“Nawet nie zaczynaj”. “Wystarczy już”. Czy te zwroty brzmią znajomo? To niektóre z wyrażeń, które stosujemy, aby zasygnalizować, że ktoś przekroczył nasze granice. Czasem jednak trudno jest je wyznaczyć, mimo że nieszanowanie ich może być dla nas naprawdę nieprzyjemne. Skąd biorą się trudności w ustalaniu granic?
Nie ma jednej konkretnej przyczyny tego zjawiska. Istoty ludzkie są złożone, a interakcje społeczne czasami nie są do końca jasne. Dlatego pierwszy krok w nauce wyznaczania granic polega na ustaleniu, gdzie i skąd pojawiają się trudności.
Granice w związkach
Granice to metaforyczne linie wyznaczające punkt, którego nie należy przekraczać. Niektóre z nich znajdują się w myśleniu zbiorowym, jak np. tabu dotyczące morderstwa czy kazirodztwa. Jednak w każdym indywidualnym związku należy ustanowić inne, własne.
Na przykład, jeśli dana osoba nie lubi, jak jej partner sprawdza jej telefon komórkowy, wyznaczy granicę, mówiąc mu o tym. Oczywiście może to przynieść różne efekty, od akceptacji i szacunku po przemoc.
Zwykle zauważasz trudności w ustalaniu granic, gdy inni je ignorują, gdy konsekwencje ich wyznaczania okazują się być negatywne lub gdy Twoja pewność siebie słabnie.
Trudności w ustalaniu granic
Wydawać by się mogło, że tak łatwo jest powiedzieć przełożonemu: „Jeśli nie zapłacisz mi za nadgodziny, nie zostanę dłużej i nie będę pracował”. Jednak po wytyczeniu tego rodzaju granicy pojawiają się konsekwencje. Może to być na przykład kłótnia z szefem, ryzyko zwolnienia lub możliwość, że Twoi współpracownicy będą musieli więcej pracować.
Co sprawia, że boisz się zmierzyć się z takim scenariuszem? Dowiedzmy się.
1. Strach przed konfliktem
Konflikty, bez względu na to, jak pokojowo można je rozwiązać, to sytuacje pełne napięcia. Mogą być potencjalnie nieprzyjemne i nie wszyscy tolerują je w ten sam sposób. Niektórzy ludzie mają trudności z ustaleniem granic, ponieważ są naprawdę wrażliwi na kłótnie i sprzeczki.
2. Strach przed odrzuceniem
Strach przed odrzuceniem jest ściśle związany z powyższym i jest jedną z najczęstszych przyczyn trudności z ustalaniem granic. Wracając do poprzedniego przykładu proszenia partnera, aby nie sprawdzał naszego telefonu komórkowego: niesie to ze sobą niebezpieczeństwo rozpadu związku z powodu zazdrości lub oskarżenia o oszustwa i nadmierne dramatyzowanie.
3. Problemy z samooceną
Jeśli nie szanujesz siebie, naprawdę trudno jest Ci ustalić swoje granice, aby inni Cię szanowali. Niska samoocena podsyci ideę, że i tak nie masz przed czym się bronić za pomocą swoich granic. Potrzebujesz miłości do samej siebie, a także asertywności, aby móc stawiać innym warunki.
4. Słabe zarządzanie emocjami
Ustalanie granic wiąże się z decyzjami opartymi na emocjach. Na przykład, jeśli przeszkadza Ci, że ktoś dotyka Cię bez Twojej zgody, poproś go, aby nie robił tego ponownie.
Jeśli masz trudności w zarządzaniu własnymi lub cudzymi emocjami (poprzez brak asertywności), próba ustalenia granic będzie przegraną bitwą.
5. Potrzeba zadowolenia innych
Trudności w mówieniu „nie” często wynikają z potrzeby zadowolenia innych. To z kolei wiąże się z ideą, że samozadowolenie jest kluczem do bycia kochaną i szanowaną przez innych.
Jak możesz sobie wyobrazić, nie zawsze tak jest. Niektórzy ludzie tracą szacunek dla tych, którzy szukają ich aprobaty. Z tego powodu osoby, które stale potrzebują zadowolić innych, nigdy nie pozbędą się swojego strachu przed odrzuceniem i trudno im będzie ustalić granice.
6. Problemy z tożsamością
Jeśli nie masz pewności co do tego, kim jesteś lub nie znasz siebie zbyt dobrze, w niektórych sytuacjach będziesz mieć trudności z ustaleniem granic. Nie będziesz po prostu w stanie odróżnić się od innych ludzi. Ciężko będzie Ci ustalić listę zachowań i sytuacji, których nie tolerujesz u innych.
Wpływa to również na Twoją osobistą przestrzeń, zarówno fizyczną, jak i psychiczną, ponieważ nie wiesz, czego potrzebujesz, aby regulować własne emocje. To droga prowadząca prosto do toksycznych sytuacji.
7. Trudności w podejmowaniu decyzji
Niepewność to kolejny powód, dla którego ustalenie granic może być trudne. Jeśli czujesz się niepewnie, możesz być przytłoczona liczbą czynników, które musisz wziąć pod uwagę. Dlatego Twoja potrzeba narysowania linii granicznej jest w ciągłym konflikcie z jej możliwymi konsekwencjami.
Jak widać, przyczyny trudności w ustalaniu granic są dość złożone. Różne powody współistnieją i nakładają się w każdym indywidualnym przypadku. Zawsze powinnaś upewnić się, że pracujesz nad swoją asertywnością. Konflikty w życiu nigdy się nie kończą, a nauka radzenia sobie z nimi będzie działać jak zabezpieczenie dla Twojego zdrowia psychicznego.
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
- Stamateas, B. (2014). No me maltrates: cómo detener y poner límites al maltrato verbal. B DE BOOKS.
- De la Villa Moral, M., García, A., Cuetos, G., & Sirvent, C. (2017). Violencia en el noviazgo, dependencia emocional y autoestima en adolescentes y jóvenes españoles. Revista iberoamericana de psicología y salud, 8(2), 96-107.
- Sahuquillo, I. M. (2006). La identidad como problema social y sociológico. Arbor, 182(722), 811-824.