Najczęstsze żale osób starszych

To ciekawe, że kiedy osiągamy dojrzałość, większość z nas doświadcza pewnych żalów. Czym one są? Co więcej, co możemy zrobić, aby ich uniknąć?
Najczęstsze żale osób starszych
Valeria Sabater

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Valeria Sabater.

Ostatnia aktualizacja: 05 września, 2023

Na czym polegają najczęstsze żale osób starszych? Starsi ludzie często żałują, że przegapili pewne możliwości. Rzeczywiście, jak powiedział kiedyś poeta Fernando Pessoa: „Moja przeszłość to wszystko, czym nie udało mi się być”. Odnosił się do rodzajów załamań psychicznych, które ciągną się za nami latami. Na czym więc polegają najczęstsze żale osób starszych?

Kiedy ludzie osiągają podeszły wiek, istnieje wiele rzeczy, których mogą żałować. Na przykład często odkrywają, że popełnili niezliczone błędy podejmując decyzje. Co więcej, źle poradzili sobie w niektórych sytuacjach, co negatywnie odbija się na nich obecnie w podeszłym wieku. Mając to na uwadze, być może powinniśmy pamiętać o zmiennych, o które musimy zadbać dzisiaj, abyśmy jutro nie musieli niczego żałować.

„Nigdy nie jest za późno na to, by coś zmienić”.

-Charles Dickens (Oliver Twist)-

Najczęstsze żale osób starszych

Żal to wyniszczająca emocja. Jednak, jak większość uczuć, spełnia pewną funkcję. Skłania nas do naprawienia tego, co zrobiliśmy źle. Ale im jesteśmy starsi, tym bardziej zdajemy sobie sprawę, że istnieją pewne rzeczy, których nie da się naprawić i po prostu musimy je zaakceptować takimi, jakimi są.

Istnieje kilka naprawdę interesujących badań na temat żalu w starszym wieku. University of Manitoba (Kanada) twierdzi, że ta emocjonalna rzeczywistość wpływa na jakość życia, a nawet na zdrowie jednostki. Dlatego jest to wymiar o dużym znaczeniu dla dobrostanu psychicznego, którego nie należy ignorować.

Z tego powodu warto poznać najczęstsze żale osób starszych. W rzeczywistości mogą one działać jako przewodnik dla nas samych, aby osiągnąć satysfakcję w przyszłości. Oto lista dziewięciu z nich.

Zamyślony mężczyzna
Jedną z rzeczy, których starsze osoby żałują najbardziej jest fakt, że za bardzo skupiali się na spełnianiu oczekiwań innych ludzi.

1. Pomijanie tego, na co się miało ochotę

Bronnie Ware jest pielęgniarką hospicyjną, która napisała książkę The Top Five Regrets of the Dying (2019). W swoim dziele odniosła się do żalu często wyrażanego przez ludzi, którzy byli bliscy śmierci. Jedną z rzeczy, których najbardziej żałowali, było to, że żyli zgodnie z oczekiwaniami innych.

W rzeczywistości przekonanie, że zabrakło im odwagi do podjęcia pewnych decyzji, było dla nich źródłem wielkiego dyskomfortu. Rzeczywiście, to prawda, że czasami nasza rodzina i środowisko warunkuje naszą egzystencję do tego stopnia, że zmusza nas do dążenia do celów lub wybierania opcji, których wcale nie chcemy.

Lęki to ogrodzenia, które uniemożliwiają nam kontakt z tym, czego pragniemy. Kiedy się starzejemy, często żałujemy, że się ich nie pozbyliśmy.

2. Bycie bardziej szczerym w kwestii swoich uczuć

Ile razy powinniśmy powiedzieć: „Kocham Cię” lub: „Przepraszam”, ale tego nie robimy? Nigdy nie powinniśmy powstrzymywać się od wyrażania miłości naszym bliskim. To bardzo ważne. Co więcej, kiedy nie wyrażamy uczuć, stajemy się zgorzkniali.

3. Za mało czasu na to, co naprawdę ważne

Na co dzień dużo czasu poświęcamy zadaniom wykonywanym mechanicznie. Ale gdybyśmy się na chwilę zatrzymali, bylibyśmy w stanie ustalić, co jest ważne, a co nie oraz uznać, co należy potraktować priorytetowo.

Wypełnianie naszej teraźniejszości elementami wartościowymi jest niezbędne dla naszego dobrego samopoczucia. Nasze poczucie własnej wartości w dużej mierze wynika z tego, jak spędzamy czas.

4. Najczęstsze żale osób starszych – nadmierne zamartwianie się i zapominanie o życiu

Nadmierne zmartwienia ograniczają naszą egzystencję i odbierają nam możliwości rozwoju. Kiedy przyjrzymy się uważnie, wiele z tego, co nas martwi, nigdy się nie wydarzy. Gubiąc się w tych męczących labiryntach mentalnych, okazujemy pogardę dla piękna teraźniejszości.

Starsi ludzie często żałują, że pozwolili, aby stres i zmartwienia uniemożliwiły im prowadzenie bardziej zrelaksowanego i skoncentrowanego życia, w którym mogliby docenić wszystko, co się wydarzyło. Na przykład dorastanie ich dzieci.

5.  Stracone okazje

Uczucie strachu i niepewności zamykają drzwi do możliwości, których później żałujemy. Powszechny jest żal, że nie jesteśmy wystarczająco odważni, by powiedzieć „tak” niektórym zawodom lub miłości. Tak wiele tracimy z powodu niezdecydowania. W związku z tym badanie przeprowadzone przez Uniwersytet w Tilburgu (Holandia) pokazuje, jak bezczynność lub brak odwagi sprzyjają bolesnemu żalowi.

6. Najczęstsze żale osób starszych – za mało podróżowania

Najczęstsze żale osób starszych obejmują również niewystarczającą liczbę odbytych podróży. To dlatego, że spędzanie dużej części naszego życia w tym samym miejscu ogranicza nas z możliwości przeżywania nowych doświadczeń, nauki i poznawania poglądów innych osób.

W rzeczywistości nic nie wzbogaca nas jako ludzi tak bardzo, jak przekraczanie granic naszego codziennego środowiska w celu poznania innych krajów i kultur.

7. Niezrozumienie miłości

Niektórzy ludzie spędzają całe życie z niewłaściwą osobą. Dlatego powszechnym żalem jest niewybranie odpowiedniego partnera. Innym często pojawiającym się źródłem smutku jest niezakończenie pewnych relacji odpowiednio wcześnie, co uniemożliwiło odnalezienie prawdziwego szczęścia.

Zrozumienie podstaw zdrowej miłości jest umiejętnością ściśle związaną z satysfakcją z życia. Jeśli nie rozumiemy miłości właściwie, czujemy, że zawiedliśmy i zmarnowaliśmy życiowe szanse. To właśnie z tym między innymi wiążą się najczęstsze żale osób starszych.

8. Przyjaciele, którymi powinni się zająć

Innym częstym żalem starszych ludzi jest to, że nie mieli więcej przyjaciół. To dlatego, że nasze życie towarzyskie i przyjaźnie mają wielką wartość emocjonalną. Przyjaciele to osoby, z którymi się śmiejemy i uczymy. Co więcej, pomagają złagodzić nasz stres i możemy z nimi tworzyć plany, które karmią nasze nadzieje i marzenia.

Niestety, ludzie często osiągają podeszły wiek i żałują, że nie zadbali o pewne przyjaźnie lub że pozwolili odejść ludziom, których powinni byli przy sobie zatrzymać.

9. Najczęstsze żale osób starszych – zaniedbanie zdrowia

Dożycie 70 czy 80 lat w dobrym zdrowiu nie jest łatwym zadaniem. Z reguły cierpimy wtedy na dolegliwości, które są wynikiem niezdrowego trybu życia. Z tego powodu wiele osób żałuje, że nie uprawiało więcej sportu, nie jadło zdrowiej lub nie rzuciło palenia.

Zaniedbanie diety lub siedzący tryb życia jest często powodem do zmartwień, zwłaszcza gdy ktoś osiąga podeszły wiek. Ciało zaczyna się wtedy bardziej odzywać. W rzeczywistości osoby w podeszłym wieku zaczynają rozumieć, że zakres możliwości ich organizmu stanowi jednocześnie limit ich działania.

Starsza para siedzi na ławce i rozmyśla - najczęstsze żale osób starszych
Dbanie o nasze relacje pozwala nam dożyć starości z większą satysfakcją.

Jeśli nie chcesz mieć wyrzutów sumienia, bądź odważny i dbaj o to, co masz

Chcesz dożyć starości bez żalu i bolesnych wspomnień z przeszłości? Jeśli tak, zacznij od przeglądu swojego życia i tego, jak się teraz czujesz. Każdy czas jest odpowiedni na wdrożenie środków, które zapobiegną przyszłym żalom.

Oto kilka podpowiedzi odnośnie tego, jak się zestarzeć bez żalu:

  • Podróżuj. Nie bój się zerwać z rutyną.
  • Wyraź to, co czujesz do innych.
  • Zadbaj o swoje więzi społeczne i emocjonalne.
  • Doceń magię małych rzeczy w swoim codziennym życiu.
  • Organizuj chwile, które zapewniają dobre samopoczucie i szczęście.
  • Uświadom sobie, kto zasługuje na to, by być w Twoim życiu, a kto nie.
  • Miej cele zgodne z Twoimi wartościami i potrzebami.
  • Zainwestuj czas i wysiłek w swoje marzenia. Nie daj się ponieść presji innych ludzi.
  • Lepiej reguluj swój stres i zmartwienia, abyś mógł cieszyć się bardziej tym, co tu i teraz.

Wreszcie, chociaż prawdą jest, że nie będzie łatwo dotrwać do jesieni swojego życia bez żałowania czegokolwiek, postaraj się, aby było tego jak najmniej. Bądź odważny. Nie przegap okazji. Korzystaj z sytuacji, które przybliżają Cię do uczucia prawdziwej satysfakcji.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Matarazzo, O., Abbamonte, L., Greco, C., Pizzini, B., & Nigro, G. (2021). Regret and Other Emotions Related to Decision-Making: Antecedents, Appraisals, and Phenomenological Aspects. Frontiers in psychology12, 783248. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2021.783248
  • Newall, N. E., Chipperfield, J. G., Daniels, L. M., Hladkyj, S., & Perry, R. P. (2009). Regret in later life: exploring relationships between regret frequency, secondary interpretive control beliefs, and health in older individuals. International journal of aging & human development68(4), 261–288. https://doi.org/10.2190/AG.68.4.a
  • Zeelenberg, M., van de Bos, K., van Dijk, E., & Pieters, R. (2002). The inaction effect in the psychology of regret. Journal of personality and social psychology82(3), 314–327. https://doi.org/10.1037//0022-3514.82.3.314

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.