Czy jesteśmy społeczeństwem, które dyskryminuje osoby starsze? Jaką wizję mamy na starość? Założycielka Oxford Institute of Population Ageing, Sarah Harper, twierdzi, że zachodnie społeczeństwo dyskryminuje starszy wiek. Tymczasem starość nie zaczyna się po siedemdziesiątce.
Z drugiej strony, dzisiejszy trzeci wiek jest dłuższy, a pogarszanie się naszych zdolności postępuje wolniej. Dlatego osiągamy wyższy wiek z większym stopniem autonomii. W tym sensie Sarah Harper stwierdza, że starość nie oznacza już ukończenia 70 lat. Pojawia się, gdy stajemy się uzależnieni od innych.
Organizacja Narodów Zjednoczonych szacuje, że do roku 2050 odsetek ludności w wieku 650 lat lub więcej wzrośnie we wszystkich krajach. Liczba osób w wieku powyżej 65 lat w krajach rozwijających się jest już dwukrotnie wyższa niż w krajach rozwiniętych. ONZ oczekuje, że stosunek ten osiągnie trzy do jednego w 2030 roku i cztery do jednego w 2050 roku.
„Starzenie się jest jak wspinaczka na górę; trochę brakuje Ci tchu, ale widok jest znacznie lepszy!”
-Ingmar Bergman-
Starość nie zaczyna się po siedemdziesiątce
Grupa badaczy z CSIC debatowała nad zastąpieniem statystycznej bariery 65 lat progiem mobilnym powiązanym ze średnią długością życia. Dla wygody statystycznej przez ponad sto lat ludzie bazowali na idei, że starość zaczyna się w wieku 65 lat. To dlatego, że ten próg zbiegł się z wiekiem emerytalnym.
Jednak w dzisiejszych czasach nadzieja i jakość życia niekoniecznie spadają w wieku 65 lat. Dzisiejsi 65-latkowie w niczym nie przypominają tych z minionych czasów.
Antonio Abellán, badacz z Departamentu Populacji CSIC i członek grupy badawczej, twierdzi, że dzisiejsi 65-70-latkowie są jak 55-60-latkowie z poprzednich pokoleń,
Badacze CSIC postanowili otworzyć debatę na temat potrzeby przedefiniowania pojęcia starości, a przynajmniej wieku, w którym zaczyna się starość.
Jedną z propozycji, które wysunęli, jest to, aby początek starości charakteryzował się przesuwającym się progiem powiązanym z pozostałą średnią długością życia. Dlatego starość nie zależy od lat widniejących na dowodzie osobistym, ale od tych, które nam pozostały. Tym samym oznacza to, że niekoniecznie starość zaczyna się po siedemdziesiątce.
„Pozycja społeczna osób zaklasyfikowanych jako osoby starsze nie jest konsekwencją ich fizycznego lub psychicznego starzenia się, ale ich pozycji w stosunku do rynku pracy oraz relacji i struktur, które określają. Przestrzeń taksonomiczna starości nie jest biologiczna ani naturalna, ale raczej jest wynikiem konstrukcji społecznej, która ma zarówno aspekty praktyczno-prawne, jak i wyobrażeniowe i reprezentacyjne”.
-Delgado, 2003-
Starzejące się społeczeństwa: mity, wyzwania i możliwości
Demografowie i socjologowie zwracają uwagę, że zanim przyjmą jakiekolwiek środki polityczne związane z progiem starości, potrzebne są dalsze badania nad tym, jak przeżyło się ostatnie piętnaście lat przed śmiercią.
Badania te pomogłyby określić, kiedy proces niepełnosprawności zaczyna się u wielu starszych osób. Pokazuje także, czy ta niepełnosprawność jest opóźniona, jak wskazują niektóre badania amerykańskie.
Z raportów publikowanych okresowo przez Obserwatorium ds. Osób Starszych w Hiszpanii można wywnioskować, że od 70 do 80 procent obecnych osób starszych (osób powyżej 65 roku życia) jest autonomicznych i funkcjonalnie niezależnych.
W ten sam sposób, w jaki niektórzy określają starość kryterium chronologicznym i mówią, że rozpoczyna się ona w wieku 65 lat wraz z przejściem na emeryturę, inni badacze wyznaczają jej początek kryterium funkcjonalnym. Twierdzą, że starsza osoba jest starsza, gdy jest umysłowo i społecznie niezdolna lub ograniczona.
Barometr przeprowadzony w 2009 roku przez Centrum Badań Socjologicznych (CIS) w tej kwestii wykazał, że 28,7 proc. ludności Hiszpanii uważa, że starość zaczyna się po 70 roku życia. Z drugiej strony 25,3 procent uważa, że zaczyna się w wieku 65 lat, a 17,3 procent uważa, że starość nie zależy od wieku.
W tym sensie brakuje społeczno-kulturowej zmiany w wizji społeczeństwa w odniesieniu do starzenia się. Ponieważ świat się starzeje niż wcześniej, ale starość to nie to samo, co wcześniej.
„Pierwsze czterdzieści lat naszego życia daje tekst źródłowy, następne trzydzieści dostarcza do niego komentarza…”
-Artur Schopenhauer-
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
Arnay, J., Marrero, J., & Fernández, I. (2013). Educación y envejecimiento: el envejecimiento constructivo. INFORMACIO PSICOLOGICA, (104), 57-71.
Centro de Investigaciones Sociológicas. (2009). Barómetro 2009. Estudio 2801. Madrid: CIS.
Delgado, M. (2003). La construcción social de la vejez. Jano, 12-14.
IMSERSO -CSIC. (2009). Un perfil de las personas mayores en España 2009. Madrid: Portal Mayores.
Keeling, S. (2006). Ageing societies: myths, challenges and opportunities. Australasian Journal on Ageing, 25(4), 223-223.
Pinazo, S. (2005). Estereotipos de las personas mayores ¿qué significa ser mayor? Mitos y Realidades de las Personas Mayores (pp. 7-22). Bilbao: Hartu-Emanak