Złe pierwsze wrażenie – czy możemy się mylić już na pierwszy rzut oka?

Pierwsze wrażenie jest nie do zatarcia. Czasem świetnie się z kimś dogadujesz od momentu poznania, natomiast niektóre osoby od samego początku sprawiają, że czujesz się w ich obecności niekomfortowo. Dzieje się tak ze względu na to, jak na ciebie patrzą lub jak zwracają się do innych.

Czasem sposób mówienia danej osoby tak bardzo nie przypada ci do gustu, że nie masz w ogóle ochoty na kolejne spotkanie. To tak, jakby włączał ci się w środku cichy, ale wyrafinowany alarm, który podpowiada, że lepiej trzymać się od tego kogoś z daleka.

Każdy z nas wielokrotnie doświadczył takiej sytuacji. Nasz mózg jest w nieustannej gotowości do przetworzenia całej serii bodźców, w tym gestów, tonu głosu i innych sygnałów, które pozwalają nam na wydanie szybkiego osądu. Jego celem jest wysłanie ostrzeżenia, że powinniśmy się trzymać od danej osoby z daleka.

Musimy jednak pamiętać, że nasz własny mózg często nas oszukuje. Zdarza się bowiem, że po pewnym czasie stwierdzamy, że nasze pierwsze wrażenie dotyczące kogoś było błędne.

Warto jest w takich sytuacjach zastanowić się skąd wzięła się u nas ta negatywna reakcja na początku znajomości. Mark Schaller, profesor psychologii na Uniwersytecie Kolumbii Brytyjskiej podkreśla, że nasz mózg korzysta z określonych wzorców poznawczych po to, by nas chronić. Niestety, wzorce te opierają się częściej na instynkcie niż na realistycznej obserwacji drugiego człowieka.

Najlepiej jest na spokojnie ocenić sytuację i zastanowić się, czy nie kierują nami nabyte uprzedzenia, które nie powinny mieć żadnego związku z poznaną osobą. Profesor Schaller mówi, że powinniśmy się nauczyć łączyć logikę z intuicją.

“Wierz, że każdy jest zagrożeniem, ale nikt w większym stopniu.”

-Abraham Lincoln-

Pierwsze wrażenie a intuicja

Wszyscy wykorzystujemy w pewnym stopniu coś, co się nazywa “uprzedzeniem zapobiegawczym”. Innymi słowy, osądzamy ludzi niemal automatycznie. Jest to element instynktu samozachowawczego, który każe nam zachować ostrożność w kontaktach z obcymi ludźmi.

Badania wskazują, że takie zachowanie jest integralnym procesem zaprogramowanym w ludzkim mózgu i że służy ono dbałości o własne bezpieczeństwo. Jak jednak wiadomo, tego typu postrzeganie drugiego człowieka może prowadzić do utrwalania stereotypów i kreowania negatywnego stosunku do drugiego człowieka bez przyczyny. Dlatego też nie powinniśmy w pełni polegać na informacjach generowanych przez wspomniany instynkt.

Jeżeli zdarzy ci się przebywać w towarzystwie osoby, która robi złe pierwsze wrażenie i sprawia, że czujesz się niekomfortowo, postaraj się bliżej przyjrzeć kilku wymienionym poniżej aspektom.

Jak na Ciebie patrzy dana osoba?

Niektórzy ludzie patrzą na innych w sposób osądzający lub z pogardą. Co ciekawe, zdarza się to częściej w kontaktach kobiet z mężczyznami. Wyniki badań przeprowadzonych w 2018 r. na Uniwersytecie w Tel Avivie wykazały, że kobiety częściej niż mężczyźni czuły się niekomfortowo w obecności osób płci przeciwnej.

Najwięcej przypadków dotyczyło sytuacji zawodowych. Wiele kobiet twierdziło, że mężczyźni w pracy patrzyli na nie z pogardą lub posyłali im spojrzenia o podtekście seksualnym.

Kiedy słuchać własnej intuicji?

Intuicja to nie tylko przeczucie czy zwykły proces prekognicyjny albo nadprzyrodzony lub nienaukowy mechanizm. Intuicja pozwala nam na szybką reakcję na bodźce, jakich doświadczamy na co dzień. Wyrasta ona z naszych poprzednich doświadczeń i z osobowości.

Intuicja jest jak bagażnik, w którym wozimy ze sobą wszystkie przeszłe doświadczenia. Znajdują się tam również nasze emocje i charakter. Kiedy musimy zareagować na jakąś sytuację, intuicja podpowiada nam drogę w zależności od informacji, jakie ma już zapisane.

W związku z powyższym, jeśli ktoś robi na tobie złe pierwsze wrażenie, to zazwyczaj jest ku temu jakiś powód. Intuicja podpowiada ci, że osoba ta posiada cechy, które znasz z innych relacji i sytuacji. Automatycznie wiesz, że możesz spodziewać się ze strony tej osoby zachowań, które w przeszłości nie były doświadczeniem pozytywnym. Twój wewnętrzny głos podpowiada ci, żeby zachować ostrożność i zawsze dobrze jest w takich momentach go posłuchać.

Przeciwieństwa, a pierwsze wrażenie

Czasem wystarczy, że na kogoś spojrzysz i już wiesz, że się z tą osobą nie będziesz w stanie porozumieć. Powszechnym przykładem jest kontakt introwertyka z ekstrawertykiem. Da osoby introwertycznej przebywanie w obecności kogoś bardzo otwartego może być nieprzyjemne. To dlatego, że ekstrawertyk bardzo często zbyt ekspansywnie zajmuje przestrzeń wokół siebie. Wkracza na teren introwertyka i niejednokrotnie żartuje sobie z jego spokojnej i cichej natury.

Podsumowując, tak samo, jak niektórzy mogą zrobić na tobie kiepskie pierwsze wrażenie, tak samo z innymi możesz od pierwszej chwili złapać dobry kontakt. Zawsze warto wykorzystać obydwa rodzaje sytuacji do analizy zachodzących w nas procesów. Czasem warto bliżej się przyjrzeć tym sytuacjom, bo możemy być mile zaskoczeni tym, co odkryjemy. Pamiętaj jednak, że jeśli twój instynkt niezmiennie podpowiada ci,  żeby trzymać się od danej osoby z daleka, lepiej jest go posłuchać.