziecko nie chce chodzić do szkoły.

• Czy ma jakieś problemy w szkole? Dowiedz się, czy Twoje dziecko miało jakiekolwiek problemy z nauczycielami lub kolegami z klasy.
• W którym momencie straciło chęć chodzenia do szkoły? Zastanów się, kiedy Twoje dziecko zaczęło odmawiać wyjścia z domu. Będzie to bardzo pomocne w analizie, czy coś się z nim stało.
• Czy nastąpiły zmiany w Waszym środowisku rodzinnym? Niechęć do chodzenia do szkoły jest naprawdę powszechna wśród pierworodnych dzieci, zwłaszcza gdy na scenie pojawia się młodsze rodzeństwo. Starsze dzieci zdają sobie sprawę, że muszą chodzić do szkoły, podczas gdy ich młodszy brat lub siostra zostaje w domu z mamą.
• Czy problem dotyczy tylko Twojego dziecka? Dowiedz się od innych rodziców, czy ich dzieci również nie chcą chodzić do szkoły. Jeśli mają ten sam problem, może to być spowodowane konfliktem z nauczycielem lub kolegą z klasy.
• Czy ma jakieś problemy medyczne lub psychologiczne? Postaraj się wykluczyć istniejące problemy zdrowotne i psychiczne. Zwróć uwagę, czy Twoje dziecko miało ostatnio jakiekolwiek inne objawy, a jeśli tak, skonsultuj się z lekarzem lub psychologiem.

Co możesz zrobić, jeśli Twoje dziecko nie chce chodzić do szkoły?

Jeśli Twoje dziecko ma ten problem, nie martw się – powiemy Ci, co robić.

1. Komunikuj się z dzieckiem

Rozmawiaj otwarcie ze swoim maluchem, aby pomóc mu w rozwiązywaniu ewentualnych problemów szkolnych. Ważne jest, aby czuł się z Tobą komfortowo, by mógł otwarcie i spokojnie mówić o tym, co się z nim dzieje. Podczas rozmowy używaj miękkiego i spokojnego tonu głosu, nawet jeśli czujesz złość. Słuchaj uważnie i aktywnie.

2. Obserwuj jego zachowanie

Jeśli zauważysz, że Twoje dziecko ma problemy z wychodzeniem z domu i odwiedzaniem innych miejsc, problem może nie leżeć w szkole, ale w nim samym. Jeśli Twój maluch nie chce chodzić do szkoły i płacze podczas każdej wizyty u babci, być może czuje się niepewnie i boi się. Użyj kilku strategii, aby zwiększyć jego pewność siebie.

3. Dostrzeż jego emocje

Kiedy Twoje dziecko mówi Ci, że nie chce iść do szkoły, zamiast złościć się i denerwować, zrozum to, co mówi i co czuje. Możesz mu nap przykład powiedzieć: „Wiem, że czujesz się trochę smutny/zły i to jest w porządku, ale kiedy pójdziesz na lekcje, zobaczysz, że wszystko będzie dobrze”.

Pomóż mu nazwać jego uczucia, nawet jeśli jest to dla niego trudne. Spróbuj popracować z dzieckiem nad jego zwinnością emocjonalną, aby miało niezbędne strategie, by powiedzieć Ci, co czuje.

4. Porozmawiaj z nauczycielami

Skontaktuj się z nauczycielami Twojego dziecka i zapytaj ich, jak maluch sobie radzi, czy dogaduje się z kolegami z klasy lub czy wydarzyło się coś niezwykłego. Będą oni w stanie udzielić Ci informacji, które pomogą określić powody, dla których Twoje dziecko nie chce chodzić do szkoły. Upewnij się, że środowisko szkolne Twojego dziecka jest odpowiednie do nauki, jest bezpieczne i nie wywołuje w nim żadnych negatywnych emocji, takich jak stres czy niepokój.

5. Zmotywuj je do nauki

Może Twoje dziecko nie chce chodzić do szkoły, ponieważ nie ma motywacji do nauki. Jeśli tak jest, wykonaj z nim kilka ćwiczeń edukacyjnych:

• Daj mu kontekst. Pomaga to dziecku połączyć uczenie się z wcześniejszymi doświadczeniami i wiedzą w taki sposób, aby mogło je wyartykułować z rzeczywistością, w której żyje. Pozwala to zrozumieć dziecku rzeczywistość, w której się rozwija.
• Pobudź kreatywność. Chodzi o stymulację kreatywnych rozwiązywań rzeczywistych i znaczących problemów. Proces ten jest motywujący, ponieważ pokazuje dziecku przydatność tego, czego się uczy, i przydatność chodzenia do szkoły.
• Wzbudź jego ciekawość. Wzbudź zainteresowanie dziecka tym, czego się uczy. To doskonały mobilizator do poszukiwania wiedzy i uczenia się u dzieci, ponieważ zainteresowanie skłania je do poszukiwania odpowiedzi.
• Daj mu kontrolę. Daj swojemu dziecku możliwość uczestniczenia w tym, czego się uczy, i wyboru, jak chce to zrobić. Pomożesz mu tym samym rozwinąć autonomię i wzmocnić jego zdolność do zarządzania własnymi procesami uczenia się.
• Współpracuj. Aby zmotywować dziecko do nauki, musisz stworzyć przestrzeń do współpracy, interakcji i wymiany. Praca zespołowa sprawia, że czują się wspierani w tym procesie.

6. Zwróć uwagę na jego zabawę i rysunki

Dzięki grom i rysunkom dzieci odzwierciedlają rzeczywistość, w której żyją. Obserwuj je, gdy bawią się zabawkami, słuchaj ich dialogów i zwracaj uwagę na sytuacje, które odtwarzają.

Pozwól mu swobodnie wyrażać siebie poprzez rysowanie i zobacz, czy jest coś, co sygnalizuje, dlaczego maluch nie chce chodzić do szkoły.

7. Poproś o profesjonalną pomoc

Jeśli sytuacja z Twoim dzieckiem nadal się powtarza i nie możesz znaleźć żadnych odpowiedzi, zwróć się o pomoc do specjalisty.

Wreszcie, jeśli Twoje dziecko nie chce chodzić do szkoły, nie pozwól, aby sytuacja pozostała niezauważona. Poproś o interwencję specjalistów, którzy pracują w szkole Twojego dziecka. W końcu są tam po to, aby Ci pomóc i zagwarantować zdrowy rozwój Twojego malucha.