Schemat nieufności i nadużyć: poczucie bycia ofiarą

Czy stale spodziewasz się, że ludzie wokół Ciebie chcą Cię skrzywdzić? W dzisiejszym artykule porozmawiamy o tym, jak oczekiwanie, że zostaniesz zraniony, upokorzony, zmanipulowany, wyśmiany lub wykorzystany w jakiś sposób, może być bolesne. Jeśli czujesz, że jesteś celem ciągłych nadużyć ze strony innych, ponosisz wysokie koszty emocjonalne. Twoim życiem kieruje schemat nieufności.

Na początku XXI wieku Jeffrey Young opracował terapię schematów (ST). To interwencja skierowana do pacjentów, którzy mają problem ze zdefiniowaniem tego, co czują i co się z nimi dzieje, ponieważ czują się zablokowani. Dla Younga cechą charakterystyczną tych osób jest sposób, w jaki radzą sobie ze swoimi problemami. Opiera się on na unikaniu.

Schematy

Schematy to wyuczone, zinternalizowane i nieświadome wzorce przetwarzania informacji z otoczenia. Mówiąc dokładniej, są to pakiety sekwencji emocji, myśli, wspomnień, sposobów odnoszenia się do świata partycypacyjnego i radzenia sobie.

Mogą one powodować ból i cierpienie lub po prostu chaos wewnętrzny. Celem terapii jest pozbycie się bolesnych schematów, a przynajmniej sprawienie, by zamiast dyskomfortu generowały one tylko szum.

Schematy, które powodują ból, nazywane są wczesnymi nieprzystosowanymi schematami (EMS). Czy kiedykolwiek czułeś na przykład, że sam siebie sabotujesz? Tak właśnie działają schematy.

Schemat nieufności i nadużyć

Według Younga istnieje 18 różnych rodzajów EMS. Dziś skupimy się tylko na jednym. Będzie to schemat nieufności i nadużyć. Oznacza to odłączenie i odrzucenie.

Jako ludzie mamy podstawowe i uniwersalne potrzeby, które musimy zaspokoić. Jeśli tak się nie dzieje, pojawiają się schematy takie jak ten, który dziś omówimy. Wśród potrzeb psychologicznych, które musisz spełnić, są:

• Potrzeba świadomości, że należysz do grupy i możesz wiązać się z innymi w intymny, bezpieczny i stabilny sposób. Ponadto, musisz wiedzieć, że Twoje relacje opierają się na wzajemnych więziach miłości i przywiązania. Daje Ci to pewność, że jesteś akceptowany przez tych, których kochasz.
• Zdolność do spontanicznego wyrażania tego, co myślisz i emocji, które odczuwasz. Co więcej, chodzi o umiejętność robienia tego swobodnie i bez strachu.
• Pewność, że jesteś autonomiczną istotą. Innymi słowy, pomimo posiadania i czerpania radości z więzi z innymi, Twoja tożsamość należy wyłącznie do Ciebie. Oznacza to świadomość, że jesteś kompetentną indywidualnością.

Czy Twoje bliskie więzi są bezpieczne? Czujesz ochronę i ciepło płynące z intymnych relacji? Czy możesz swobodnie wyrażać swoje zdanie lub prośby bez strachu? Jesteś niezależny czy współzależny? Oto niektóre z pytań, które powinieneś sobie zadać, aby odkryć, czy włączasz schemat nieufności i nadużyć do swojego życia.

Praca ze schematem nieufności i nadużycia

Praktyka psychoterapeutyczna z perspektywy terapii schematów jest złożona. Poniżej podamy kilka ogólnych wskazówek dotyczących tego procesu i jego technik wprowadzania zmian.

Zmiana na poziomie poznawczym

W psychologii poznanie rozumiane jest jako sposób przetwarzania informacji pochodzących z otoczenia. Odnosi się do sposobu, w jaki rozumujesz o wydarzeniach, które Ci się przytrafiają, do wspomnień, które masz w związku z nimi i do tego, jak rozwiązujesz wszelkie problemy.

Ludzie, którzy byli ofiarami nadużyć, rozwijają szczególną wrażliwość. Są doświadczeni w wykrywaniu zagrożeń środowiskowych, bez względu na to, jak małe mogą one być. W efekcie są nadwrażliwi.

Celem terapii schematów jest pomoc w ograniczeniu nadmiernego monitorowania otoczenia.

Terapia schematów stara się zaoferować alternatywne punkty widzenia na temat intencji innych osób.

Zmiana emocjonalna

Wspomnienia ofiar z ich nadużyć są dla nich niepokojące. Czasami są tak bolesne, że osoby te nie są w stanie do nich wracać. Zwłaszcza, gdy myślą o swoich prześladowcach.

Celem terapii schematów jest promowanie wyrażania ukrytej złości i pozwolenie jej na ujawnienie się. W tym celu wykorzystuje strategie narracyjne, na przykład pisanie listów.

Zmiana na poziomie behawioralnym

Kluczem jest robienie małych króków. Ponowne zaufanie innym nie jest łatwe. Należy to robić stopniowo i przede wszystkim bezpiecznie.

Dlatego terapeuci schematów pracują na podstawie zachowań, które implikują intymność. Klient musi mieć możliwość dzielenia się swoimi wspomnieniami i sekretami z kimś, z kim czuje się komfortowo. Musi także wyznaczyć granice dotyczące aspektów, które go ranią.

Czy Ty sam również wiesz, jak się bronić? Jest to bardzo istotne, jeśli czujesz, że jesteś celem nadużyć. Pomocne jest również stosowanie komunikacji asertywnej. Ponadto przydatne jest wyznaczanie granic. Musisz jednak zaakceptować fakt, że będą chwile, kiedy będą one wielokrotnie i celowo przekraczane. W związku z tym musisz zastanowić się, czy warto kontynuować pewne relacje.

Wreszcie, jeśli czujesz, że jesteś obiektem ciągłych nadużyć i nie wiesz, co z tym zrobić, pamiętaj, że psycholog lub psychiatra będą w stanie Ci pomóc.