Jak trudne dzieciństwo wpływa na relacje dorosłych?
Brak poczucia bezpieczeństwa, uzależnienie emocjonalne, niska samoocena, uzależniające więzi… Jeśli zadamy pytanie, jak trudne dzieciństwo wpływa na relacje między dorosłymi, należy zauważyć, że nie ma jednej odpowiedzi.
Ślad, który pozostawia złe traktowanie, znęcanie się, porzucenie lub brak uczucia w dzieciństwie jest złożony i głęboki. I ma bardzo indywidualny charakter w przypadku dla każdego umysłu i każdej osoby.
Jednak to, co leży u podstaw w większości przypadków, to cień zespołu stresu pourazowego (PTSD). Dlatego należy pamiętać o tym, że każde doświadczenie z dzieciństwa ma kluczowe znaczenie dla rozwoju emocjonalnego.
Wszystko, czego doświadczyliśmy, to nie tylko oznaki, ale także zarys podstaw naszego dobrego samopoczucia psychicznego lub naszej psychicznej wrażliwości.
Jak zauważyła Agatha Christie, najlepszą rzeczą, jaka może nam się przydarzyć w życiu, jest szczęśliwe, spokojne i wzbogacające dzieciństwo. Niestety, nie zawsze tak się dzieje. Jest wielu mężczyzn i kobiet, którzy noszą ze sobą ciężar połamanych kawałków i otwartych ran z przeszłości, które całkowicie warunkują ich teraźniejszość.
Przeanalizujmy to bliżej.
„Pewne obrazy dzieciństwa zostają zapisane w albumie umysłu jak fotografie. Jak scenariusze, do których bez względu na to, jak długo czasu upłynie, zawsze się wraca i pamięta”.
-Carlos Ruiz Zafon-
Jak rzutuje trudne dzieciństwo na związki dorosłych
Trudne dzieciństwo i trauma zdarzają się częściej niż nam się wydaje. Badania przeprowadzone we współpracy z takimi uczelniami, jak Uniwersytet w Zurychu, Uniwersytet Vermont i Uniwersytet Virginia Commonwealth, wskazują na coś równie interesującego, co szokującego.
Około 60% dzieci, które wzięły udział w badaniu, doświadczyło jakiegoś traumatycznego wydarzenia.
Liczba ta jest niewątpliwie bardzo wysoka. Należy jednak pamiętać o dużej różnorodności niekorzystnych zdarzeń, jakich można doświadczyć w pierwszych latach życia. Porzucenie przez rodzica, śmierć jednego z nich, bycie świadkiem przemocy w rodzinie to tylko początek listy.
Do tego dochodzi znęcanie się, przemoc psychiczna, brak uczucia, przemoc rówieśnicza itp.
Praca ta zwraca uwagę na jeszcze jeden fakt. Otóż trudne dzieciństwo rzuca długi i złożony cień na całe życie. Ryzyko wystąpienia różnych zaburzeń psychicznych jest wysokie, a trudność w nawiązywaniu kolejnych więzi z innymi ludźmi dodatkowo komplikuje sprawę.
Wszystko to sprawia, że rzeczywiście zastanawiamy się, jak trudne dzieciństwo wpływa na relacje dorosłych? Omówimy to poniżej.
Problemy w rozwoju tożsamości: jeśli nie wiesz, kim jesteś, nie wiesz, czego chcesz
W naszym dzieciństwie i okresie dojrzewania rozwijają się podstawy naszej tożsamości. Prawdą jest, że będą one nadal dojrzewać w wieku dorosłym. Musimy jednak umocnić solidne filary oparte na poczuciu bezpieczeństwa.
To ostatnie z kolei budujemy, gdy wiemy, że jesteśmy kochani, gdy możemy ufać sobie i innym. Gdy czujemy się zdolni do realizacji marzeń mając wsparcie osób, które zapewniają nam bezpieczne przywiązanie…
Jeśli jednak dorastaliśmy w ciągłym poczuciu zagrożenia, odbija się to na rozwoju mózgu. Poczucie niepokoju lub udręki na wczesnym etapie podkopuje naszą szansę na ustanowienie pewnej siebie, silnej i optymistycznej tożsamości.
Wszystko to utrudni budowanie dobrych relacji, ponieważ nie będziemy wiedzieć na pewno, czego rzeczywiście chcemy.
Poczucie pustki, której nikt nie może wypełnić a destrukcyjne relacje
Jeśli zadamy sobie pytanie, jak trudne dzieciństwo wpływa na relacje między dorosłymi, to uderza pewien powtarzający się fakt: poczucie pustki. Kiedy takie osoby wchodzą w dorosłość często mają wrażenie, że coś jest z nimi nie tak. Że czegoś im brakuje.
Dlatego, prawie nie zdając sobie z tego sprawy, mają nadzieję, że to inni zaspokoją to poczucie braku, tę wewnętrzną tęsknotę. Oczekują, że ktoś ukoi ten chłód i wypełni luki pozostawione przez skomplikowane dzieciństwo.
Dlatego takim osobom bardzo trudno zbudować trwałe i satysfakcjonujące relacje. Zazwyczaj oczekują wszystkiego od innych i ostatecznie znów czują się sfrustrowane, a nawet zranione. Ich życie przypomina błędne koło.
Albowiem ci, którzy doświadczyli traumy w dzieciństwie, często nawiązują destrukcyjne relacje w wieku dorosłym. Kończą tolerując manipulacje, oszustwa i miłość lub przyjaźnie, które ranią, byle tylko być z kimś blisko. Zniosą cokolwiek, byle tylko nakarmić ten emocjonalny głód i wypełnić to poczucie pustki.
Zaburzenia przywiązania: albo unikam, albo mam obsesję
Jednym ze skutków trudnego dzieciństwa są zaburzenia w procesie przywiązania. Wiemy, że ustanowienie dojrzałego i bezpiecznego przywiązania jest zdrowe. W takiej relacji wiążemy się z kimś mając dobrą samoocenę i potrafiąc kochać bez strachu. Nie odczuwamy tej rozpaczliwej potrzeby, która ogranicza wolność drugiego.
Jednak kiedy ktoś przeżywa traumę w dzieciństwie, często dochodzi do zaburzeń w przywiązaniu podczas budowaniu późniejszych więzi uczuciowych. Zwykle pojawiają się następujące schematy:
- Unikające lub niepewne przywiązanie. W tym przypadku mamy do czynienia z klasyczną sytuacją, w której ktoś woli zachować niezależność, aby nie doznać kolejnych ran. Tak więc w przypadku nawiązania relacji zawsze będzie obecny brak zaufania, niemożność otwarcia się na drugiego człowieka i wyraźna niemożność kochania w pełni. Okazywanie chłodu w tych relacjach jest zasobem, którego używa strach, aby uniknąć ponownego cierpienia.
- Niespokojne, lub lękowe przywiązanie. W tej typologii widzimy przeciwieństwo unikającego przywiązania. Istnieje wielka potrzeba więzi z innymi, ta zależność jest jednak tak absolutna, że zamiast doświadczać szczęścia, odczuwa się jedynie strach. Strach przed porzuceniem, strach, że przestaną nas kochać. Obawa, czy na pewno jesteśmy tacy, jak inni chcą lub pragną…
Jak trudne dzieciństwo wpływa na relacje dorosłych? Tworzenie fałszywego ja, które wszystko zniekształca
Kiedy jesteśmy dziećmi, pragniemy, aby nasi rodzice nas kochali, dbali o nas i w końcu nas zauważyli. Dlatego staramy się robić wszystko, co w naszej mocy, aby ich zadowolić, zwrócić ich uwagę. W konsekwencji tworzymy fałszywe ja, które po prostu chce być doceniane, cenione i kochane.
Stopniowo ten zdesperowany sposób bycia integruje się z nami i używamy go w prawie każdej sytuacji.
Odkładamy na bok część naszego jestestwa, aby nawiązywać przyjaźnie, aby inni nas zauważali. Aby nasz partner nas kochał, tak jak nasi rodzice nigdy nas nie kochali. Fałszywe ja może nam czasem przynieść rezultaty, ale przychodzi dzień, kiedy nasze autentyczne ja wzywa i krzyczy przerywając ciszę.
W jego wnętrzu jest złość, frustracja, udręka i głęboki smutek. Cała ta kumulacja ukrytych emocji w końcu się ujawnia.
Podsumowując, jeśli zadamy sobie pytanie, jak trudne dzieciństwo wpływa na relacje dorosłych, odpowiedź można podsumować jednym słowem: nieszczęście. Nie jest nam łatwo funkcjonować w dorosłej skórze, gdy wewnątrz jest zranione dziecko, o które nie zadbaliśmy.
Musisz poradzić sobie z tą traumą, aby zrobić krok naprzód, aby osiągnąć równowagę i dobre samopoczucie.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Dye, H. (2018). The impact and long-term effects of childhood trauma. Journal of Human Behavior in the Social Environment, 28(3), 381–392. https://doi.org/10.1080/10911359.2018.1435328
- Estévez, A., Chávez-Vera, M. D., Momeñe, J., Olave, L., Vázquez, D., & Iruarrizaga, I. (2018). The role of emotional dependence in the relationship between attachment and impulsive behavior. Anales de Psicologia, 34(3), 438–445. https://doi.org/10.6018/analesps.34.3.313681
- Vargas, T., Lam, P. H., Azis, M., Osborne, K. J., Lieberman, A., & Mittal, V. A. (2019, October 24). Childhood trauma and neurocognition in adults with psychotic disorders: A systematic review and meta-analysis. Schizophrenia Bulletin. Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/schbul/sby150