Lęk przed popełnianiem zachowań impulsywnych: czym jest i jak go leczyć

Lęk przed popełnianiem zachowań impulsywnych: czym jest i jak go leczyć
Julia Marquez Arrico

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Julia Marquez Arrico.

Ostatnia aktualizacja: 27 grudnia, 2022

Lęk przed popełnianiem zachowań impulsywnych to skrajny strach przed podążaniem za impulsem, utratą kontroli i krzywdzeniem siebie lub innych. Niektóre klasyfikacje diagnostyczne postrzegają fobię popełniania aktów impulsywnych jako formę Obsesyjnego Kompulsywnego Zaburzenia (OCD), ponieważ jest to rodzaj inwazyjnej myśli, która zapanowuje nad Twoim umysłem.

Ostatecznie sprawia, że ​​podejmujesz jakieś działania lub myśli (przymus), aby zmniejszyć niepokój, jaki wywołuje Twoja inwazyjna myśl. Lęk przed popełnianiem zachowań impulsywnych – poniżej powiemy Ci, jak go zidentyfikować i jak leczyć.

Lęk przed popełnianiem zachowań impulsywnych – jak go rozpoznać?

Z zawodowego punktu widzenia j lęk przed popełnianiem zachowań impulsywnych jest formą OCD. I niezależnie od tego, czy patrzymy na to jako rodzaj OCD, czy jako fobię samą w sobie, jest to stan, który charakteryzuje się intensywnym odczuwaniem strachu przed własnymi impulsami.

Głównymi cechami klinicznymi tego zaburzenia są:

  • Bycie atakowanym przez myśli, które dotyczą podążania za impulsem i utrata kontroli.
  • Zawartość tych myśli ma coś wspólnego z przejawianiem “agresji”. Może być skierowana w stronę samego siebie lub innych ludzi.
  • Uczucie intensywnego strachu wynikającego z faktu posiadania tego rodzaju myśli.
  • Zachowanie w sposób, który Twoim zdaniem zapobiegnie temu, aby tego rodzaju myśli stały się rzeczywistością.
Samotna dziewczyna w pomieszczeniu.

Jakie są najczęstsze impulsy?

Ludzie, którzy skonsultowali się z profesjonalistą i zostali zdiagnozowani z powodu fobii popełniania aktów impulsywnych, zazwyczaj identyfikują myśli, które najbardziej ich przerażają: krzywdzenie bliskich, skakanie z balkonu, skręcanie na autostradzie lub przebiegnięcie przed jadącym pociągiem. We wszystkich tych przypadkach pacjenta charakteryzuje połączenie myśli-działania.

Sposób, w jaki rozwija się lęk przed popełnianiem zachowań impulsywnych:

  • Po pierwsze, osoby takie mają obraz myślowy lub mentalny, w którym “widzą” siebie pod wpływem impulsu i utraty kontroli. Postrzegają ten obraz lub myśl jako katastrofę.
  • Następnie wykorzystają wszystkie zasoby psychologiczne, aby “wymazać” te obrazy lub myśli. Ale ponieważ koncentrowanie się na swoich myślach jest niewłaściwą strategią, niepokój staje się jeszcze gorszy, a ich przewidujące myśli stają się jeszcze potężniejsze.
  • Ponieważ nie mogą kontrolować tego, o czym myślą (nikt nie może), wzmacniają tylko swoje przekonanie, że stracą kontrolę. A to jeszcze bardziej wzmocni ich uczucie strachu.

Ludzie, którzy szukają pomocy psychologa w przypadku tej fobii zwykle mówią, że myśli, które budzą ich największy lęk dotyczą krzywdzenia bliskich.

Najczęstsze konsekwencje lęku przed popełnianiem impulsywnych działań

Każdy rodzaj OCD lub fobii (jeśli to, czego się obawiają, pojawia się każdego dnia) doprowadzi do ogromnego obniżenia jakości życia danej osoby. Dzieje się tak, ponieważ osoba taka ciężko pracuje nad tym, aby kontrolować swój strach i unikać sytuacji, które powodują niepokój. Tak więc krok po kroku, nawet nie zdając sobie z tego sprawy, w końcu porzuca część swojego osobistego życia i traci dużo energii, próbując kontrolować swój strach.

Inną rzeczą, która ma miejsce, jest to, że stajesz się swoim własnym wrogiem. Ponieważ jest to zaburzenie ego dystoniczne, twoje samo-żądanie kontrolowania tych myśli jest niezwykle wysokie. (Zaburzenie ego dystoniczne występuje wtedy, gdy istnieje rozdźwięk między tym, co myślisz, a tym, czego chcesz). Jednocześnie czujesz, że walczysz przeciwko sobie.

Załamana dziewczyna.

Oznacza to, że obsesja i strach przejmuję całą uwagę takiej osoby. Sądzi ona, że skoro jest to problem zewnętrzny, może to kontrolować. Kiedy nie jest w stanie, czuje, że to ona sama powoduje obsesję. Dlatego czuje się, jakby walczyła z tym, co mówi jej umysł. Jeśli taki stan się utrzyma, ta wewnętrzna walka doprowadzi do lęku i depresji, które również mogą wymagać terapii.

Lęk przed popełnianiem działań impulsywnych – jak leczyć?

Leczenie strachu przed popełnianiem działań pod wpływem impulsu, bez względu na obsesję – czy chodzi o krzywdzenie siebie, czy innych – zawsze będzie miało charakter psychologiczny. Ale jeśli pacjent doświadcza skrajnego niepokoju, terapia i leki na receptę również będą odpowiednie. Ogólnie rzecz biorąc, leczenie tej fobii terapią jest podobne do leczenia osób z OCD.

Zawsze musi to być leczenie psychologiczne, ponieważ psycholodzy są jedynymi osobami posiadającymi odpowiednie szkolenie i doświadczenie. Leczenie obejmuje:

  • Zrozumienie, w jaki sposób pojawił się problem i jak wpływa teraz na daną osobę.
  • Ocenę i identyfikacje różnych sposobów w jakie dana osoba próbowała i nie umiała poradzić sobie ze swoim zaburzeniem.
  • Rozwijanie rzeczy, które próbowała i jakie zadziałały.
  • Zrozumienie, jak działa jej umysł i zaburzenie. W ten sposób będzie w stanie przejąć kontrolę nad tym, co się z nią dzieje.
  • Oderwanie się od swoich myśli. Oznacza to, że myślenie o czymś nie oznacza robienia tego, ani bycia zdolnym do tego. Nie powoduje to również większego prawdopodobieństwa.
  • Odzyskanie cennych części życia, które zaniedbali
  • Zapobieganie nawrotom i wzmacnianie narzędzi psychologicznych, których się nauczyli.

Leczenie psychologiczne

Istnieje wiele strategii radzenia sobie z problemem. Jedynymi, które są poparte badaniami są strategie poznawczo-behawioralne.

To nie znaczy, że inne podejścia są nieważne. Oznacza to po prostu, że nadal nie udowodniono naukowo, czy działają, czy nie. Jest tak prawdopodobnie dlatego, że nie prowadzi się zbyt wielu badań nad innymi modelami terapeutycznymi, które są trudniejsze do ujednolicenia. Krótka terapia strategiczna to jeden z przykładów.

Czy cierpisz na lęk przed popełnianiem działań impulsywnych? Pamiętaj, że jest to problem psychologiczny. Im szybciej się z tym skonfrontujesz, tym szybciej znajdziesz ulgę. Psycholodzy są Twoimi największymi sojusznikami! Przestań więc odkładać to na później i podejmij ten krok: poproś o pomoc.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Bonet, J. (2001). Tratamientos psicológicos eficaces para las fobias específicas. Psicothema13(3), 447-452.
  • Rabinovich, D. S. (1989). Una clínica de la pulsión: las impulsiones (Vol. 2). Ediciones Manantial.
  • Vellosillo, P. S., & Vicario, A. F. C. (2015). Trastorno obsesivo compulsivo. Medicine-Programa de Formación Médica Continuada Acreditado11(84), 5008-5014.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.