Wielkie Oczy, kobiety i świat artystyczny

Napisane i zweryfikowane przez krytyk filmowy Leah Padalino.

Ostatnia aktualizacja: 10 listopada, 2022

Wielkie oczy (2014) to prawdopodobnie najmniej “burtonowski” film Tima Burtona. Trudno jest znaleźć jego unikalny styl w tym filmie. W rzeczywistości nie przypomina to tego, co Burton zwykle produkuje, ponieważ opiera się na prawdziwych wydarzeniach. Mówimy o filmie, który zupełnie nie ma charakterystycznego stylu Burtona.

Historia Margaret Keane wydaje się pasować do Tima Burtona, który bardzo podziwia prace malarzy. Problem polega na tym, że gdy film się porusza, nie widzimy już Burtona. Zaczynamy widzieć coś innego. W tym momencie warto zapytać, czy to jest problem. To był problem dla wielu fanów Burtona, którzy niecierpliwie czekali na film z jego charakterystycznym stylem i szczególną estetyką. Film Wielkie Oczy był także problematyczny dla tych, którzy spodziewali się znaleźć nowego Eda Wooda.

Jednak wciąż możemy wziąć pewne części z tego filmu. Przestańmy myśleć o Burtonie i skupmy się na samym filmie. Dla tych, którzy nie są wiernymi fanami Burtona, ten artykuł może być wspaniałym odkryciem.

Wielkie Oczy nie jest filmem wyróżniającym się, ale też nie jest to zły film. Wielkie Oczy zbliżają świat Margaret Keane, jej sztukę i walkę kobiet o uzyskanie słuszności w świecie sztuki. Film Wielkie Oczy to nie Eduardo Manostijeras, to część naszej historii sztuki współczesnej.

Wielkie Oczy i uległość kobiet

Nie widzimy wielu kobiet w historii, które celowały w świat artystyczny. Nie ma znaczenia, czy mówimy o literaturze, filozofii, kinie, malarstwie czy rzeźbie. Pojawia się tylko kilka imion żeńskich, które przychodzą na myśl.

Kobiety zostały zepchnięte na dalszy plan. Patriarchalne społeczeństwo ukrywa kobiety, a niewiele z nich miało łatwą ścieżkę w świecie mężczyzn. Nie chodzi o to, że kobiety mniej piszą, są mniej skłonne do malowania lub nie są dobre w filozofii, chodzi o to, że pozostały w cieniu.

Wiele kobiet zostało zmuszonych do użycia męskich pseudonimów w celu opublikowania dzieła. Na przykład słynna autorka, która napisała serię o Harrym Potterze, użyła inicjałów J.K. Rowling zamiast jej imienia Joanne. Zrobiła to, aby ukryć fakt, że jest kobietą i pozwolić sobie na pewną niejednoznaczność.

Historia, którą Burton przedstawia w filmie Wielkie Oczy, to prawdziwa historia Margaret Keane, amerykańskiej malarki, która musiała walczyć o autorstwo swojej pracy. Margaret podpisała swoje dziwne obrazy jako Keane, nazwisko jej męża Waltera. Dlatego publiczność myślała, że to on ​​stworzył te obrazy.

Walter Keane był odpowiedzialny za sprzedaż obrazów. Zarządzał działalnością swojej żony, stając się samozwańczym autorem tych dzieł. W tym filmie widzimy Waltera, granego przez Christopha Waltza, jako manipulatora. Jest rodzajem uwodziciela, posiadającego bardzo ciemną stronę.

Wielkie oczy i manipulacja

Margaret, grana przez wybitną Amy Adams, już raz wyszła za mąż. W wyniku tego małżeństwa miała córkę Jane. W latach 50. i 60. dla kobiet ważne było posiadanie męża i stabilnej rodziny. Społeczeństwo patrzy na nią z góry przez rozwód.

Odnalezienie męża, posiadając już własną córkę, nie było łatwym zadaniem. Dlatego Margaret jest oszukiwana przez “czarującego” Keane’a. Margaret jest kobietą swoich czasów, niewinną i uległą z wielkim talentem artystycznym.

Na początku Margaret poddaje się urokom Waltera. Cieszy się, że jej praca jest pożądana i jest finansowo lukratywna. Jednak powoli zaczyna odczuwać rozczarowanie. Zaczyna widzieć Waltera za manipulatora, którym naprawdę jest. Ostatecznie prowadzi to do ciężkiej drogi, w tym do mediów informacyjnych i do pójścia do sądu.

Wielkie Oczy, przebudzenie kobiet

Margaret budzi się ze swojej bajki i rozpoczyna walkę z Walterem. To zabiera ją w okres ciągłego napięcia, aby odzyskać własność jej obrazów. Po latach zmagań udaje jej się wygrać proces i pokazać, że jest prawdziwą autorką tych “wielkich oczu”.

Świat żył w niewiedzy przez wiele lat. Wszyscy kupujący Keane’a nie mogli uwierzyć, że to jego żona malowała obrazy. Niezdolność Margaret do przejęcia własności nad własnymi obrazami doprowadziła ją do tego, że utknęła w klatce własnego autorstwa.

W końcu, wyczerpana tą sytuacją, rozwodzi się z Walterem i udaje jej się przejąć na własność swoje prace. Nie miała pojęcia, jak trudny będzie ten proces, kiedy po raz pierwszy wyszła za mąż za Waltera, ani nie zdawała sobie sprawy, że jej poczucie własnej wartości maleje.

W tym czasie dopiero wyłaniała się rewolucja kobiet. To był tylko wierzchołek góry lodowej wszystkiego, co miało nadejść później. W czasach, kiedy ta mentalność była przedmiotem patriarchatu, Margaret nie była w stanie powstrzymać swojego manipulującego męża. Dlatego walka trwała latami.

Walka Margaret Keane jest walką, której doświadczają wszystkie kobiety, które próbują wejść do świata sztuki. Dla niej było to przebudzenie, odrodzenie. Burton przedstawia film przybliżający nas do bliskiej rzeczywistości. Walka Margaret była także walką z machismo, ponieważ reszta społeczeństwa zaczęła również z nim walczyć.

Obrazy Margaret Keane

Obrazy Margaret charakteryzowały się wyrazistymi, dużymi oczami, które malowała. Obrazy stawały się coraz bardziej smutne, jak sama Margaret.

Jej dzieła zdawały się pokazywać dzieci, które wyłoniły się z wojny. Były to oczy, które odzwierciedlają głębię duszy, ludzkich uczuć. Są to przytłaczające obrazy, ale nie są to takie, które można by eksponować w muzeum. Wielu uważałoby obrazy za graniczące z kiczowatymi.

Margaret Keane ma sławnych i osobliwych naśladowców, takich jak Burton, Alaska, Joan Crawford (miała portret malowany przez Margaret) i Marilyn Manson.

Prawdą jest, że wielu ludzi zbiera prace Keane. Jednak zawsze uważano ją za outsidera, malarza kiczu, aby osiągnąć stopnie w kulturze wysokiej sztuki.

Susan Sontag mówiła o tym w notatkach dotyczących obozu. Prawdą jest, że nie myliła się, kiedy powiedziała, że “banalne, z biegiem czasu, może stać się fantastyczne.” To właśnie chciał przekazać w tym filmie Burton. Aby zobrazować artystkę, która ucierpiała, walczyła o swoją pracę i zasłużyła sobie na uznanie.