Teoria społecznego uczenia się Juliana Rottera

Teoria społecznego uczenia się Juliana Rottera była pionierską pracą w dziedzinie behawioryzmu. Rotter wysunął tezę, że większość ludzkich zachowań jest wyuczona. Nie był jedynym, który przedstawił tę perspektywę, ale jednym z pierwszych, którzy to zrobili.

Z punktu widzenia jego teorii środowisko rodzinne, środowisko społeczne i kultura, w której się rodzimy, a następnie rozwijamy, są czynnikami determinującymi nasze zachowanie. Teoria społecznego uczenia się głosi, że nasze zachowanie jest wynikiem sposobu, w jaki postrzegamy innych i reakcji, jakie nasze otoczenie ma na nasze działania.

Julian Rotter po raz pierwszy przedstawił swoją teorię społecznego uczenia się w 1954 roku w swojej pracy Social Learning and Clinical Psychology. Swoje tezy oparł na kilku eksperymentach przeprowadzonych w kontrolowanych warunkach, głównie z dziećmi i studentami. Jego praca, do pewnego stopnia, była pomyślana jako krytyka idei Skinnera. Badanie pozostało jednak w ramach behawioryzmu, którego zarówno on, jak i Skinner byli orędownikami.

Oczekiwanie to prawdopodobieństwo utrzymywane przez jednostkę, że określone wzmocnienie wystąpi jako funkcja określonego zachowania z jej strony w określonej sytuacji.

-Julian Rotter-

Teoria społecznego uczenia się Juliana Rottera

Julian Rotter zdefiniował osobowość jako wynik interakcji jednostki z jej „znaczącym środowiskiem”. Oznacza to środowisko, które ma na nie określony wpływ. Wskazał, że osobowość jest wyuczona, budowana i zorientowana na osiąganie określonych celów w każdym z jej przejawów.

Teoria społecznego uczenia się wskazuje, że zachowanie jest zorientowane na poszukiwanie pozytywnego wzmocnienia. Są to odpowiedzi aprobaty lub nagrody od osób z otoczenia, z którymi wchodzisz w interakcję. Jednocześnie Twoja motywacja do danego zachowania opiera się na unikaniu kary.

Z kolei zachowanie jest konfigurowane na podstawie nauki, którą czerpiesz przez całe życie. Dlatego jeśli jakieś zachowanie generuje w Tobie wzmocnienie, masz tendencję do jego powtarzania. I odwrotnie – jeśli zachowanie prowokuje karę, prawdopodobnie nie powtórzysz go. Jednak uczysz się tego również z wizualizacji konsekwencji zachowania innych. Innymi słowy, uczysz się z własnego doświadczenia, ale także z doświadczeń innych.

Podstawy teorii społecznego uczenia się Rottera

Teoria społecznego uczenia się Rottera została zbudowana wokół czterech podstawowych koncepcji. Konfigurują one podstawową motywację zachowania. Przyjrzyjmy się każdej z tych koncepcji i ich znaczeniu.

Potencjał behawioralny

Dotyczy to prawdopodobieństwa wzmocnienia, które przewidujesz podczas wykonywania określonego zachowania w określonych okolicznościach. Prawdopodobieństwo to będzie zależeć od Twojej percepcji/interpretacji sytuacji. Z kolei Twoja percepcja jest uwarunkowana okolicznościami pola/ekosystemu, w którym Twoje zachowanie ma miejsce. Ponadto ma na to wpływ Twoja świadoma preferencja w stosunku do określonego zachowania.

Oczekiwanie

Oczekiwanie definiuje się jako prawdopodobieństwo, że zauważysz, że wzmocnienie nastąpi w oparciu o określone zachowanie w określonych warunkach. Ostatecznie wiąże się to z Twoją oczekiwaną odpowiedzią w określonych warunkach. Oczekiwania uczysz się na podstawie wcześniejszego doświadczenia. Nabywasz go również z uogólnień lub skojarzeń z podobnymi sytuacjami.

Wartość wzmocnienia

Wartość wzmocnienia dotyczy stopnia, w jakim preferujesz określone nagrody lub wzmocnienia w stosunku do innych. Zależy to od nabytej wiedzy, a także od Twoich oczekiwań.

Jednak oczekiwanie na nagrodę niekoniecznie determinuje Twoje wybory. Na przykład możesz preferować nagrody, które są dla Ciebie bardziej dostępne, w porównaniu z innymi, które są lepsze, ale trudniejsze do zdobycia.

Sytuacja psychologiczna

Jest to połączenie czynników wewnętrznych i zewnętrznych. Skutkuje to Twoją szczególną percepcją i reakcją na dany bodziec. W teorii społecznego uczenia się szacuje się, że zachowanie jest przewidywalne, gdy znana jest sytuacja psychologiczna jednostki.

Punkt kontroli

Inną istotną koncepcją w teorii społecznego uczenia się jest umiejscowienie kontroli. Słowo locus oznacza miejsce. Tak więc umiejscowienie kontroli odnosi się do miejsca lub sytuacji, w której się znajdujesz, aby otrzymać nagrodę lub wzmocnienie.

Miejsce kontroli może być wewnętrzne lub zewnętrzne. Pierwsza opcja odnosi się do Twojej subiektywnej pozycji, gdy stajesz w obliczu określonej sytuacji. Druga dotyczy tego, jak odnosisz się do elementów zewnętrznych w tej samej sytuacji. Ostatecznie umiejscowienie kontroli staje się uogólnionym oczekiwaniem, które masz w określonej sytuacji. Według Rottera, jest to zasadniczy element osobowości.

Powyżej poznałeś podstawy teorii społecznego uczenia się Rottera. Jego podejście miało istotny wpływ na późniejsze prace Alberta Bandury i ogólnie na rozwój behawioryzmu.