Psychologia sportu: wszyscy możemy z niej skorzystać

Psychologia sportu to dyscyplina naukowa, z której korzystają zazwyczaj zawodowi sportowcy z najwyższej półki. Celem jej stosowania jest poprawa wydajności za pomocą określonych narzędzi.
Dziś konkurencja w sporcie jest niezwykle zacięta.

Psychologia sportu spowodowała, że czynniki, które wcześniej były traktowane jako mało ważne, ponieważ uważano, że nie wpływają znacząco na wydajność i wyniki sportowca, są teraz uznawane za najważniejsze.

Bardzo małe różnice mogą dzielić zawodnika, który zajmie pierwszą lokatę od tego, który dotrze na metę jako ostatni. To właśnie w celu zminimalizowania tych różnic do gry wkracza psychologia sportu, aby móc wskoczyć na wyższą pozycję.

Ale nie oznacza to, że tylko profesjonalni sportowcy mogą z niej skorzystać. Jest wręcz przeciwnie. Każdy z nas może skorzystać z technik stosowanych przez psychologię sportu. W końcu wszyscy mamy przed sobą codzienne wyzwania, które musimy regularnie przezwyciężać. Wszyscy chcemy mieć się lepiej i uzyskiwać nowe cele. A to przecież niewiele różni się w ogólnej koncepcji od sportu, nieprawdaż?

Sportowcy wiedzą, że znaczna część ich zwycięstw sprowadza się przede wszystkim do stanu psychicznego. Potrzebują oni najwyższego stopnia koncentracji, pewności siebie, tolerancji dla frustracji i orientacji na osiągnięcie zamierzonych celów. My także potrzebujemy tych wszystkich rzeczy w naszym codziennym życiu. Dlatego właśnie tak dobrze jest nauczyć się taktyk stosowanych przez psychologów sportowych i pomyśleć o włączeniu ich do naszego codziennego życia.

“Wszystko, co wiem na pewno na temat moralności i obowiązków ludzi, a w szczególności mężczyzn, zawdzięczam piłce nożnej”.
–Albert Camus–

Trzy udane techniki, jakie oferuje psychologia sportu

Psychologia sportu oferuje nam wiele mniej lub bardziej przydatnych technik. Jednak trzy z nich są najczęściej używane i mogą się okazać przydatne dla każdego z nas. Okazuje się bowiem, że są one bardzo skuteczne. Te trzy techniki to:

• Wizualizacja. Metoda ta polega na wyobrażaniu sobie różnych scenariuszy. Następnie, należy w naszym umyśle opracować sposób, w jaki będziemy reagować, gdy się w takiej sytuacji znajdziemy. Chodzi w niej o to, aby wykonać wizualizację używając jak największej ilości szczegółów. Do tego należy zawsze wizualizować przy tej okazji swój własny sukces. Zawodnicy uprawiający dyscypliny indywidualne używają tej techniki bardzo często, podobnie jak biznesmeni i menedżerowie.
• Pozytywny dialog wewnętrzny. Metoda ta polega na zrozumieniu tego, co mówisz do samego siebie i jak na te pytania odpowiadasz. Kiedy ten dialog jest pozytywny i zachęcający, zwiększa on Twoje umiejętności. Ta technika jest szeroko stosowana przez osoby uprawiające sporty indywidualne wymagające specyficznych umiejętności technicznych, takie jak golf czy tenis.
• ”Jeśli… to…” Metoda ta polega na wyobrażeniu sobie różnego rodzaju problemów, które mogą pojawić się na Twojej drodze. Kolejnym krokiem jest opracowanie na własną rękę strategii lub odpowiedzi, których będziesz następnie używać. Jest to technika, która zwiększa pewność siebie i płynność działania w takich przypadkach.

Możesz użyć niektórych z opisanych powyżej technik lepiej niż innych. Możesz też użyć wszystkich trzech jednocześnie. Wszystko zależy od tego, która z metod najbardziej pasuje do Twoich potrzeb. Sportowcy uprawiający swoje dyscypliny w światowej czołówce, używają ich jako kluczowego elementu treningu psychologicznego.

Eksperyment prowokujący do myślenia

Aby spróbować zmierzyć skuteczność technik, jakie oferuje psychologia sportu, przeprowadzono pewien specjalny eksperyment. BBC zaprojektowało pewne zadanie, które następnie przeprowadziło w praktyce w 2012 r. W eksperymencie tym wzięło udział ponad 44 000 osób.

Uczestnicy badania musieli przejść serię testów, które miały jedną wspólną cechę. Każdy z uczestników musiał wziąć udział w sytuacji, która poddawała go wysokiemu poziomowi stresu. Następnie naukowcy zmierzyli wyniki pod kątem ilościowym oraz jakościowym, a następnie i zaprezentowali uczestnikom trzy podstawowe techniki oferowane przez psychologię sportu. Następnie powtórzyli test, a uzyskane tym razem wyniki były naprawdę niesamowite.

Praktycznie wszyscy biorący udział w badaniu poprawili swoje wyniki. Wyniki były tak znaczące, że przyciągnęły uwagę innych naukowców. Naukowcy wciąż badają rezultaty tego i innych badań, aby poprawić i zoptymalizować stosowane do tej pory techniki.

Psychologia sportu i jej codzienne zastosowania

Istnieje kilka obszarów, w których przetestowano już podstawowe techniki, z jakich składa się psychologia sportu. Niemal zawsze zapewniały one lepszą wydajność w różnych aspektach. Skoro już poruszyliśmy jednak ten temat, warto go rozwinąć. Wiemy bowiem, że niektóre techniki mają lepsze zastosowanie w pewnych sytuacjach i obszarach niż inne.

Zobaczmy zatem kilka najciekawszych przykładów:

• Wystąpienia publiczne. Eksperci wykazali, że technika “Jeśli… to…” działa bardzo dobrze wtedy, gdy dana osoba żywi silną obawę przed różnego rodzaju wystąpieniami publicznymi. W takich przypadkach ta metoda zwiększa pewność siebie. Wystarczy wyobrażać sobie różne możliwe trudności, ale także strategie, by stawić im czoła. W efekcie strach maleje.

• Działania obarczone wysokim ryzykiem. Działania wiążące się z ryzykiem generują większy poziom stresu i niepokoju. Naukowcy wykazali, że technika wizualizacji jest szczególnie skuteczna w tego typu sytuacjach. Na przykład chirurdzy zyskują ogromnie dużo pewności przed czekającymi ich trudnymi operacjami właśnie dzięki ich wizualizacji. Tworzą oni mentalną mapę postępowania podczas całej procedury operacyjnej, co daje im w efekcie o wiele lepszą wydajność.
• Stresujące sytuacje społeczne. Pomyśl na przykład o sytuacji z udziałem jakiegoś ważnego dla Ciebie autorytetu. Obserwacje pokazują, że najbardziej odpowiednią techniką jest tu pozytywny dialog wewnętrzny. Przynosi on danej osobie więcej pewności siebie i pomaga jej lepiej radzić sobie z sytuacją.

Opisane w naszym dzisiejszym artykule techniki, które oferuje nam psychologia sportu okazały się skuteczne dla wielu sportowców. Dlaczego więc nie miałyby sprawdzić się także w naszym przypadku? Ważne jest jednak to, aby zachować odpowiedni poziom dyscypliny i wprowadzić ją w życie. Zobaczysz błyskawicznie różnicę na plus. Ale tylko wtedy, gdy będziesz wystarczająco konsekwentny i będziesz z nich korzystał codziennie.