Życie za granicą – czy można się do niego przystosować?

Życie za granicą wydaje się obecnie dużo łatwiejsze niż kiedyś, a świat wydaje się maleć z czasem. Duże odległości przestały być problemem. Ponadto codziennie kontaktujemy się z ludźmi z innych krajów i kultur. Ludzie ci są nam coraz bliżsi i bardziej dostępni. Obecnie wydaje się, więc że życie za granicą staje się atrakcyjną alternatywą dla coraz większej liczby osób.

Chociaż niektórzy opuszczają swój kraj z konieczności, wiele osób robi to w celu poprawy jakości życia lub podjęcia studiów czy pracy za granicą. Prawda jest taka, że podróżowanie do danego miejsca i przeprowadzka to nie to samo. Planując życie za granicą musisz osiedlić się w nowym miejscu. Musisz także dostosować się do innego stylu życia.

Psychologia również interesuje się tego rodzaju adaptacją do nowych środowisk. W ciągu ostatnich kilku dziesięcioleci kilka badań skupiało się głównie na stresie związanym z nieznanym, na zdolności każdego z nas do zmierzenia się z inną kulturą.

Jednak przynajmniej do niedawna nie było informacji na temat wpływu norm społecznych innych kultur na jakość życia człowieka. Zespół naukowców z Uniwersytetu w Essex, pod kierownictwem Nicolasa Geeraerta, opublikował raport na temat wpływu norm społecznych i cech osobowości, które oddziałują na adaptację imigrantów.

Sztywność norm społecznych a życie za granicą

Pomimo faktu, że żyjemy z zglobalizowanym świecie, normy społeczne nadal najbardziej dzielą i dystansują ludzi. Utrudniają także nowym mieszkańcom dostosowanie się.

Zasadniczo badanie to mówi nam, że istnieją „trudne” kraje, do których trzeba się dostosować. Wynika to ze sztywności ich norm społecznych i niskiej tolerancji na wszelkie odchylenia. Istnieją natomiast bardziej „elastyczne” państwa, o mniej rygorystycznych normach społecznych. Tolerują one różnice.

Nie ma wątpliwości, że w tym scenariuszu osoby urodzone i wychowane w „trudnych” krajach lub kulturach to te, którym najłatwiej przychodzi życie za granicą. Osoby te mają rozwinięte poczucie norm społecznych. Dlatego bardzo łatwo jest je rozpoznać i zintegrować się z nimi.

Nie ma znaczenia, czy urodziłeś się w tym kraju, czy w innym. Badanie potwierdza, że wąskość kulturowa ma negatywny wpływ na łatwość adaptacji do innych kultur. Czynniki, które znacznie zmniejszają ten wpływ to:

• potrzeba akceptacji,
• konieczność wykonania „swojej części” i współpracy z innymi,
• potrzeba braku oczekiwań na preferencyjne traktowanie,
• odrzucenie pokusy złamania zasad.

Życie za granicą: eksperyment

Geeraert i jego zespół współpracowali z 889 wolontariuszami, którzy uczestniczyli w międzynarodowym programie wymiany. Wszyscy byli uczniami szkół średnich, którzy przez 18 miesięcy mieszkali u rodziny w kraju docelowym. Uczęszczali oni również do lokalnej szkoły.

Uczniowie wypełnili kwestionariusze mierzące adaptację społeczno-kulturową. Ocenili także adaptację psychiczną, czyli to, czy czuli się dobrze, czy źle. Kwestionariusze mierzyły sześć cech osobowości:

1. Otwartość na doświadczenia
2. Pokorę i uczciwość
3. Życzliwość
4. Emocjonalność
5. Sumienie
6. Ekstrawersję

W badaniu wzięły udział 23 kraje. Niektóre z nich, takie jak Indie, Malezja, Japonia i Chiny są uważane za szczególnie „trudne”.

Po drugiej stronie spektrum były bardziej „elastyczne” kraje, takie jak Brazylia, Węgry, Nowa Zelandia i Stany Zjednoczone Ameryki.

Wyniki

Wyniki otrzymane po analizie zebranych danych potwierdziły oczekiwania naukowców. Zespół badaczy odkrył, że:

• Osoby, które podróżowały i mieszkały w szczególnie elastycznych krajach, miały najmniej problemów z dostosowaniem się do norm społecznych.
• Cudzoziemcy, którzy byli pokorni i sympatyczni, lepiej przystosowywali się do otoczenia.

Podsumowując, wydaje się, że dwa najważniejsze czynniki związane z przystosowaniem się do życia za granicą to osobowość i czynniki kulturowe.