Mediacja ma na celu doprowadzenie do porozumienia pomiędzy dwiema skłóconymi stronami. Czasem jest to rodzeństwo walczące o spadek, a czasem byli partnerzy kłócący się o prawa do opieki nad dzieckiem. Przypadków może być mnóstwo. Mediatorzy dzięki swoim umiejętnościom potrafią doprowadzić do tego, że dwie osoby, które początkowo nie są w stanie przebywać w tym samym pomieszczeniu podają sobie ręce.
Na czym zatem polega tajemnica mediacji? Według Any Criado Inchauspe, przewodniczącej Stowarzyszenia Mediatorów w Madrycie, kluczem do skutecznej mediacji nie jest mówienie, a słuchanie. Specjaliści dodają, że najlepsze porozumienie to takie, w którym obydwie strony są przekonane, że to ich przeciwnik się poddał. Ważne też jest, aby osiągnąć porozumienie, które będzie miało długotrwałe skutki.
Mediatorzy są jak drugoplanowi aktorzy w filmie, w którym główne role grają skłócone strony. Mediacja natomiast polega głównie na słuchaniu i zadawaniu odpowiednich pytań. Dzięki tym pytaniom obydwie strony zaczynają nawzajem się słuchać i zrozumieć potrzeby zarówno własne, jak i drugiej osoby.
Proces mediacji odgrywa bardzo ważną rolę między innymi na scenie politycznej, podczas prowadzenia wszelkiego rodzaju negocjacji. Bierze w nich udział bezstronna osoba, która ma za zadanie usprawnić cały proces. Dzięki tej pomocy, każda z negocjujących stron jest w stanie lepiej zrozumieć propozycje i żądania oponenta.
Nikt nie zrobi wszystkiego sam, ale każdy może zrobić coś.
Mediacja – porozumienie dzięki zrozumieniu cudzych potrzeb
Celem skutecznej mediacji jest pokazanie obydwu stronom szerszej perspektywy niż ta, którą obydwie strony widzą na samym początku procesu.
Zazwyczaj każda ze stron przystępuje do mediacji z dobrze przygotowanym zestawem argumentów. Omówiły to już we własnych kręgach i są przekonane, że mają jasność sytuacji. Uważają, że ich sposób myślenia jest niewątpliwie słuszny. Nie wiedzą jednak, że ich sposób postrzegania sytuacji jest w dużej mierze oparty na uczuciach, a nie na faktycznym stanie.
Jeżeli obydwie strony chcą przestrzegać podpisanej ugody, muszą najpierw zgodzić się z jej zapisami. Mediacja jest prowadzona tak długo, aż taka ugoda zostanie osiągnięta. Bardzo skuteczne są w takim przypadku pytania np. o przyszłość. “Jak chcecie, żeby wyglądała wasza relacja za pięć lat? Co musiałoby się wydarzyć, żeby tak właśnie wyglądała?”.
Kiedy obydwie strony zrozumieją już wzajemne potrzeby, zaczyna dziać się coś magicznego. Każda z osób widzi od tej pory całą sytuację w nieco innym świetle i najczęściej dochodzi do przeprosin. Mediator w całym procesie ma jednak za zadanie doprowadzić obydwie strony do tego punktu głównie za pomocą pytań.
Główne zasady mediacji to: poufność, dobrowolny udział, otwarta komunikacja pomiędzy stronami i bezstronność mediatora.
Sprzeczne stanowiska biorą się z uczuć
Około 90% konfliktów wynika z emocji. Ktoś może się na przykład bać, że jeśli podda się raz, będzie zawsze już musiał ustępować. Inni boją się wyrażania swych prawdziwych potrzeb. Pozostałe 10% konfliktów wynika z braku komunikacji. Potwierdza się to we wszelkiego rodzaju konfrontacjach i negocjacjach, czy to dotyczących separacji małżeńskiej, czy też konfliktu biznesowego.
Co więcej, najtrudniejsze konflikty zawsze dotyczą osób, na których zależy nam najbardziej – członków rodziny, partnerów czy przyjaciół i ludzi, których obdarzyliśmy zaufaniem. Dzieje się tak dlatego, że z osobami tymi wiążą się silniejsze emocje, a konflikt zazwyczaj narasta przez długi czas.
Spory są dla ludzi czymś nieuchronnym. Wszyscy wchodzimy w interakcje, w których mogą wystąpić sprzeczne interesy. Nawet z samym sobą czasem możesz wejść w konflikt. Jesteśmy istotami społecznymi i zawsze mamy kontakt z innymi ludźmi. W obliczu nieustannych interakcji można się spodziewać mniejszych czy większych konfliktów. Aby móc je rozwiązać, musimy zmienić nasz sposób postrzegania sytuacji.
Jak wspomnieliśmy wcześniej, nieumiejętna komunikacja jest jedną z głównych przyczyn występowania konfliktów. Bez prawidłowej i skuteczniej komunikacji, ludzie zaczynają słabiej się rozumieć, co prowadzi do problematycznych sytuacji. Dlatego też w takich przypadkach rola mediatora jest bezcenna, a czasem wręcz nieodzowna. Mediator pomaga bowiem otworzyć pomiędzy skonfliktowanymi stronami nowe kanały porozumienia, zachować pozytywne nastawienie i uzyskać satysfakcjonującą dla obydwu stron ugodę.
Sprzeczne stanowiska pojawiają się, gdy opieramy się tylko na uczuciach, a nie na tym, co się dzieje w rzeczywistości.