Dyscyplina inteligentna może być definiowana jako dyscyplina, która pozwala na dostosowanie się do zdrowych norm i standardów w sposób świadomy, dążąc do osobistego i zbiorowego rozwoju.
Dyscyplina inteligentna jest rodzajem dyscypliny, która jest nauczana w rozsądny sposób i odbiega od autorytatywnego wykształcenia. Konsekwencje uległej edukacji mogą być szkodliwe, tym bardziej im bardziej to wykształcenie jest autorytatywne.
Dowody wskazują, że jeśli dzieci i nastolatki nie są uczone, by dostosować się do dyscypliny, mają duże trudności z kształtowaniem charakteru i osiągnięciem celów w swoim życiu.
“Dyscyplina jest najlepszym przyjacielem człowieka, ponieważ pozwala mu dotrzeć do najgłębszych pragnień Jego serca.”
-Matka Teresa z Kalkuty-
Edukacja bez dyscypliny kształtuje pewne, bardzo określone cechy osobowości: nieodpowiedzialność, bunt, nierozsądność, egoizm, transgresję i niedojrzałość. Jednocześnie edukacja z nadmierną dyscypliną może kreować uległe, strachliwe i niepewne osoby.
Najgorszym z tych scenariuszy jest ten, który łączy obie sytuacje: coś pomiędzy uległością a autorytatywnością.
Jest to typowa sytuacja dla tych rodziców, którzy zbyt daleko posuwają się przy karaniu dzieci lub stosują zasady do tego stopnia, że upokarzają swoje dzieci. Wtedy czują się winni za to, co zrobili, przez co stają się ulegli w innych aspektach, aby złagodzić ich żal.
Uległa edukacja, a autorytatywna edukacja
Przed szczegółową analizą, czym jest dyscyplina inteligentna, warto jest jasno określić cechy, które definiują uległą i autorytatywną edukację.
Głównymi cechami uległej edukacji są:
- Brak jasno sformułowanych i określonych zasad
- Chęć utrzymania dzieci lub nastolatków w ciągłym zadowoleniu
- Uzasadnianie ciągłych błędów dziecka
- Staranie się o to, by spełnić wszystkie zachcianki dziecka
- Stawianie bardzo podstawowych wymagań, które nie są trudne dla dziecka
- Wybaczanie lub negocjowanie kary
- Pozwalanie dziecku na podejmowanie decyzji zgodnie z własnymi kryteriami
- Nie przestrzeganie harmonogramów, ustalonego porządku i realizacji celów
- Dawanie zbyt dużej wolności: uważanie, że dziecko powinno uczyć się samodzielnie, z własnych błędów
Tymczasem głównymi cechami autorytatywnej edukacji są:
- Nakładanie zasad bez żadnego wyjaśnienia lub rozumienia
- Karanie wszelkich wykroczeń od tych zasad, bez należytego poziomu powagi
- Próba utrzymania absolutnej kontroli nad dzieckiem
- Karanie jest z reguły bardzo poważne i często obejmuje agresję fizyczną i/lub psychiczną
- Nadmierne naciskanie jest na porządku dziennym
- Nie zwracanie uwagi na dziecko, ani na jego osiągnięcia
- Nie uznawanie opinii dziecka, ani nie uważanie, że może ona mieć jakąkolwiek wartość
Autorytatywna edukacja wynika z nieostrożności rodziców lub braku charakteru. Autorytatywna edukacja jest często odpowiedzią na traumę, którą przeżyli rodzice lub nadmierny niepokój i strach.
Dyscyplina inteligentna – jak na nią przejść?
Dyscyplina inteligentna jest definiowana jako dyscyplina, która potrafi uczyć wartości u dziecka, pomagając mu rozpoznawać granice, a wraz z tym nauczyć się wyrzekania się niemożliwych pragnień.
Człowiek tworzy wiele fantazji przez całe swoje życie, które obracają się wokół jego pragnień. Każdy z nas, głęboko w naszym sercu, ma swojego narcyza, który chce być w centrum wszystkiego. Każdy z nas jest też trochę egoistą, który chce wszystko dla siebie. I trochę dyktatorem, który chce dostać to, czego chce, nawet jeśli miałby to osiągnąć na zasadzie “po trupach do celu”.
W końcu, dyscyplina wprowadza serię małych frustracji. Poprzez akceptację tych ograniczeń wszyscy uczą się, że nie jesteśmy sami na świecie i że nie możemy dostać wszystkiego, czego chcemy.
Ta lekcja z kolei pozwala nam opracować strategie przystosowania się do świata. Oznacza to wykorzystanie uzasadnienia i tolerancji dla frustracji. Innymi słowy, dyscyplina uczy nas, abyśmy stąpali twardo po ziemi.
Przejrzystość i spójność w praktyce reguł pozwala nam zdobyć solidne podstawy dla naszej rzeczywistości. To wraz z czasem przekłada się na pewność siebie i poczucie wartości innych.
Pozwala nam wymyślać cele i zrobić wszystko, co jest możliwe i konieczne do ich osiągnięcia. Dzięki temu mamy już zdrowy bagaż emocjonalny, który z pewnością pozwoli nam mieć mniej problemów i więcej osiągnięć w życiu.
Kilka wskazówek
Oto niektóre wytyczne dotyczące wdrażania inteligentnej dyscypliny:
- Ustawiaj limity, a nie reguły
- Oferuj dobrze określone opcje w stosowaniu reguł
- Zaangażuj dziecko, gdy nadejdzie czas, aby ustanowić nową zasadę, dzięki czemu zobaczy, że liczy się jego opinia, ale że nie jest ona ostateczna
- Miej jasne wartości, których chcesz nauczyć
- Zachęcaj do samokontroli
- Wyjaśniaj szczegółowo, dlaczego niektóre zachowania denerwują dorosłych i inne osoby
- Rozpoznaj dobre działania dziecka i mów o nich
- Nie pozwalaj, aby powstawały konflikty pomiędzy modelami dyscyplinarnymi w rodzinie
- Działaj natychmiast, gdy napotykasz złe zachowanie, nie pozostawiaj tego na później
- Jasno ustalaj, jakie są właściwe kary za złamanie reguły i postępuj zgodnie z tym, co zostało określone
Dyscyplina inteligentna tworzy ludzi, którzy są wolni i świadomi. Osoby zdolne do tego, co w nich najlepsze i którzy szanują tę mądrość, która stanowi podstawę zdrowego życia: “Twoje prawa kończą się tam, gdzie zaczyna się prawo innych”.