Nomadzi XXI wieku – dlaczego wybierają takie życie?

Czy chciałbyś przez większość życia nieustannie się przemieszczać, czy też wolisz choć na jakiś czas zagrzać gdzieś miejsce? Dawni nomadzi żyli właśnie w ten sposób. Na całym świecie nadal istnieje mnóstwo grup, które praktykują koczowniczy styl życia. Wyzwania, jakie przed nimi stoją we współczesnym świecie są jednak inne niż w przeszłości.

Czym zatem różnią się nomadzi XXI wieku od tych z dawnych czasów? Przede wszystkim nie żyją już oni w przemieszczających się społecznościach. Obecnie mamy do czynienia z nomadami jako jednostkami, które wybierają pozornie mniej stabilne życie ze względu na pojawiające się w ich życiu okoliczności lub potrzeby. Kim są współcześni nomadzi? Dlaczego wybierają taki styl życia? Dowiedz się więcej z naszego artykułu.

Nomadzi XXI wieku – typologia

Współcześni nomadzi mają różne oblicza, w zależności od motywacji, jaka stała za ich decyzją o prowadzeniu takiego trybu życia.

Nomadzi kulturowi i religijni

Są to grupy, których tradycje, praktyki i wierzenia są od zawsze związane z koczowniczym trybem życia. Są to ‘klasyczni’ nomadzi, którzy przemieszczają się z miejsca na miejsce w zależności od pory roku. Liczba ‘klasycznych’ nomadów znacznie się zmniejszyła wraz z rozwojem przemysłu.

Niektóre surowce naturalne, z których korzystali nomadzi nie są już tak łatwo dostępne. Co więcej, prawo niejednokrotnie zmusza ich do pozostania w jednym miejscu. Grupy te musiały przystosować się do zmian i nowych warunków.

Szacuje się, że obecnie liczba nomadów sięga obecnie ok. 40 milionów ludzi. Większość z nich żyje w Chile, Kolumbii, Wenezueli, Meksyku, Hiszpanii, Kenii i na Filipinach.

Nomadzi z wyboru

Nomadzi należący do tej grupy to osoby ciekawe świata. Przemieszczają się z miejsca na miejsce, aby poznać nowe kraje, zwyczaje, smaki i kulturę. Motywuje ich chęć rozwoju i nauczenia się czegoś więcej o świecie. Jeżdżą po różnych krajach i zazwyczaj nie mają stałego miejsca pobytu.

Ludzie robią to z bardzo wielu różnych powodów, ale zazwyczaj chcą po prostu doświadczyć czegoś nowego. Czują, że muszą wyrwać się z rutyny życia i wyjść na spotkanie przygodzie. Ich sposób przemieszczania się nie wygląda dokładnie tak, jak życie klasycznych nomadów. Świadomie wybierają oni jednak życie na walizkach i regularne przeprowadzki do nowych miejsc.

Do tej kategorii zaliczają się również tzw. knowmads. Określenie to jest połączeniem angielskich słów ‘knowledge’ (wiedza) i ‘nomads’ (nomadzi). Osoby należące do tej grupy nomadów przemieszczają się po to, aby poszerzyć swoją wiedzę i zbudować na jej podstawie nowe koncepty. Są to zazwyczaj ludzie bardzo elastyczni, którzy potrafią pracować w przeróżnych zespołach ponieważ mają wysoką zdolność adaptacji.

Nomadzi z przymusu

Bywa, że ludzie muszą się przenosić do nowych miejsc, ponieważ sytuacja nie pozwala im na pozostanie w domach, a nawet kraju. Mamy do czynienia z taką sytuacja w przypadku przymusowych przesiedleń. Najczęstszymi przyczynami takich sytuacji są:

• Łamanie praw człowieka
• Konflikty
• Prześladowania kulturowe, rasowe i religijne
• Przemoc

Nomadzi z przymusu nie powinni być myleni z imigrantami. Imigranci najczęściej sami wybierają kraj, do którego się przenoszą i w większości przypadków robią to, aby poprawić swoją sytuację finansową. Niektórzy podejmują taki krok tylko ze względu na np. lepszą pogodę w innym miejscu.

Z kolei nomadzi z przymusu nie tylko nie podejmują decyzji o pozostawieniu swojego domu, ale również nie mają wpływu na to, dokąd trafią. Muszą zazwyczaj zostać w jakimkolwiek kraju czy obozie, który ich przyjmie.

Nomadzi XXI wieku – charakterystyka

Nomadzi kulturowi

Są to zazwyczaj myśliwi, zbieracze, pasterze i grupy przemieszczające się w celu poszukiwania potrzebnych do przeżycia zasobów. Niektóre z cech, jakimi charakteryzują się te grupy, to:

• Bycie “w ruchu” – Myśliwi i zbieracze.
• Posiadanie pewnego systemu hierarchii – Grupy te mają system polityczny, administracyjny lub finansowy, choć jest on zazwyczaj dożo bardziej uproszczony niż w przypadku społeczności osiadłych.
• Wartości kulturowe – Mają oni własną sztukę, muzykę i tradycje. Grupy te mają również głęboko zakorzeniony szacunek do natury, ponieważ wiedzą, że to dzięki niej są w stanie przeżyć.
• Przemieszczanie się w poszukiwaniu surowców – Zatrzymują się tam, gdzie mają dostęp do pożywienia dla siebie i dla zwierząt.

Nomadzi z wyboru

Osoby te postrzegają przemieszczanie się jako okazję do nauczenia się czegoś nowego. Ich cechy charakterystyczne to:

• Dynamiczność – Są to ludzie aktywni, którzy chcą zmieniać świat i dostarczać innowacyjne rozwiązania.
• Zdolność adaptacji – Ludzie, którzy wybierają taki styl życia potrafią wyciągnąć co najlepsze z każdego miejsca, w jakim się znajdują. Są elastyczni i szybko odnajdują się z nowych miejscach i sytuacjach.
• Kreatywność – Nieustannie pojawiają się w ich głowach pomysły dotyczące nowych miejsc, które chcą odwiedzić i poznać.
• Empatia – Potrafią wczuć się w sytuację drugiej osoby, dzięki czemu łatwiej nawiązują kontakty z nowymi osobami.

W przypadku tzw. knowmadów mamy do czynienia z osobami, które są specjalistami w swojej dziedzinie zawodowej. Pracują oni nad projektami, które często zyskują na jakości dzięki kontaktowi danej osoby z różnymi miejscami i kulturami. Najczęściej są to osoby wykorzystujące nowoczesne technologie lub media społecznościowe.

Nomadzi z przymusu

Sytuacje przymusowej zmiany miejsca zamieszkania charakteryzują się następującymi cechami:

• Nieprzewidywalność – Jest to problem, którego nie można przewidzieć. Ludzie są zmuszeni do porzucenia swoich domów ze względu na zaistniałą sytuację.
• Rozproszenie – Każda osoba z danej społeczności wybiera drogę, która daje największą szansę przeżycia.
• Nieuregulowana sytuacja prawna – Jako że osoby te padły ofiarami przemocy i czują się zagrożone, żyją często w ukryciu.
• Niewidzialność – Wiele osób, które zostały przesiedlone po prostu o tym nie mówią.

Dlaczego w XXI wieku nadal istnieją nomadzi?

Odpowiedź jest prosta: z powodu globalizacji i rozwoju przemysłu. W związku ze zmianami, jakie wywołały te zjawiska, koczowniczy styl życia powrócił, ale w odmienionej formie. Niektórzy dawni nomadzi musieli zmienić swoje zwyczaje i przystosować się do nowych warunków. Pewne społeczności próbują trzymać się dawnych tradycji, ale na potykają wiele przeszkód.

Wiele osób staje się nomadami ze względu na przymusowe przesiedlenia będące efektem konfliktów zbrojnych w ich krajach. Z kolei nomadzi z wyboru to ci, którzy mają swobodę przemieszczania się i wykorzystują możliwości technologiczne, dzięki który mogą pracować w niemal dowolnym miejscu na świecie. Nie są oni uzależnieni od miejsca, więc postanawiają wybrać się w podróż i poznać lepiej świat.

Wszystkie wymienione powyżej rodzaje nomadów XXI wieku mają wspólną cechę polegającą na przystosowanie się do zmieniających się warunków. Czy w przyszłości taki styl życia nadal będzie miał rację bytu albo stanie się jeszcze bardziej powszechny? Wszystko zależy od tego, jak będzie się zmieniał świat i jakich rozwiązań będziemy potrzebować.