Cyberchoroba: kiedy technologia Cię przytłacza

Nie ma wątpliwości, że technologia wpływa na Ciebie. Możesz tworzyć środowiska wizualne, które są tak wciągające, że mogą doprowadzić Twój system percepcyjny do szaleństwa. Jest to znane jako cyberchoroba.
Cyberchoroba: kiedy technologia Cię przytłacza
Ebiezer López

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Ebiezer López.

Ostatnia aktualizacja: 13 kwietnia, 2023

Czy kiedykolwiek odczuwałeś ból głowy lub zmęczenie oczu po spędzeniu dużej ilości czasu przed ekranem? Jeśli zdarza Ci się to często, prawdopodobnie cierpisz na schorzenie, jakim jest cyberchoroba. Być może nie słyszałeś tego słowa wcześniej, ale jest to coraz bardziej powszechny stan w dzisiejszym społeczeństwie. Z tego powodu ważne jest, aby umieć rozpoznać objawy.

Chociaż może się to wydawać łagodnym problemem, istnieje duże prawdopodobieństwo, że może stać się on przewlekły. Wpływa na zdolność normalnego funkcjonowania, a nawet może być przyczyną wypadków. Z pewnością jest to stan, którego nie należy ignorować.

Cyberchoroba

Zawroty głowy powodują, że tracisz równowagę i orientację. Inne stosunkowo częste objawy to nudności i uczucie wirowania przed oczami. Ponadto istnieją różne rodzaje zawrotów głowy. W tym przypadku skupimy się na chorobie lokomocyjnej.

Choroba lokomocyjna występuje w przypadku niezgodności między informacjami sensorycznymi. Na przykład, gdy jesteś na łodzi, Twoje ucho wewnętrzne jest w stanie wyczuć ruch fal. Jednak Twoje oczy nie wykrywają żadnego ruchu. To ta niespójność powoduje zawroty głowy.

Cyberchoroba to zaburzenie związane z korzystaniem z technologii takich jak smartfony, komputery i tym podobne. Objawy, które generuje, są podobne do typowej choroby lokomocyjnej. Obejmują one:

  • Zmęczenie wzroku,
  • Bóle głowy,
  • Mdłości,
  • Rozmyty obraz,
  • Trudności w skupieniu,
  • Zawroty głowy.
Zmęczona kobieta z telefonem komórkowym

Przyczyny

Każdy, kto ma kontakt z wszelkiego rodzaju ekranami, może doświadczyć tych objawów. Jednak w jaki sposób technologia może nasz przyprawiać o zawrót głowy?

Kiedy korzystasz z różnych urządzeń, jesteś narażony na dużą ilość informacji wizualnych, które są w ciągłym ruchu. Na przykład przeglądając galerię obrazów, które przewijasz. Twoje oczy postrzegają ruch, ale Ty się nie poruszasz. Twoje ucho wewnętrzne i inne zmysły wysyłają do mózgu sygnał, że Twoje ciało spoczywa w beruchu. Z powodu tej niespójności powstaje cyberchoroba.

Ogólnie przyjmuje się, że cyberchoroba i choroba symulatorowa są tym samym schorzniem. Jednak badanie, w którym przeprowadzono osiem eksperymentów z różnymi systemami wirtualnymi, wykazało, że profile kliniczne są różne. Stwierdzono, że w przypadku cyberchoroby dezorientacja dominuje jako objaw, podczas gdy w przypadku choroby symulatorowej są to stany okoruchowe (Stanney, Kennedy i Drexler, 1997).

Czynniki przyczyniające się do cyberchoroby

Nie wiemy jeszcze na pewno, jakie czynniki powodują, że dana osoba cierpi na cyberchorobę. W związku z tym Weech, Varghese i Barnett-Cowan (2018) opublikowali badanie dotyczące komponentów sensomotorycznych związanych z cyberchorobą. Doszli do wniosku, że pewne zmienne, takie jak podatność na chorobę lokomocyjną, przewidują ryzyko wystąpienia cyberchoroby.

Istnieją jednak inne środki, które należy rozważyć w przypadku dużych różnic indywidualnych. Z tego powodu autorzy badania twierdzą, że konieczne byłoby opracowanie metod oceny poszczególnych zmiennych. Dlatego urządzenia elektroniczne i urządzenia wirtualnej rzeczywistości powinny być dostosowane do potrzeb każdego użytkownika, aby zapobiec cyberchorobom.

Urządzenia VR, takie jak Oculus Rift, zawierają regulacje, które można w razie potrzeby skalibrować. Ważne jest, aby firmy technologiczne opracowały metody łagodzenia cyberchoroby, by mogły sprzedawać swoje produkty. Potrzebne będą jednak bardziej szczegółowe narzędzia, aby poprawić jakość doświadczenia użytkowników.

Powiązane ryzyka

Często zdarza się, że ludzie bagatelizują niebezpieczeństwa związane z objawami cyberchoroby. Może to być spowodowane tym, że z reguły objawy trwają tylko kilka minut lub godzin. Niemniej jednak istnieją poważne przypadki, w których cyberchoroba utrzymuje się do 24 godzin. W konsekwencji stanowi zagrożenie dla zdrowia, ponieważ upośledza normalne funkcjonowanie.

Na przykład osoba cierpiąca na cyberchorobę może próbować prowadzić pojazd i spowodować wypadek. Również obchodzenie się z niebezpiecznymi przyborami, takimi jak noże lub inne narzędzia, może prowadzić do obrażeń. Zawroty głowy mogą również prowadzić do niebezpiecznych upadków i zranień.

Jeśli masz jakiekolwiek objawy cyberchoroby, najlepiej unikać wszelkich ryzykownych działań i szukać pomocy.

Zawroty głowy przed komputerem

Co można zrobić?

Najlepszą strategią radzenia sobie z wirtualną chorobą lokomocyjną jest korzystanie z technologii w zdrowszy sposób. Na przykład, jeśli pracujesz w domu, ważne jest, aby robić regularne przerwy, by oczy mogły się zrelaksować. Nie jest dobrym pomysłem czekać, aż poczujesz się źle.

Pamiętaj też, że praca zdalna oznacza, że wiele osób spędza przed ekranem o wiele więcej godzin. Dlatego cyberchoroba staje się coraz bardziej powszechna.

Co więcej, wirtualna rzeczywistość – i technologia, która to umożliwia – poczyniła w ostatnich latach ogromne postępy. Oznacza to, że fizycznie możesz być w jednym miejscu, a mentalnie w innym. Jest to sytuacja, która sprzyja niespójnościom informacji, które otrzymujesz ze zmysłów.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Stanney, K. M., Kennedy, R. S., & Drexler, J. M. (1997, October). Cybersickness is not simulator sickness. In Proceedings of the Human Factors and Ergonomics Society annual meeting (Vol. 41, No. 2, pp. 1138-1142). Sage CA: Los Angeles, CA: SAGE Publications.
  • Weech, S., Varghese, J. P., & Barnett-Cowan, M. (2018). Estimating the sensorimotor components of cybersickness. Journal of neurophysiology, 120(5), 2201-2217.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.