Prokrastynacja: dlaczego tak często odkładamy sprawy na później?

Napisane i zweryfikowane przez psycholog i dziennikarz Sara Clemente.

Ostatnia aktualizacja: 22 grudnia, 2022

Ile razy zdarzyło Ci się, że miałeś coś ważnego do zrobienia, a potem po prostu to odkładałeś i odkładałeś na później aż skończyło się na tym, że nigdy tego nie robiłeś? Czy uważasz, że to lenistwo jest uzasadnione? Czy uważasz, że istnieje jakieś rozwiązanie tego problemu? Dziś porozmawiamy o zjawisku, jakim jest prokrastynacja – o tym, jakie są jej konsekwencje i jak przestać odkładać sprawy na później.

Prokrastynacja jest bezpośrednio związana z naszą wolą, naszą gotowością do działania. Jest to działanie polegające na opóźnianiu lub odkładaniu sytuacji lub czynności, które są na naszej liście rzeczy do zrobienia, takich, które naprawdę powinniśmy robić. Spójrzmy, co ją powoduje.

Prokrastynacja czyli zrobię to jutro… albo w następnym miesiącu

Wyobraź sobie, że musisz napisać raport dla jednego z Twoich najważniejszych klientów. Szef próbuje Cię pośpieszyć, bo od tego zależy bardzo ważna transakcja. Zwykle starasz się to zrobić tak szybko, jak to możliwe.

Jednakże, prokrastynacja skłania Cię do odkładania tego na później. Wykonujesz nawet wiele małych, innych zbytecznych zadań, które naprawdę nie były pilne, w rezultacie pozostawiając ważny raport na koniec tygodnia.

Inny przykład. Twoja torebka została skradziona, a wewnątrz niej było między innymi prawo jazdy i kilka kart kredytowych. Zwykle zgłosiłbyś to natychmiast, anulował swoje karty kredytowe i poczynił przygotowania do uzyskania nowych. Niewykonanie tego byłoby nie tylko dość głupie, ale byłoby również inną formą prokrastynacji.

Prokrastynacja i jej konsekwencje

Prokrastynacja wywołuje niepokój, ponieważ po prostu wydaje Ci się, że nie masz wystarczającej siły woli, aby zakończyć sprawy, które masz do zrobienia.

Czujesz się tak bezradny i bezsilny! Zastanów się nad przykładami: odkładamy sprawy na czas nieokreślony, mimo że wiemy doskonale, że są one rzeczywiście pilne i powinny zostać wykonane bez opóźnień. Nie robienie tego pozostawia na nas wielki ciężar. Opóźnienie zadania nie zmniejsza niepokoju, złości ani zmartwienia, które możemy odczuwać. W rzeczywistości sprawia tylko, że czujemy się gorzej.

Uczucia te będą się nasilać wraz z upływem czasu, a konflikt pozostanie nierozwiązany lub praca zostanie przerwana. Wiemy, że coś ważnego jest w toku i że będzie źle, jeśli nie stawimy temu czoła. Co więcej, jeśli robimy to często, zmiana może być bardzo trudnym nawykiem.

Osoby odkładające wszystko na później żyją przez długi czas w stanie letargu. Są zanurzeni w nieważnych czynnościach, podczas gdy inne rzeczy, które powinni zrobić, są odkładane i nigdy nie są wykonywane.

Powody, dla których odkładasz rzeczy na czas nieokreślony

Kiedy opóźniamy sprawy, robimy to z jednego z dwóch powodów. Albo zastąpiliśmy to innym działaniem, które jest przyjemniejsze lub nieważne lub po prostu wolimy nie robić nic.

Jeśli spróbujemy usprawiedliwić sytuację, mówiąc, że ważniejsza jest inna rzecz, to stajemy się ofiarami teraźniejszości. Istnieje tendencja do uważania naszych codziennych spraw za pilniejsze.

Ale kiedy to robimy, większe projekty z długoterminowymi nagrodami lub korzyściami schodzą na dalszy plan. Cokolwiek stanie się tego dnia, automatycznie stanie się najważniejszą rzeczą. Kompletnie nie ustalamy swoich priorytetów.

Jeśli zdecydujemy się nic nie robić, wtedy naprawdę zmieniamy się w naszych najgorszych wrogów. Chociaż dobrze jest odpoczywać od czasu do czasu, istnieje niebezpieczeństwo, że wpadniemy w lenistwo. Po prostu nie mamy na to ochoty, a konsekwencje zapłacimy w dłuższej perspektywie.

Prokrastynacja powstrzymuje Cię przed osiągnięciem Twojego potencjału.

Strategie, które powstrzymają odkładanie wszystkiego na później

Zadając sobie kilka konkretnych pytań, możesz dotrzeć do sedna swojej prokrastynacji.

• Jeśli i tak będę musiał to zrobić, to co ja właściwie osiągam, odkładając to na później?
• Czy to dotyczy tylko mnie czy także innych ludzi?

Kiedy odpowiesz na te pytania zgodnie z prawdą, twoje podejście prawie na pewno się zmieni. Jednak nadal potrzebujesz więcej strategii w swoim arsenale.

Zasada 2 minut: ta prosta strategia opiera się na założeniu, że jeśli planujesz coś zrobić przez więcej niż 2 minuty, to przestań planować i po prostu to zrób.

Pokonaj opór: gdy zrobisz pierwszy krok, twoje wahanie się lub strach przed zrobieniem tego zniknie.

Zarządzaj swoją energią: Jeśli jesteś zmęczony lub zły, szansa na odłożenie rzeczy na później wzrośnie.

Dziel i zarządzaj: Podział pracy na małe zadania lub konkretne kroki pomoże Ci szybciej zobaczyć linię mety.

Nagradzaj się: Kiedy osiągniesz swój cel, dobrze jest się nagrodzić. Zrób coś, co lubisz lub coś co pomaga Ci się zrelaksować.

Pozytywna prokrastynacja

Jest coś, co nazywa się pozytywną prokrastynacją i składa się z dobrych intencji, które mogą mieć osoby, które odkładają wszystko na później. Na przykład osoba, która odkłada rzeczy, które są nudne, monotonne lub takie które, będą bolesne, ma dobrą intencję jaką jest uniknięcie nudy i bólu.

Perfekcjoniści są świetnymi prokrastynatorami. Ponieważ zawsze będą chcieli doskonałych rezultatów, będą unikać robienia czegokolwiek szybko, a czasem nawet nie będą tego rozpoczynać. Nie zaczną zadania, dopóki nie będą pewni, że mają wystarczająco dużo czasu, aby idealnie to ukończyć.

Jest też coś, co nazywa się produktywnym lenistwem. Ta teoria mówi o ludziach, którzy szukają sztuczek, rozwiązań lub skrótów, aby zrobić coś, co muszą zrobić, używając jak najmniejszego wysiłku.

Unikanie obowiązków lub ukrywanie się w nieistotnych zadaniach może przekształcić cię w chronicznego prokrastynatora. Nasza rada dla Ciebie polega na szukaniu rozwiązania i zmianie negatywnego nastawienia. Postaraj się najpierw uporać z bardziej złożonymi problemami lub zadaniami na liście. To nie potrwa długo, zanim poczujesz się lepiej sam ze sobą!