Jak odmawiać dzieciom w pozytywny sposób

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Anet Diner Gutverg.

Ostatnia aktualizacja: 14 września, 2023

W wyniku opracowania nowych koncepcji dotyczących edukacji i pozytywnej dyscypliny słowo „nie” (zwykle używane przez naszych rodziców i dziadków) jest często postrzegane jako coś złego. To sprawia, że ​​wielu rodziców czuje się zagubionych, nie wiedząc, co zrobić, aby wyznaczyć granice. Mówiąc „nie”, szukają sposobu narzucenia swoich kryteriów, by jednocześnie nie zostać uznanym za sztywnych lub autorytarnych. Mamy dobrą wiadomość – możesz nauczyć się odmawiać dzieciom w pozytywny sposób.

Kiedy mówisz „nie” swoim dzieciom, aby sprzeciwić się jednemu z ich życzeń, zastanów się, czy istnieje uzasadniony powód, a tym samym, czy Twoja odmowa jest uzasadniona. Pamiętaj, że istnieje granica między „tak” a „nie”. Aby odmawiać dzieciom w pozytywny sposób, możesz powiedzieć dziecku, że może robić, co chce, ale później, w odpowiednim czasie. Możesz również zaoferować mu inne alternatywy, które uważasz za odpowiednie i które mogą spodobać się dziecku.

Twoim celem jest pomóc dziecku nauczyć się samokontroli i działania zgodnie z określonymi zasadami. Chociaż jest to długi i ciągły proces, nie zapominaj, że są tylko dziećmi. To na Tobie spoczywa odpowiedzialność za ich edukację. Zachowaj cierpliwość!

Ciekawość naszych dzieci budzi nasze lęki

Dzieci są z natury ciekawe, ale ta ciekawość wydaje się zanikać, gdy dorastają. Być może powiedzenie „nie” powstrzymuje ich ciekawość, ponieważ wzbudza gniew dorosłych. Poza tym sposób, w jaki dzieci uczą się w szkole, oparty na ciągłym powtarzaniu, również nie pomaga w rozwoju ciekawości.

Z drugiej strony rodzicom bardzo trudno jest pozwolić swoim dzieciom odkrywać świat tak, jak chcą, z obawy przed tym, że same się skrzywdzą. Pamiętaj jednak, że Twoja nerwowość może przejąć nad Tobą kontrolę i sprawić, że zawsze będziesz mówić „nie”, „nie rób tego!” albo „wracaj tutaj!”. Niestety nie jest to dobry sposób, by odmawiać dzieciom w pozytywny sposób.

Możesz spróbować podjąć wysiłek, ale ten wysiłek może również wywołać u Ciebie lęk. Możesz się tak przestraszyć w pewnym momencie, że zaczniesz z całej siły pokrzykiwać „Nie!”. Zwróć uwagę, że kiedy to robisz, wprowadzasz swoje dzieci w błąd. Będą myśleć: „Dlaczego krzyczysz na mnie, skoro mi pozwoliłeś(-aś)?”.

Najlepiej jest towarzyszyć swoim dzieciom podczas, gdy odkrywają świat. Uświadom sobie, co naprawdę jest dla nich niebezpieczne. Nie dzieje się nic złego, kiedy Twoje dzieci przewracają się podczas zabawy na trawie. Ale nieostrożne schodzenie z drabiny może być niebezpieczne. Dołącz do dzieci, ale także daj im przestrzeń. Daj im trochę wolności i ufaj ich osądowi, gdy rosną, zamiast bez ogródek mówić „nie”.

Aby odmawiać dzieciom w pozytywny sposób, wyjaśnij powód odmowy

W wielu przypadkach słowo „nie” jest niepotrzebne. Jeśli nie chcesz, aby Twoje dzieci czegoś dotknęły, możesz powiedzieć „To jest brudne”, „To nie Twoje” lub „To może Cię skrzywdzić”. Wyjaśnij im, jak działają rzeczy „Krzesła są przeznaczone do siedzenia” lub „Traktuj ludzi, rzeczy i zwierzęta z szacunkiem”.

Wyjaśnij dzieciom powody Twoich działań i powiedz: „Jestem teraz zajęty(-a), będę mieć dla Ciebie czas za chwilę”. W ten sposób Twoje dzieci będą rozumiały, co się dzieje, zamiast czuć się skrytykowane bez powodu.

Procedury i granice mogą pomóc Ci odmawiać dzieciom w pozytywny sposób, na przykład: „Czas wziąć kąpiel, a potem iść spać, masz jutro szkołę!” lub „Chodźmy do domu, robi się późno i muszę zrobić obiad”. Wiemy, jakie to frustrujące, gdy Twoje dzieci chcą jeść słodycze i fast-foody przez cały czas. Można jednak powiedzieć: „zamiast tego zjedzmy owoce, one są równie smaczne i nie sprawią, że potem będziesz się źle czuć”.

Jest tyle innych rzeczy, które możesz zrobić i powiedzieć, zamiast po prostu krzyknąć „nie”. Wyjaśnij swoim dzieciom konsekwencje ich działań.

Na przykład: „Jeśli uderzysz kolegę, nie będzie chciał się z Tobą bawić” lub „Jeśli się nie uczysz, nie zdasz testu”.

Alternatywy dla „nie” – sposoby, by odmawiać dzieciom w pozytywny sposób

Istnieją alternatywne sposoby, by odmawiać dzieciom w pozytywny sposób, które pomogą dzieciom w podejmowaniu ich własnych decyzji w przyszłości. Twoje dzieci nie zawsze łatwo przyjmą odmowę, czasem będą walczyć! Jesteś głównym autorytetem, ale zmuszanie dzieci do podążania za systemem, bez pozostawiania im przestrzeni na oddech, nie ułatwi im dorastania.

Radzenie sobie z dziećmi czasem jest trudne. Swoją energią mogą one sprawić, że stracisz opanowanie. Jednak przy innej postawie i sposobie myślenia, lepiej przyczynisz się do ich rozwoju.

Zaproponuj im alternatywy: „To zbyt niebezpieczne, lepiej pomóż mi z tym”, „Pada, więc nie możemy wyjść. Zamiast tego obejrzyjmy film!”. Powiedz im coś, co sprawi, że chętniej pójdą spać, zaoferuj możliwość zabrania ze sobą do łóżka tego, co zechcą: lalki, pluszowego misia lub książki.

Kiedy musisz powiedzieć „nie”

Oczywiście zdarzają się sytuacje, w których nie ma miejsca na dyskusje i musisz po prostu powiedzieć „nie”. W takich chwilach mów do dzieci stanowczo, ale nie krzycz. Nie ma powodu, aby być wobec nich niegrzecznym. Nie obrażaj ich ani nie mów rzeczy, których możesz później żałować. Mów w bezpośredni sposób i zwracaj się do nich po imieniu. Wyrażaj się w jasny sposób: „Jestem na Ciebie zły(-a), NIE podoba mi się to, co zrobiłeś”.

Mów wyłącznie o ich działaniach, ale nie pozwól im myśleć, że ich zachowanie definiuje ich jako ludzi. Zamiast mówić „Jesteś złym dzieckiem”, powiedz „Zrobiłeś coś złego”. Nie mów „Jesteś leniwy”, powiedz „Zrobienie tego zajęło Ci zbyt wiele czasu”.

Bądź dla dzieci wzorem do naśladowania i pokaż, jak robi się różne rzeczy. Pamiętaj też, aby pokazać im konsekwencje ich działań i zachowaj odwagę: „Nie umyliście zębów, więc nie przeczytam Wam dziś opowiadania na dobranoc”.

Znalezienie alternatywnych sposobów, by odmawiać dzieciom w pozytywny sposób i ustalenie granic spowoduje, że staniesz się inteligentnym rodzicem. Znalezienie alternatywy dla słowa „nie” jest mądrą, pozytywną rzeczą, którą warto zrobić. Pozwoli Ci to wypełnić Twój przewodnik dla rodzica kryteriami, zrozumieniem i logicznymi zasadami.

To nowe podejście prawdopodobnie będzie wymagać wiele wysiłku z Twojej strony. Możesz czuć zmęczenie, a czasem mieć wrażenie przegranej, ale nie zawsze tak będzie. Gdy dzieci przyzwyczają się do tej dynamiki, wszystko będzie łatwiejsze. Będą w stanie zrozumieć Twój punkt widzenia i myśleć z wyprzedzeniem o swoich działaniach, o tym, czego chcą, a czego nie chcą.