Tokofobia: lęk przed zajściem w ciążę

Tokofobia: lęk przed zajściem w ciążę

Ostatnia aktualizacja: 04 kwietnia, 2020

W dzisiejszym artykule pragniemy poruszyć dość rzadko spotykany temat, jakim jest tokofobia. Osoby z tokofobią cierpią na irracjonalny lęk przed zajściem w ciążę i porodem. Może on dotykać zarówno mężczyzn, jak i kobiety, a wywodzi się z traumatycznych przeżyć osobistych lub innych osób.

Ciąża i narodziny to istotne wydarzenia w życiu niektórych kobiet. Chociaż dla wielu z nich wiążą się one z radością, to część może odczuwać niesamowity lęk. Rzadziej pojawia się prawdziwy, irracjonalny lęk nie tylko przed porodem, ale także przed zajściem w ciążę. To właśnie tokofobia.

Ten patologiczny lęk sprawia, że niektóre kobiety unikają posiadania dzieci, ponieważ na samą myśl o ciąży i porodzie ogarnia je przerażenie. Nie chodzi o to, że nie chcą być matkami. Wręcz przeciwnie; większość kobiet dotkniętych tokofobią chce mieć dziecko. Jednak wybierają cięcie cesarskie, aby uniknąć porodu naturalnego.

Tokofobia i jej objawy

Tokofobia jest klasyfikowana jako zaburzenie lękowe. Jego najczęstsze objawy to zaburzenia snu, ataki paniki, zachowania o cechach unikania, lęki i depresja.

Płacząca kobieta

Lęk przed porodem może również odbijać się negatywnie nie tylko na samym akcie narodzin. Cięcie cesarskie wykonywanie z wyboru, bez wyraźnych wskazań, zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia urazu porodowego i może wywrzeć wpływ na więź matki z dzieckiem.

Dwa różne rodzaje tokofobii

Naukowcy zidentyfikowali dwa różne rodzaje tokofobii. Pierwszy z nich, tokofobia pierwotna, dotyka kobiety, które po raz pierwszy zachodzą w ciążę. Może pojawić się zarówno przed zapłodnieniem lub po nim.

Ten głęboko zakorzeniony lęk przed porodem pojawia się najczęściej u kobiet, nastolatków lub dziewczynek, które są ofiarami molestowania seksualnegoRutynowe badania medyczne przeprowadzane podczas ciąży mogą wywołać bolesne retrospekcje związane z przebytą traumą.

Tokofobia wtórna pojawia się u kobiet, które już są matkami lub były już w ciąży. Czasami jest wywoływana przez traumatyczne doświadczenia związane z porodem, nieudane leczenie niepłodności i ciąża obumarła.

Tokofobia i jej przyczyny

Badacze mają różne teorie odnośnie przyczyn tokofobii. Jedna z nich to wysłuchiwanie opowieści innych kobiet, które przechodziły przez bolesny lub trudny poród. Kolejna to wcześniejsze występowanie takich problemów jak zaburzenia lękowe czy depresja.

Ogólnie rzecz biorąc, tokofobia wiąże się z irracjonalnym lękiem przed złym radzeniem sobie z bólem, utratą kontroli, brakiem zaufania do personelu medycznego lub przesadzonym lękiem o życie matki i dziecka.

Kobieta w ciąży rozmawiająca z psychologiem: tokofobia

Brak wsparcia społecznego bez wątpienia zwiększa uczucie niepewności przychodzące razem z tokofobią. Wiele kobiet, które cierpią z powodu tego zaburzenia, musi radzić sobie samodzielnie z ciążą i porodem. Nie posiadamy jednoznacznych wyliczeń, ale badacze uważają, że tokofobia dotyka od 2 do 15 procent kobiet.

Co ciekawe, to zaburzenie nie dotyka jedynie kobie. Na tokofobię cierpi również wielu mężczyzn. Odczuwają głęboki niepokój związany z niepewnością typową dla ciąży i porodu partnerki. Boją się porodu i tego, co w przyszłości może stać się z ich partnerką i dzieckiem.

Interwencja terapeutyczna

Wydaje się, że takie rodzaje zaburzeń lękowych można leczyć wykorzystując psychoterapię oraz terapię poznawczo-behawioralną. Ten rodzaj terapii zapewnia dobre rezultaty krótkoterminowe, ponieważ koncentruje się na określonych objawach.

Niestety ich skuteczność nie jest potwierdzona wieloma badaniami. Jednak bazując na tym, co wiemy, wydaje się, że pacjenci, którzy poddają się takiej terapii, odczuwają mniejszy lęk przed porodem i po nim. Eksperci zalecają stosowanie podejścia multidyscyplinarnego, które zakłada zarówno wsparcie psychologiczne, jak i położnicze.

Dane, które posiadamy, sugerują, że nawet 80 procent kobiet odczuwa pewien poziom niepokoju i lęku związanego z ciążą i porodem. Takie uczucia są całkowicie normalne, a taki rodzaj leku nie powinien być uznawany za zaburzenia.

Tokofobia dotyka o wiele mniej osób i wykracza poza normalne niepokoje dręczące przyszłych rodziców odnośnie narodzin dziecka.

Jednak jeżeli cierpisz z powodu irracjonalnych lęków związanych z tokofobią, powinnaś poszukać profesjonalnej pomocy. Psycholog przekaże Ci narzędzia potrzebne do kontrolowania objawów zaburzeń. Dzięki temu będziesz w stanie cieszyć się zdrowymi i pozytywnymi uczuciami podczas ciąży i porodu.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Bhatia, M. S., & Jhanjee, A. (2012). Tokophobia: A dread of pregnancy. Industrial psychiatry journal, 21(2), 158–159. doi:10.4103/0972-6748.119649

  • Rondung, Elisabet; Thomtén, Johanna; Sundin, Örjan (2016) Psychological perspectives on fear of childbirth. Science Direct, Volume 44, December 2016, Pages 80-91

  • Cherry, Kendra (2019) Tokophobia: Fear of Childbirth and Pregnancy. Verywell Mind. Recuperado de https://www.verywellmind.com/tokophobia-overview-4684507


Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.