Mieć nastawienie – co ten termin dokładnie oznacza?

Prawdopodobnie w tym, czy w innym momencie swojego życia usłyszałeś zwrot typu „mieć nastawienie”. I chociaż jego znaczenie może wydawać się oczywiste dla niektórych, albo i wszystkich z nas, to jednak wyrażenie to wprawia w zakłopotanie wiele osób. Słowo „nastawienie” może mieć wiele różnych znaczeń, ale na koniec wszyscy i tak myślimy tylko o jednym z nich.

Ale co to właściwie znaczy „mieć nastawienie”? Liczne słowniki definiują to pojęcie jako uczucie lub opinię o czymś lub kimś. Mówią także, że może to być sposób zachowania spowodowany tym konkretnym uczuciem lub opinią.

Ale co to oznacza w praktyce? Bardziej specjalistyczne definicje twierdzą, że nastawienie jest stanem psychicznym i emocjonalnym charakteryzującym daną osobę. Dodają również do tego, że wynika ono głównie z doświadczeń z przeszłości.

Zarazem kształtuje także sposób, w jaki reagujemy na różnego rodzaju rzeczy i wydarzenia w naszym otoczeniu. Zasadniczo nastawienie jako takie nie ma jednej konkretnej definicji i nie ma także jednego określonego sposobu, aby je uzyskać.

W naszym dzisiejszym artykule postaramy się nieco bardziej zagłębić w ten temat. Zapraszamy zatem do lektury!

Co to w ogóle znaczy: „mieć nastawienie”?

Istnieją setki definicji tego, czym jest „nastawienie”. Jedną z naszych ulubionych opracował znany amerykański psycholog polskiego pochodzenia, Solomon Asch. Zdefiniował on nastawienie jako trwałe usposobienie utworzoną w oparciu o wcześniejsze doświadczenia. Kluczowym słowem jest tutaj „usposobienie”.

Usposobienie określające nasze wypadkowe nastawienie ma cechy zarówno poznawcze, jak i emocjonalne oraz behawioralne. Zatem nastawienie jest ogólnie rzecz biorąc kombinacją czynników emocjonalnych i racjonalnych, które prowadzą do konkretnej formy działania. Ale nieświadome rzeczy również odgrywają tutaj istotną rolę. Mogą lub nie mogą być takie same jak rzeczy i czynniki w pełni świadome.

Zasadniczo nastawienie jest więc predyspozycją do określonego rodzaju ludzi, sytuacji i rzeczy. Oznacza ono również, że możemy mieć kilka rodzajów nastawienia, jako prezentowanej postawy. Co więcej, oznacza to także, że nie możemy przejść przez życie bez przynajmniej jednego takiego przypadku. Jeśli tak jest, to dlaczego używamy tego wyrażenia tylko do opisania konkretnego rodzaju osoby lub podejścia do rzeczywistości?

Nastawienie i jego najbardziej typowe rodzaje

Wyrażenie „mieć nastawienie” tak naprawdę odnosi się jednak do konkretnego usposobienia. Warto jednak wspomnieć o tym, że mogą istnieć różne postawy. Co więcej, jedna osoba może prezentować kilka różnych z nich, jednocześnie lub w pewnych odstępach czasu. Swego rodzaju ciekawostką jest także to, że w rzeczywistości możemy nawet mieć dwie różne formy nastawienia wobec tego samego zagadnienia. I to w tym samym momencie.

Ogólnie rzecz biorąc ten czynnik może pomóc nam rozdzielić prezentowane przez nas postawy na odrębne grupy pod względem związanych z nimi emocji, działań, motywacji, relacji z innymi ludźmi i oceny docierających do nas bodźców z zewnątrz:

• Emocje: mogą być pozytywne, negatywne lub całkowicie neutralne. Pozytywne nastawienie występuje wtedy, gdy ktoś akceptuje coś lub kogoś z punktu widzenia emocjonalnego. Postawa negatywna oznacza rzecz jasna coś wręcz przeciwnego. Z kolei nastawienie neutralne oznaczają po prostu całkowitą obojętność pod względem płaszczyzny emocjonalnej.
• Działanie: może być ono być aktywne lub reaktywne. Postawa proaktywna obejmuje takie aspekty, jak inicjatywa i kierowanie się własnymi przekonaniami. Postawa reaktywna obejmują bierność i konformizm.
• Motywacja: ma ona związek z intencjami Twoich działań. Obejmuje takie rzeczy, jak czysto egoistyczne nastawienie, w oparciu o które realizujesz swój własny cel, wybrany wyłącznie przez siebie. Możemy także wyodrębnić motywację związaną z postawą altruistyczną, za pomocą której realizujesz cel wspólny dla Ciebie i innych osób.
• Relacje z innymi osobami: mają one związek z interakcją z ludźmi. Na przykład możesz manipulować, współpracować, przyjmować postawę pasywną, lub agresywną, czy też zachowywać asertywnie lub permisywnie.
• Ocena bodźców: w ten sposób reagujesz na wszelkiego bodźce wewnętrzne i zewnętrzne. To jest nastawienie typowo racjonalne lub emocjonalne, w zależności od tego, czy Twoja głowa czy też serce odgrywa w tym momencie rolę decydującą.

Uzyskanie dobrego nastawienia jako główny Twój cel

Wszyscy prezentujemy różnego rodzaju nastawienie wobec świata i nas samych. Tworzymy je na podstawie naszych wcześniejszych doświadczeń życiowych. Oczywiście powinniśmy także starać się być pozytywni, proaktywni, altruistyczni, współpracujący i racjonalni. Ta idealna kombinacja czynników jest tym, co ludzie mają na myśli, mówiąc o „idealnej postawie”.

Niestety, nie zawsze jest to możliwe. Rzadko kiedy możemy w równym stopniu wykorzystać wszystkie powyższe cechy. Równie rzadko kiedy jesteśmy w stanie rzeczywiście być tacy, jak to opisaliśmy powyżej.

I nikt nie może utrzymać tego doskonałego nastawienia w każdej sytuacji, bez względu na okoliczności. Zatem najlepiej więc będzie nie postrzegać tego pojęcia jako czegoś ze wszech miar obowiązkowego. Zamiast tego postrzegaj po prostu je jako swego rodzaju światło przewodnie.

Ale w czym pomaga nam nastawienie? Cóż, wszelkiego rodzaju postawy i podejścia do rzeczywistości, o których mówi ten konkretny termin mogą nam pomóc w prowadzeniu bardziej płynnego i zrównoważonego życiu. Może także pomóc nam uniknąć konfliktów, pokonać wszelkie przeszkody na naszej drodze, ułatwić interakcję z innymi ludźmi i zwiększyć naszą ogólną odporność.