Paul Ekman i sposoby wykrywania oszustwa

Wokół nas istnieje niewidzialny świat pełen emocji. Wszystkie one są tak intrygujące, że wielu naukowców badało je z wielu perspektyw. Dziedzina psychologii nie jest wyjątkiem. Na przykład można rzec, że Paul Ekman i oszustwo idą w parze, ponieważ naukowiec ten włożył mnóstwo pracy w badanie tego zagadnienia.

W tym artykule dowiesz się, jak Paul Ekman opracował teorię, na podstawie której można wykryć oszustwo. Ale na początek dowiesz się czegoś więcej o tym wyjątkowym człowieku.

Czy można wykryć oszustwo? Z naszego dzisiejszego artykułu będziesz w stanie dowiedzieć się, co Paul Ekman ma do powiedzenia na ten ciekawy temat.

Paul Ekman i badania nad oszustwem

Paul Ekman jest jednym z najważniejszych psychologów w dzisiejszych czasach. Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne (oryg. American Psychological Association – APA) nagrodziło go nawet za trafność i głębię jego wkładu w tę dziedzinę. Jego najbardziej znaczące prace dotyczą emocji i mikroekspresji twarzy.

Ponadto Paul Ekman także trzymał kilka nagród za swoje badania naukowe. Na przykład wręczono mu Nagrodę Eureki za promowanie zrozumienia nauki, a także nagrodę im. Williama Jamesa Fellowa. Ponadto brał udział jako ekspert w filmie dokumentalnym stworzonym przez BBC i był też inspiracją dla serialu Lie to Me.

Paul Ekman urodził się 15 lutego 1934 r. w Stanach Zjednoczonych. Obecnie jest uznawany za jednego z najbardziej wpływowych psychologów XX wieku. Był także profesorem psychologii na Uniwersytecie Kalifornijskim (oryg. University of California) i doradcą Departamentu Obrony Stanów Zjednoczonych, a także FBI.

Napisał kilka książek popularnonaukowych, takich jak The Nature of Emotion: Fundamental Questions. Napisał także kilka artykułów do gazet i czasopism o swojej pracy upowszechniającej wiedzę o psychologii. Nadal prowadzi badania nad mechanizmami oszustwa.

Czym jest oszustwo?

„Oszustwo”, zgodnie z definicją zawartą w Webster’s Dictionary (zwanym także słownikiem Merriama-Webstera), to „czynność polegająca na zmuszeniu kogoś do zaakceptowania jako prawdziwego lub ważnego tego, co fałszywe lub nieważne”.

Teraz, aby wiedzieć, co to dokładnie znaczy, musisz zrozumieć, że według Ekmana istnieje sześć podstawowych emocji. Są to:

• strach,
• złość,
• wstręt,
• szczęście,
• zaskoczenie
• i smutek.

Każda emocja związana jest z językiem niewerbalnym, który jest rodzajem komunikacji odzwierciedlającej mimikę twarzy. Zdarza się, że chociaż ludzie wolą rozmawiać, wyrażają także swoje samopoczucie w sposób niewerbalny.

Poczucie bycia oszukanym lub bycie oszustem nie jest tutaj wyjątkiem. Ludzie mogą w równym stopniu wyrazić te emocje na obu poziomach.

Jak według Paula Ekmana można wykryć oszustwo?

Zdaniem Paula Ekmana ludzie nie są zbyt dobrzy w maskowaniu wyrazu twarzy, kiedy są podekscytowani. A to oznacza, że analiza mimiki twarzy może zapewnić mnóstwo cennych informacji.

Wykrywanie podstępu jest zatem możliwe dzięki interpretacji wyrazu twarzy. Ludzie komunikują się również za pośrednictwem innych części ciała, ale według autora to właśnie twarz jest najbardziej wyrazistym elementem przekazu.

Oto kilka wskaźników mimiki twarzy, na podstawie których można wykryć oszustwo:

• Twarz może zawierać podwójną wiadomość. Tę, jaką kłamca chce zademonstrować i tę, którą chce ukryć.
• Oryginalna mimika nie jest wcale dobrowolna. Dlatego też łatwiej jest wykryć oszustwo, jeśli wiesz, jak je zidentyfikować.
• Różnice w wyglądzie oka powodowane przez mięśnie otaczające gałkę oczną. Zmieniają one kształt powiek, widoczność tęczówki i twardówki w oku. A wraz z tym ogólne wrażenie, jakie można uzyskać, patrząc komuś prosto w oczy.
• Kierunek spojrzenia danej osoby. Ludzie z reguły odwracają wzrok, gdy czują się winni lub zawstydzeni.
• Częstość mrugania zwiększa się lub zmniejsza, gdy ludzie odczuwają określone emocje.

Kluczowym elementem pozwalającym na wykrycie oszustwa jest czas trwania danego wyrazu twarzy. Łatwiej jest stwierdzić, że ktoś nie jest wobec nas szczery, gdy jego mimika utrzymuje się przez dłużej niż 10 sekund.

Inne sposoby analizy potencjalnego oszustwa

Fałszywe uśmiechy, synchronizacja, rozszerzenie źrenic, aktywacja odpowiednich mięśni twarzy i zarumienienie policzków to inne zjawiska, które służą jako punkt odniesienia w wykrywaniu oszustwa.

Można także wykryć je na podstawie słów, tonu głosu i pozycji całego ciała. Oszuści są bardziej oszczędni w słowach, więcej wysiłku inwestują w swoją misję ukrycia prawdy. Jednak zaniedbują przy tym inne rzeczy, takie jak właśnie mimika twarzy.

Ton głosu, pauzy i błędy werbalne mogą pomóc Ci dowiedzieć się, czy ktoś Cię oszukuje. Zawierają one elementy, które nie pasują po prostu przekazu, który dana osoba zamierza przekazać słowami.

Czy miałeś kiedyś wrażenie, że coś po prostu nie pasuje do sposobu, w jaki ktoś Ci coś mówi? Zastanawiasz się, co tak naprawdę słyszysz. Wynika to z tego, że znaczna część analizy zachowania niewerbalnego zachodzi nieświadomie.

Analogicznie rzecz birąc, oszustwo jest również powiązane z kłamstwem. Aby to zdefiniować, Paul Ekman twierdzi, że należy wziąć pod uwagę zarówno kłamcę, jak i jego ofiarę. Tak też wyraził się w swojej książce zatytułowanej Telling Lies: Clues to Deceit in the Marketplace, Politics and Marriage.

Kłamstwo zdarza się, gdy odbiorca nie chce być oszukiwanym. Ponadto występuje wtedy, gdy ten, kto wygłasza kłamstwo, wcześniej nie powiadomi Cię o swoim zamiarze.

Technologia wykrywania oszustw

Poligraf jest kolejnym wykrywaczem kłamstw, a niektórzy nazywają go „łowcą kłamców”. To urządzenie rejestruje reakcje ciała osoby podczas przesłuchania. Jednak pomimo tego, że prokuratorzy w wielu krajach je stosują, żadne wiarygodne badania nie potwierdzając jednoznacznie skuteczności tej metody, co nie pozwala rozstrzygnąć, czy ktoś kłamie, czy też mówi prawdę.

Krótko mówiąc, emocje są cennym źródłem na potrzeby analizy zachowań. Mogą objawiać się one lub ukrywać na wiele sposobów. Wśród nich szczególnie ważny jest język niewerbalny, a Paul Ekman i jego wkład w badanie oszustwo wyróżniają się na tym tle znacząco. Co za wspaniałe dziedzictwo pozostawi nam po sobie ten wybitny naukowiec!