Noradrenalina - substancja odpowiedzialna za zachowanie i emocje

Gdy ustanowisz sobie pewien cel i czujesz motywację do jego osiągnięcia, pewna substancja pomaga ci się na nim skoncentrować. To noradrenalina.

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Valeria Sabater.

Ostatnia aktualizacja: 10 grudnia, 2021

Nagły obrót w celu uniknięcia wypadku. Wzrost produktywności przed egzaminem. Poczucie przyciągania do innej osoby. Przejście przez trudny czas w pracy… We wszystkich tego typu sytuacjach z naszego życia bierze udział ważna substancja o nazwie noradrenalina.

Jak wiadomo, zachowanie i emocje regulowane są przez fascynujący chemiczny świat hormonów i neuroprzekaźników. Każda świadoma i nieświadoma reakcja zapośredniczona jest przez dopaminę, serotoninę, endorfiny, acetylocholinę, GABA itp.

Substancje te wytwarzane są przez organizm i przekazują sygnały pomiędzy neuronami w celu wykonywania różnorodnych działań. Podniesiony lub obniżony poziom którejś z tych substancji skutkuje zmianami. Mogą one dotyczyć nastroju, poziomu energii czy stresu.

Noradrenalina to jeden z najważniejszych hormonów. Dowiedz się dlaczego tak jest.

Noradrenalina: charakterystyka i funkcje

Noradrenalina lub norepinefryna to katecholamina pełniąca wiele funkcji fizjologicznych i homeostatycznych. To hormon i neuroprzekaźnik. Na poziomie strukturalnym przypomina epinefrynę, inną katecholaminę.

Wraz z innymi substancjami takimi jak dopamina i adrenalina należą do czynników odpowiedzialnych za przetrwanie, gdyż regulują reakcje takie jak ucieczka. Warto podkreślić, że noradrenalina to jeden z najważniejszych neuroprzekaźników działających przede wszystkim w obrębie parasympatycznego układu nerwowego (kontroluje odruchy bezwarunkowe).

Substancja ta wytwarzana jest w dwóch miejscach w organizmie. Do krwi uwalniają ją gruczoły nadnerczy. Może być też syntetyzowana przez miejsce sinawe, czyli obszar mózgu połączony z układem limbicznym, wzgórzem i podwzgórzem.

Co więcej, noradrenalina to jeden z 12 głównych neuroprzekaźników. Jej działanie ma duży wpływ zarówno na emocjonalny jak i fizyczny stan organizmu.

Przyspieszenie akcji serca

Przyczyn przyspieszenia akcji serca może być wiele. Nerwy, strach, reakcja alarmowa, emocje…

Siła mięśni i reakcji

Substancja ta odgrywa kluczową rolę w procesach niezbędnych do przetrwania. Kieruje reakcjami obronnymi i skłania do ucieczki. Zwiększa ukrwienie mięśni, co pozwala odpowiednio reagować w sytuacjach zagrożenia.

Motywacja do osiągania celów

Noradrenalina to paliwo motywujące nas do działania. Wraz z dopaminą reguluje tak ważne procesy jak uczenie się, zapamiętywanie i odczuwanie zadowolenia.

Noradrenalina a koncentracja

Daniel Goleman tłumaczył w swojej książce Focus, że uwaga jest jak mięsień, nad którym trzeba pracować. Dzięki niej kierujemy naszą energię i zasoby na pracę na rzecz naszych celów. Nie tylko kształtuje naszą produktywność, ale też pobudza do działania i koncentracji. Za te procesy odpowiada noradrenalina.

Pożądanie seksualne

Pożądanie seksualne regulowane jest przez neuroprzekaźniki. Miłość, namiętność i pociąg to czysta chemia, za którą odpowiedzialna jest noradrenalina.

Wahania poziomu noradrenaliny

Istnieją pewne stany psychiczne i emocjonalne w ramach których dochodzi do wahań poziomu noradrenaliny. Przy projektowaniu leków antydepresyjnych bierze się pod uwagę ten neuroprzekaźnik.

Dlatego inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny są tak skuteczne w leczeniu zaburzeń depresyjnych.

Zmiany w obrębie poziomu noradrenaliny wykazują wpływ na pewne stany.

• Depresja. Badania takie jak to zrealizowane przez Instytut Psychiatrii Ramón de la Fuente w Meksyku podają, że zmniejszenie produkcji i metabolizmu noradrenaliny może regulować rozwój depresji.
• Niepokój i stres. Noradrenalina, podobnie jak kortyzol, to hormon związany ze stresem. Gdy trwa on przez dłuższy czas dochodzi do objawów fizjologicznych takich jak tachykardia, rozszerzenie źrenic, podwyższony poziom glukozy we krwi…Przy atakach paniki obserwuje się wysoki poziom noradrenaliny.
• ADHD a noradrenalina. Zarówno dzieci jak i dorośli cierpiący na hiperaktywność doświadczają wahań poziomu tego neuroprzekaźnika. Występuje u nich zbyt niski poziom dopaminy i noradrenaliny oraz nadmierny wychwyt zwrotny ich obu.

Podsumowując, substancje tego typu biorą udział w niezliczonej ilości procesów od tych związanych z samopoczuciem po te o wiele bardziej złożone. Tak czy inaczej, jesteśmy w stanie je regulować za pomocą konkretnych strategii oraz działań farmakologicznych.