Cielesne zaburzenie dysmorficzne – neurobiologia schorzenia

Cielesne zaburzenie dysmorficzne (BDD) charakteryzuje się nadmiernym zaabsorbowaniem jedną lub kilkoma cechami fizycznymi. W efekcie jednostka identyfikuje w sobie wadę fizyczną i przecenia jej znaczenie w sferze społecznej (APA, 2014).

Osoby cierpiące na to zaburzenie spędzają dużo czasu skupiając się na swoich niedoskonałościach i sposobach ich ukrycia. Ich negatywne myśli zajmują większość ich dni. Ponadto zakłócają jakość ich życia i zdolność do wykonywania codziennych czynności.

Częstość występowania BDD waha się od 0,7 do 2,5 procent populacji, osiągając 12 procent u pacjentów z zaburzeniami obsesyjno-kompulsyjnymi. Jeśli chodzi o płeć, rozpowszechnienie jest dość podobne. Istnieją jednak niewielkie różnice, jeśli chodzi o części ciała, które powodują niepokój. Na przykład u mężczyzn najczęściej dostrzegane wady dotyczą genitaliów, budowy ciała i włosów. Z drugiej strony u kobiet zwykle dotyczą skóry, brzucha i tego, ile ważą. (Rincon, 2022).

W poniższym artykule zajmiemy się neurobiologicznymi podstawami tego zaburzenia. Dokonamy również przeglądu niektórych badań dotyczących jego etiologii na poziomie korowym.

Lewa półkula mózgu u osób z BDD

Jedno badanie nie wykazało znaczących zmian w mózgach osób z BDD. Sugeruje jednak, że chorzy nieprawidłowo przetwarzają szczegóły wizualne. To odkrycie było jednym z pierwszych, które potwierdziło pogląd, że istnieje neurobiologiczny korelat dla zniekształconego obrazu ciała pacjentów z tym zaburzeniem.

„Nasze odkrycie sugeruje, że “oprogramowanie” mózgu z BDD jest w porządku, ale jest w nim luka, która uniemożliwia pacjentom postrzeganie siebie tak, jak inni” – wyjaśnił główny badacz, dr Jamie Feusner.

Naukowcy wykorzystali funkcjonalne obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego (fMRI), aby zaobserwować, w jaki sposób mózgi osób cierpiących przetwarzają informacje wizualne. W tym celu wyposażyli 12 pacjentów z BDD w specjalne okulary. Poproszono ich o obejrzenie cyfrowych zdjęć różnych twarzy, podczas gdy ich mózgi były skanowane.

Każdy uczestnik oglądał trzy rodzaje obrazów. Pierwszym typem było nienaruszone zdjęcie. Drugi rodzaj to zdjęcie zmienione w celu usunięcia szczegółów twarzy, takich jak piegi, zmarszczki i blizny. Trzeci typ miał znacząco zmienione twarze.

Zaskakujące odkrycie

Naukowcy porównali reakcje pacjentów z BDD z 12 osobami z grupy kontrolnej. Ich obserwacje były zaskakujące.

„Zaobserwowaliśmy wyraźną różnicę w funkcjonowaniu lewej i prawej strony mózgu u osób z BDD w porównaniu z osobami bez tego zaburzenia” – powiedział Feusner.

Pacjenci z BDD częściej używali lewej półkuli mózgu. To strona analityczna, dostrojona do złożonych szczegółów. Jednak ci pacjenci używali jej nawet podczas przetwarzania mniej złożonych obrazów o niskiej częstotliwości. Ich lewa półkula była aktywowana niezależnie od rodzaju oglądanego obrazu. Natomiast u zdrowych osób lewa strona była aktywowana tylko w celu interpretacji informacji z najbardziej zmienionych obrazów.

„Odkrycia sugerują, że mózgi z BDD są zaprogramowane na wydobywanie szczegółów lub uzupełnianie szczegółów tam, gdzie ich nie ma. Mogą myśleć o własnej twarzy, nawet patrząc na innych” – twierdzi Feusner.

Badanie wykazało również, że ograniczenia liczby i nasilenia były pozytywnie związane z intensywnością, z jaką lewa półkula była aktywowana podczas przetwarzania wizualnego.

Funkcjonowanie neuropoznawcze w dysmorfii ciała

W 1998 roku Hanes odkrył, że osoby z BDD i OCD wypadły słabo w testach funkcji wykonawczych, w tym hamowania reakcji i planowania. Co więcej, badanie z 2010 roku wykazało, że uczestnicy z BDD popełniali znacznie więcej błędów w zadaniach związanych z przestrzenną pamięcią roboczą. Wykazywali również wolniejszy czas myślenia w teście Stockings of Cambridge, używanym do badania deficytów w planowaniu pamięci.

Inne badania neuropsychologiczne przeprowadzone na osobach z dysmorfią ciała wykazały, że pacjenci ci wydają się wykazywać deficyty w rozpoznawaniu emocji na twarzy. Badania wykazały, że w sytuacjach autoreferencyjnych pacjenci z BDD częściej błędnie interpretują neutralne twarze jako wściekłe lub lekceważące.

Cielesne zaburzenie dysmorficzne i neurochemia mózgu

Zmniejszenie transportera serotoniny stwierdzono w zaburzeniach związanych z OCD, w tym BDD. Ponadto wyniki różnych badań wskazują, że inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) są skuteczne w leczeniu BDD (Ipser, 2010; Phillips i Hollander, 2008).

Ponadto leczenie SSRI zmniejsza częstotliwość i intensywność zmartwień. Poprawia również kontrolę nad impulsywnością i zmniejsza dystres związany z BDD (Allen i in., 2008; Phillips i Hollander, 2008).

Inne badania nad rolą serotoniny w BDD wskazują , że objawy tego zaburzenia nasilają się w miarę zmniejszania się w diecie tryptofanu (prekursora serotoniny). Twierdzą również, że psilocybina, agonista serotoniny, zmniejsza objawy dysmorfii ciała.

Neuroanatomia zaburzeń dysmorficznych ciała

Badania przeprowadzone przez Grace w 2017 i 2019 roku wykazały, że pacjenci z BDD mieli hipoaktywność w bocznej korze potylicznej (związanej z procesami wzrokowymi) i przedklinkiem (związanej z rozpoznawaniem twarzy). Było to szczególnie widoczne na lewej półkuli. Wpływa na wizualne przetwarzanie informacji związanych z twarzami i postaciami. Inne badania ujawniły możliwą zmianę w obwodach czołowo-prążkowatym i skroniowo-ciemieniowo-potylicznym (gdzie przetwarzane są obrazy twarzy i informacje emocjonalne ).

Biorąc powyższe pod uwagę, Li i in. (2013) stwierdzili, że zaburzenia percepcji wzrokowej, wraz z dysfunkcjami układu czołowo-prążkowatego i układu limbicznego, mogą łącznie przyczyniać się do objawów BDD, takich jak upośledzenie percepcji, obsesyjne myśli i kompulsje.

Wreszcie cielesne zaburzenie dysmorficzne jest złożonym zaburzeniem psychicznym, w którym zbiegają się różne czynniki środowiskowe i biologiczne. Jego neurobiologiczne podstawy nie są jeszcze jasne i ostateczne. Jednak wyniki omówionych tutaj badań dają nam pewien wgląd w zrozumienie nieco więcej o tym, jak działają mózgi osób cierpiących.